Το δόγμα του Πούτιν

 

Η Ρωσία αναζητά το πώς θα ξαναχτίσει την Σοβιετική Ένωση

Leon Aron

15/03/2013

Περίληψη: 

Αφότου αναρριχήθηκε στην εξουσία το 2000, ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει προσθέσει ένα πρωταρχικό στόχο στην ρωσική εξωτερική πολιτική: την ανάκτηση των οικονομικών, πολιτικών και γεωστρατηγικών πλεονεκτημάτων που χάθηκαν από το σοβιετικό κράτος το 1991.

Ο LEON ARON είναι διευθυντής Ρωσικών Σπουδών στο American Enterprise Institute. Έχει συγγράψει, προσφάτως, το βιβλίο Roads to the Temple: Truth, Memory, Ideas, and Ideals in the Making of the Russian Revolution, 1987-1991.

 

Πολλά στη ρωσική εξωτερική πολιτική σήμερα βασίζονται στην κοινή συναίνεση που αποκρυσταλλώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Αναδυόμενη από τα συντρίμμια της σοβιετικής κατάρρευσης, αυτή η συναίνεση διατρέχει όλο το πολιτικό φάσμα - από τους φιλοδυτικούς φιλελεύθερους ως τους αριστερούς και τους εθνικιστές. Στηρίζεται σε τρεις γεωστρατηγικές επιταγές: ότι
- η Ρωσία πρέπει να παραμείνει μια πυρηνική υπερδύναμη,
- μια μεγάλη δύναμη σε όλες τις πτυχές της διεθνούς δραστηριότητας, και
- η ηγεμόνας - η πολιτική, στρατιωτική και οικονομική ηγέτιδα - της περιοχής της.
Η συναίνεση αυτή σηματοδοτεί μια γραμμή, πέρα από την οποία η Ρωσία δεν μπορεί να υποχωρήσει χωρίς να χάσει την αίσθηση της υπερηφάνειας της ή ακόμη και την εθνική της ταυτότητα. Έχει αποδειχθεί εξαιρετικά ανθεκτική, επιβιώνοντας στην μετεπαναστατική αναταραχή και την αλλαγή του πολιτικού καθεστώτος από τον Μπόρις Γιέλτσιν στον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Μετά την εκλογή του ως πρόεδρος το 2000, ο Πούτιν προσέθεσε σε αυτήν την ατζέντα ένα γενικό στόχο: την ανάκτηση των οικονομικών, πολιτικών και γεωστρατηγικών «εργαλείων» που απώλεσε το σοβιετικό κράτος το 1991. Αν και ποτέ δεν το έχει δηλώσει επίσημα, ο Πούτιν έχει επιδιώξει αυτόν τον στόχο με τέτοια αποφασιστικότητα, συνοχή και συνέπεια που αξίζει να ονομάζεται «το Δόγμα Πούτιν». Εσωτερικά, το δόγμα οδήγησε το καθεστώς να διεκδικήσει τα ανώτερα επίπεδα της οικονομίας (πρώτα και κυρίως, τις βιομηχανίες πετρελαίου και φυσικού αερίου) και να επαναβεβαιώσει τον έλεγχό της επί της εθνικής πολιτικής, του δικαστικού συστήματος καθώς και των εθνικών τηλεοπτικών δικτύων, από τα οποία ενημερώνεται η συντριπτική πλειοψηφία των Ρώσων. Στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας, το δόγμα προχώρησε σε επανερμηνεία της γεωστρατηγικής «τριάδας» της Ρωσίας, καθιστώντας την υλοποίηση και τη διατήρησή της πολύ πιο κατηγορηματική από ό, τι προβλεπόταν αρχικά. Παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, έχει αφήσει να εννοηθεί πρόσφατα ότι θα προσπαθήσει να αναβιώσει την «επανεκκίνηση» με τη Ρωσία, η καλύτερη επιλογή της Ουάσιγκτον μπορεί να είναι μια στρατηγική παύση: μια πολύ μεγάλης κλίμακας υποβάθμιση του τρόπου αλληλεπίδρασης, η οποία θα αντανακλά την αυξανόμενη διαφορά στις αξίες και τους στόχους των δύο χωρών που, όμως, θα συντηρεί τον ειλικρινή διάλογο, ίσως ακόμα και τη συνεργασία σε λίγους επιλεγμένους τομείς.
ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΟΥ ΠΟΥΤΙΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
Η πρώτη επιτακτική ανάγκη της συναίνεσης στην εξωτερική πολιτική της Ρωσίας είναι η διατήρηση της θέσης της χώρας ως μια πυρηνική υπερδύναμη. Η κεντρική σημασία της διατήρησης της ισοτιμίας της Ρωσίας με τη μόνη άλλη πυρηνική υπερδύναμη, τις Ηνωμένες Πολιτείες, εξηγεί την προθυμία της Μόσχας να συμμετάσχει με την Ουάσιγκτον σε διαπραγματεύσεις για τη στρατηγική ελέγχου των εξοπλισμών. Την ίδια στιγμή, η δυναμική επιδίωξη αυτού του στόχου από τον Πούτιν ευθύνεται για την σφοδρότητα με την οποία η Μόσχα αντιτίθεται σε οτιδήποτε θα μπορούσε να αποδυναμώσει αυτήν την στρατηγική ισοτιμία, όπως το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη. Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, το ότι έχουν πέσει στο κενό οι ισχυρισμοί των κορυφαίων αξιωματούχων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ ότι το σύστημα δεν αποτελεί απειλή για την πυρηνική αποτροπή της Ρωσίας. Όπως δήλωσε ο Πούτιν σε ομιλία του στο Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών τον περασμένο Ιούλιο, δήθεν η αντιπυραυλική ασπίδα «αναστατώνει την στρατηγική ισορροπία» - δηλαδή, αποδυναμώνει το καθεστώς της Ρωσίας ως μια πυρηνική υπερδύναμη.
Ένας δευτερεύων αλλά συμβολικά σημαντικός (για να μην αναφέρουμε προσοδοφόρος) πυλώνας της θέσης της Ρωσίας ως πυρηνικής υπερδύναμης είναι οι εξαγωγές τής πυρηνικής της τεχνολογίας. Η κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας, Rosatom, έχει υπάρξει δραστήρια στο να πωλεί πυρηνική τεχνολογία και σήμερα έχει συμβάσεις για πώληση πυρηνικών αντιδραστήρων στην Κίνα, την Τουρκία, την Ινδία, την Λευκορωσία και το Μπαγκλαντές. Το Ιράν ήταν ένας ιδιαίτερα ελκυστικός πελάτης – η Ρωσία βοήθησε να κατασκευάσει το αξίας ενός δισ. δολαρίων πυρηνικό εργοστάσιο στο Μπουσέρ παρά την αντίδραση των ΗΠΑ. Το έργο στο Μπουσέρ υπογράμμισε όχι μόνο την πυρηνική τεχνολογική ικανότητα της Ρωσίας, αλλά και την προθυμία της Μόσχας να υποστηρίξει τις πολιτικές της Τεχεράνης απέναντι στην αντίθεση της Ουάσιγκτον.
Αυτή η ακαμψία απέναντι στις επιθυμίες των ΗΠΑ είναι κεντρικής σημασίας για την επανερμηνεία από τον Πούτιν του δεύτερου στόχου της συναίνεσης για την εξωτερική πολιτική της Ρωσίας: σε γενικές γραμμές, η διατήρηση του καθεστώτος της χώρας ως μεγάλης δύναμης. Είναι σε αυτό το πλαίσιο που η Μόσχα επιδιώκει ενεργά την προσέγγιση πρώην πελατών της Σοβιετικής Ένωσης στη Μέση Ανατολή, την Λατινική Αμερική και την Ασία. Εμβληματική αυτής της πολιτικής ήταν η αναβάθμιση το 2009, των εγκαταστάσεων εφοδιασμού και επισκευών στον λιμένα Ταρτούς στη Συρία και η επίσκεψη του Πούτιν στην Κούβα τον Δεκέμβριο του 2000, η πρώτη από ηγέτη της Ρωσίας ή της Σοβιετικής Ένωσης μετά από το ταξίδι του Λεονίντ Μπρέζνιεφ εκεί, το 1974. Επιπλέον, η χρήση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ από την Μόσχα για να αποδυναμώσει ή να εμποδίσει τις πρωτοβουλίες των ΗΠΑ έχει αυξηθεί σταθερά: τη δεκαετία του 1990, η Ρωσία θέτει δύο βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Μεταξύ του 2000 και του 2012, το βέτο ασκήθηκε οκτώ φορές.
 ForeignAffairs.gr.

Στην Ισπανία, η «έξυπνη πόλη» του μέλλοντος λειτουργεί ήδη

Μαρτίου 15, 2013 in Η πολιτική στην καλύβα

Εύγε – αν και κάποιος (πολύ) δύσπιστος και γκρινιάρης θα διέκρινε πίσω από όλα αυτά τα θαυμαστά το υπομειδίαμα του Μεγάλου Αδελφού. Εσείς τι λέτε;

Πολλές πόλεις στον κόσμο ονειρεύονται να γίνουν «έξυπνες» αλλά το Σανταντέρ της Ισπανίας το έχει ήδη καταφέρει. Χιλιάδες αισθητήρες προειδοποιούν τους κατοίκους για μποτιλιαρίσματα, κανονίζουν το πότισμα των δημόσιων πάρκων και σβήνουν τα φώτα του δρόμου.

Τι είναι μια «έξυπνη πόλη»; Σύμφωνα με το «Spiegel» υπάρχουν διάφορες απόψεις, όμως ένα πράγμα στο οποίο όλοι συμφωνούν είναι ότι οι έξυπνες πόλεις χρησιμοποιούν αισθητήρες, υπολογιστές και έξυπνα τηλέφωνα, ενώ παράλληλα εφαρμόζουν νέους τρόπους τοπικής διακυβέρνησης κάνοντας τις διοικητικές διαδικασίες πιο διαφανείς από ποτέ.

Το λιμάνι του Σανταντέρ, στις όχθες του Ατλαντικού στη βόρεια Ισπανία, πήρε την κεφαλή ανάμεσα στις πόλεις που φιλοδοξούν να γίνουν «έξυπνες». Αποτελεί ένα ζωντανό πειραματικό εργαστήριο, μια πόλη που με τους 180.000 κατοίκους της δεν είναι ούτε υπερβολικά μεγάλη ούτε υπερβολικά μικρή για να λειτουργήσει ως πείραμα έξυπνης πόλης.

Ο 48χρονος Λουίς Μουνιόθ, καθηγητής πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Καντάμπρια, έλαβε περίπου 9 εκατ. ευρώ από την ΕΕ για να αναπτύξει μια έξυπνη πόλη. Εγκατέστησε 10.000 αισθητήρες σε όλο το κέντρο του Σανταντέρ, μια περιοχή 6 τ. χλμ. Οι αισθητήρες είναι κρυμμένοι μέσα σε γκρι κουτιά τοποθετημένα σε στύλους του ηλεκτρικού, κολώνες και τοίχους. Ορισμένοι είναι θαμμένοι κάτω από την άσφαλτο.

Μέρα μπαίνει μέρα βγαίνει, οι αισθητήρες αυτοί μετρούν οτιδήποτε μπορεί να μετρηθεί: φως, πίεση, θερμοκρασία, υγρασία, την κίνηση αυτοκινήτων και ανθρώπων. Κάθε λεωφορείο μεταδίδει τη θέση και την ταχύτητά του καθώς και στοιχεία για το περιβάλλον, όπως τα επίπεδα του όζοντος ή των ρύπων. Τα ταξί και τα περιπολικά το ίδιο. Ακόμη και οι κάτοικοι του Σανταντέρ μπορούν να επιλέξουν να γίνουν ανθρώπινοι αισθητήρες μέσω του κινητού τους.

Κατά το παρελθόν ο δήμαρχος Ινίγο ντε λα Σέρνα έστελνε περιπολίες να εντοπίσουν τους καμένους γλόμπους στους δρόμους. Σήμερα το κομπιούτερ του Μουνιόθ όχι μόνο τον πληροφορεί για τους γλόμπους που κάηκαν, αλλά μπορεί και να προσαρμόσει τον δημόσιο φωτισμό: τα φώτα χαμηλώνουν όταν δεν περπατά κανένας στον δρόμο και βγάζουν λιγότερο φως όταν έχει πανσέληνο από όσο όταν βρέχει. Οι υπάλληλοι του δήμου δεν κουράζονται άδικα γιατί οι αισθητήρες τους πληροφορούν ποιοι κάδοι σκουπιδιών χρειάζονται άδειασμα.

Ολα αυτά εξοικονομούν χρήματα αλλά δεν κάνουν μια πόλη ιδιαίτερα έξυπνη. Μια πραγματικά έξυπνη πόλη παρέχει στους κατοίκους της πρόσβαση σε πολλές πληροφορίες. Ο δήμαρχος είναι ιδιαίτερα περήφανος για την εφαρμογή «pulse of the city» (σφυγμός της πόλης) του iPhone.

Κάποιος που περιμένει το λεωφορείο δεν έχει παρά να στρέψει το κινητό του προς τη στάση και αμέσως θα δει στην οθόνη ποιες γραμμές λεωφορείων την εξυπηρετούν και σε ποιες ώρες. Αν στρέψει το κινητό του προς την αίθουσα συναυλιών, θα δει το πρόγραμμα των επόμενων ημερών, ενώ αν το κατευθύνει προς ένα σουπερμάρκετ θα δει τις προσφορές της ημέρας. Αν εντοπίσει μια λακκούβα στον δρόμο, αρκεί να την φωτογραφίσει με το κινητό του. Με ένα κλικ τη στέλνει στην αρμόδια υπηρεσία του δημαρχείου με τις συντεταγμένες της περασμένες αυτόματα από το GPS.

Στην Ισπανία, η «έξυπνη πόλη» του μέλλοντος λειτουργεί ήδη – κόσμος – ΤΟ ΒΗΜΑ.

Τι σημαίνει «στολάρισμα»/stall

 Οικονομία  Υποβολή σχολίων

Μαρ 142013

 

Από τη μια έχουμε τη νέα επίσημη αισιοδοξία βασισμένη σε καλά στοιχεία εσόδων για το Φεβρουάριο -έστω κτηθέντα και έπειτα από αρκετό μασάζ. Μετά το διστακτικό κλείσιμο του 2012 και το Γενάρη που σκόνταψε, κάτι είναι κι αυτό. Από την άλλη, έχουμε το συνηθισμένο δίδυμο για στιγμές πολιτικής αμηχανίας στην Ελλάδα των τελευταίων χρόνων: εμπλοκή στις συζητήσεις με την τρόικα (μέτωπο της διαθεσιμότητας/απολύσεων στο Δημόσιο, μέτωπο των ρυθμίσεων οφειλών προς το Δημόσιο, μέτωπο τουΦΠΑ στην εστίαση ή συνολικά της καταβολής ΦΠΑ) και σούσουρο γύρω από επικείμενο, διαψευδόμενο πλην σιγοβράζοντα ανασχηματισμό.

Υλικό λοιπόν πολύ και δοκιμασμένο.

Με την άδεια του αναγνώστη, όμως, θα ξεκινήσουμε από κάπου αλλού: από μιαν έκφραση που μας έφτασε από δύο διαφορετικές πηγές ή μάλλον κατευθύνσεις -γι” αυτό και κράτησε την προσοχή μας.

Εκείνο από το οποίο στην τωρινή φάση της ελληνικής οικονομίας διαγράφεται ως καινούργια απειλή είναι μήπως «στολάρει». Κάτι τέτοιο, αντιλαμβανόμαστε, άρχισε να συζητείται στις μελέτες μιας από τις συστημικές ελληνικές τράπεζες. Ακόμη πιο ενδιαφέρον: μας ήρθε ως ανησυχία και από μια από τις συνιστώσες της τρόικας. Σε αυτά θα επανέλθουμε ευθύς αμέσως.

Τι είναι όμως το «στολάρισμα», το stall για να χρησιμοποιήσουμε τη διεθνή έκφραση της αεροπλοΐας, απ” όπου προέρχεται το φαινόμενο -και ο όρος; Είναι η απώλεια στήριξης, που παρατηρείται όταν η γωνία πτήσης ή η ώθηση που δέχεται από τους κινητήρες του το αεροπλάνο βρεθεί σε λάθος επίπεδο για κάποιο λόγο: απώλεια ισχύος, λάθος στη γωνία των flaps, γενικά λάθος… Τότε, το αεροπλάνο δεν χάνει απλώς ύψος ούτε κάνει βουτιά -πέφτει σαν πέτρα, χωρίς πια να μπορεί να ελεγχθεί από τον πιλότο. (Γι” αυτό, άλλωστε, και το στολάρισμα είναι ένας από τους εφιάλτες της αεροπλοΐας).

Τι είναι, τώρα, το αντίστοιχο του στολαρίσματος στην οικονομία; Είναι η απότομη απώλεια στήριξης είτε λόγω της στέρησης ρευστότητας είτε επειδή η ζήτηση πέφτει κάτω από ένα επίπεδο είτε επειδή οι επιβαρύνσεις (π.χ. οι φορολογικές) ξεφεύγουν από τα όρια. Είναι το αντίστοιχο στο εσωτερικό, στην πραγματική οικονομία, εκείνου που πριν καιρό ακούγαμε να λέγεται ως απειλή από το εξωτερικό, «εισαγόμενη» ιδίως μέσω του «στεγνώματος» των τραπεζών πριν από τις ημέρες του PSI: ήταν, θυμηθείτε, το σύνδρομο του sudden death.

Οπου οι τράπεζες και η τρόικα λειτουργούν ως θερμόμετρο

Αν, τώρα, επιστρέψουμε στη διπλή πηγή ανησυχίας για το ενδεχόμενο ενός stall -τραπεζική πηγή αφενός, τροϊκανή αφετέρου- μπορούμε να δούμε και το βαθύτερο περιεχόμενο της ανησυχίας αυτής. Επειτα από τις συνεχώς επανερχόμενες συζητήσεις περί ασφυξίας λόγω της ρευστότητας που στέρεψε αυτό που διεκτραγωδούνταν και άρχιζε να θυμίζει το μικρό βοσκό και το λύκο (φωνάζαμε για ασφυξία, αλλά «κάποια» χρηματοδότηση όλο και προέκυπτε: η τρόικα δεν έπαυε να δείχνει προς την κατεύθυνση του αποθέματος των 165 δισ. σε καταθέσεις στην Ελλάδα, οι οποίες όλο και «κάπως» μετατρέπονταν σε ροές υπό την πίεση της ανάγκης, τη μια για να πληρωθούν φόροι, την άλλη για να συνεχιστεί η μισθοδοσία μονάδων…), τώρα ακριβώς δείχνει να υλοποιείται, φαίνεται να γίνεται πραγματικότητα. Οι ίδιες οι τράπεζες -που με τόση ελαφρότητα οι κυβερνώντες και τα μίντια οδήγησαν την κοινή γνώμη να τις αντιπαθεί, ήδη να τις μισεί- το βλέπουν να συμβαίνει άμεσα. Το μαζικό «κοκκίνισμα» δανείων και η αδυναμία εξυπηρέτησης ρυθμίσεων από επιχειρήσεις και νοικοκυριά που «θέλουν αλλά δεν μπορούν» συντελείται στα χέρια τους.

Ομως και η τρόικα, που κι αυτή μάθαμε να την αντιπαθούμε και ήδη να τη μισούμε ακόμη και στις περιπτώσεις εκείνες που δεν βαρυνόταν με κοντόφθαλμη και εμμονική στάση, βλέπει το ενδεχόμενο να έχει να διαχειριστεί (ή να δει την απέναντι της κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας, την όποια κυβέρνηση να χρειάζεται να αντιμετωπίσει…) ένα στολάρισμα. Εδώ, την άκρια την πιάνουν από την αίσθηση απώλειας στήριξης στο μέτωπο των φορολογικών εσόδων. «Μα, αφού ο Φεβρουάριος διόρθωσε την τάση;» θα πείτε. Εντάξει -όλοι όμως είδαν ότι στην περίοδο αυτή γράφτηκε και το περυσινό μέρισμα Τράπεζας της Ελλάδος και κάτι από την απόδοση των ωφελειών των άλλων κεντρικών τραπεζών από τον ελληνικό δανεισμό συν μια τελευταία δόση του περυσινού φόρου. «Πάντως, το δημοσιονομικό ισοζύγιο δεν έχει πρόβλημα, αφού οι δαπάνες συγκρατούνται ακόμη περισσότερο», θα το μαζέψετε.

Αλήθεια – και δεν είναι μόνον το ΠΔΕ που σφαγιάζεται, αλλά και η επίπτωση των νέων μειώσεων π.χ. στις συντάξεις και κάποιους μισθούς που ήδη καταγράφεται αρχές του 2013. Ομως, προσοχή!, κάθε τέτοια μείωση δεν είναι μόνον που βυθίζει κι άλλο την κατανάλωση (άρα πρόσθετη μείωση του ΦΠΑ, μείωση και των άλλων φόρων μέσω των επιχειρήσεων), αλλά συμπιέζει και τη βάση επιβολής του ίδιου του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων. Ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής σε νέες περιπέτειες!

Χώρια που οι τροϊκανοί έχουν ήδη διαγνώσει και την άλλη βραδυφλεγή νάρκη που υπάρχει καθ” οδόν: τις δικαστικές αποφάσεις με τις οποίες αμφισβητούνται οι περικοπές μισθών και συντάξεων (πιο πρόσφατη η γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου -που θεωρεί εαυτό Δικαστήριο- σχετικά με την αναδρομική, από 1/8/2012, μείωση των ειδικών μισθολογίων, στρατιωτικών, πανεπιστημιακών και… δικαστικών). Εχουν δει και τις πρωτόδικες αποφάσεις να επανεγκαθιστούν στις θέσεις τους θιγομένους της εφεδρείας, ήδη της διαθεσιμότητας. Ρωτούν, δήθεν απλοϊκά, τι θα γίνει άμα παρόμοιες αποφάσεις πληθύνουν…

Πώς το meltdown των τραπεζών πάει να κάνει γενικότερο κακό

Και από τις δύο πλευρές, τι μπορεί να γίνει; (Διότι η περιγραφή προβλημάτων ελάχιστα πλέον ενδιαφέρει. Η αναζήτηση λύσεων, διεξόδων είναι το μόνο χρήσιμο). Υποτίθεται ότι στο χώρο των τραπεζών, η «μεγάλη λευκή ελπίδα» είναι η ανακεφαλαιοποίηση που συνεχώς προωθείται/προχωρεί/τελειώνει και συνεχώς μένει στην μέση. Τώρα μάλιστα γίνεται φανερό -με το γνήσιο meltdown των τραπεζικών μετοχών και δη της Εθνικής- ότι η συμμετοχή των παλαιών μετόχων (και, συνεπώς, η παραμονή της διοίκησης των Τραπεζών σε χέρια ιδιωτών) κατέληξε να έχει αποθαρρυνθεί, με τους διαφαινόμενους όρους που προωθείται η ανακεφαλαιοποίηση. Θα μπορούσε κανείς να σκεφθεί ότι άλλο πράγμα η κεφαλαιακή βάση, άλλο η ανάκτηση ρευστότητας των τραπεζών -και η παροχή της προς την πραγματική οικονομία. Ομως το πράγμα δεν είναι τόσο απλό: τα δύο επίπεδα επικοινωνούν, πέραν τούτου όμως η χρονοτριβή και τα πισωγυρίσματα και η αμφιθυμία γύρω από την ανακεφαλαιοποίηση γενικώς υπονομεύει. Μια πιο ρωμαλέα, κυρίως μια πιο ειλικρινής στάση θα λειτουργούσε σωτήρια.

Πάμε, τώρα, στο χώρο της τρόικας: εδώ η αίσθηση ότι δεν αποκλείεται ένα στολάρισμα μιας οικονομίας, την οποία de facto αυτοί, οι τροϊκανοί, διαχειρίζονται οδηγεί σε στάσεις πιο συγκρατημένες απ” ό,τι ζήσαμε σε προηγούμενες φάσεις. Δεν θα το “λεγε κανείς αυτό, βλέποντας τα πράγματα απ’ εδώ -από την Αθήνα, από την Ελλάδα, με τις εμμονές για μείωση του κατώτατου μισθού ή με την έμφαση στις απολύσεις στον δημόσιο τομέα. ακόμη περισσότερο με την ακαμψία των τροϊκανών στα θέματα των ρυθμίσεων με δόσεις των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων των πολιτών, της «ύστατης ευκαιρίας» κ.λπ. Ομως στην τρόικα αρχίζει να ωριμάζει (πάλι) η συνειδητοποίηση ότι «κάτι» χρειάζεται να ελαστικοποιηθεί, ιδίως προς την κατεύθυνση του μπλοκαρίσματος των (μικρών, πάντως…) δόσεων χρηματοδότησης της οικονομίας που εναπομένουν. Πολιτικά αυτό είναι δύσκολο να ειπωθεί, όμως αναζητούνται αγωνιωδώς ρεαλιστικές υπεκφυγές – πάντως αποφυγή του φάσματος νέων μέτρων.

Γνωρίζουν, πράγματι, οι τροϊκανοί ότι άμα ή τώρα ή μέχρι το καλοκαίρι «κοπούν» ή καθυστερήσουν 2 ή 4 δισ. των επόμενων δόσεων χρηματοδότησης, θα συμβεί κάτι δυσάρεστα απλό. Εκεί που ξεκίνησαν να ρευστοποιούνται οι υποχρεώσεις του Δημοσίου προς ιδιώτες – από τα 8+ δισ. ευρώ που είχαν επισήμως συσσωρευθεί συν όσα επιδεξίως δεν αναγνωρίζονται- θα αρχίσουν πάλι οι πρακτικές του «δεν πληρώνω» προς πάσαν κατεύθυνση, ενώ οι τρέχουσες ανάγκες θα καλύπτονται πάλι με έντοκα. Ξαναστεγνώνοντας τις τράπεζες. Αρα, πρόσθετη πίεση στην πραγματική οικονομία, πρόσθετη συνεισφορά σε ένα ενδεχόμενο στολάρισμα…

Ποιο το πολιτικό στίγμα μπροστά σε αυτά; Από πλευράς Γιάννη Στουρνάρα, θα “λεγε κανείς πως είναι: «Υπάρχουν στόχοι, αυτοί τηρούνται».

Από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ, προχωρεί η ταχύρρυθμη εκμάθηση της εξουσίας -επ” εσχάτων με την τριβή προς την πείρα ΙΝΕΡΠΟΣΤ/Γερ. Αρσένη-Λούκας Κατσέλη και Levy Institute/Dani Rodrik-James Galbraith, όμως με μια επιφύλαξη: «Μήπως ο ΣΥΡΙΖΑ χάσει την ψυχή του, το ριζοσπαστισμό του». Θα τα ξαναδούμε αυτά!

  Α. Δ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΗΣ

 Πηγή: naftemporiki.gr

«Επιδημία» επιστημονικής απάτης

Τα κρούσματα επιστημονικής απάτης έχουν δεκαπλασιαστεί από το 1975 ως σήμερα

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  02/12/2012 05:45

Η επιστημονική απάτη στις μελέτες της βιοϊατρικής και των επιστημών ζωής, η οποία αυξάνεται τα τελευταία χρόνια σύμφωνα με νέα μελέτη, έχει σημαντικό αντίκτυπο στην κοινωνία.

12

emailεκτύπωση 

 

Οι επιστήμονες πολλές φορές θεωρούνται από όλους εμάς τους... κοινούς θνητούς «μικροί θεοί», ικανοί με τις ανακαλύψεις τους να αλλάξουν τη ρότα της ζωής μας. Και όντως τα πράγματα  συχνά είναι κάπως έτσι, αφού η επιστημονική έρευνα δεν αποτελεί μόνο ένα θεωρητικό αντικείμενο που απασχολεί μια «κλίκα» ειδικών αλλά μεταφράζεται σε απτές αλλαγές για τον παγκόσμιο πληθυσμό σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα. Οι επιστήμονες όμως είναι και οι ίδιοι... κοινοί θνητοί, οι οποίοι μάλιστα ολοένα και περισσότερο, σύμφωνα με μια νέα, άκρως ενδιαφέρουσα μελέτη, δείχνουν με τις πράξεις τους τον (κακό) γήινο χαρακτήρα τους δημοσιεύοντας μελέτες με «κατασκευασμένα» στοιχεία, μελέτες με παλαιά στοιχεία που πλασάρονται ως καινούργια, μελέτες που βασίζονται στη λογοκλοπή. Στη συγκεκριμένη περίπτωση λοιπόν τα φαινόμενα (μιας καλής δημοσίευσης σε ένα έγκριτο επιστημονικό περιοδικό) κυριολεκτικώς... απατούν, αφού η επιστημονική απάτη δείχνει να γιγαντώνεται ολοένα και περισσότερο, όπως ανέφεραν μιλώντας στο «Βήμα» οι δύο κύριοι συγγραφείς της μελέτης, ο καθηγητής Εργαστηριακής Ιατρικής και Μικροβιολογίας, διευθυντής του Εργαστηρίου Κλινικής Μικροβιολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Harborview της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον στο Σιάτλ Φέρικ Φανγκ και ο συνάδελφός του καθηγητής στο Τμήμα Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας του Κολεγίου Ιατρικής Αλμπερτ Αϊνστάιν στη Νέα Υόρκη Αρτούρο Κασαντεβάλ.

Παθολογία του ερευνητικού «σώματος»

Τόσο ο καθηγητής Φανγκ όσο και ο καθηγητής Κασαντεβάλ έχουν ως κύριο πεδίο έρευνας το να «ξετρυπώνουν» τα παθογόνα τα οποία καθιστούν αδύναμο το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού. Οι δύο ερευνητές όμως ακολουθούν επί έτη την ίδια τακτική και σε ό,τι αφορά την επιστημονική έρευνα, αποκαλύπτοντας την παθογένειά της που μπορεί να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο ολόκληρο το επιστημονικό σώμα.

Οι δύο επιστήμονες, οι οποίοι είχαν ιδιαίτερη ευαισθησία σχετικά με το θέμα της αξιοπιστίας των επιστημονικών ερευνών, καθώς αντιμετώπιζαν τον «δράκο» εκ των έσω (ο καθηγητής Φανγκ είναι ο εκδότης της επιστημονικής επιθεώρησης «Infection and Immunity», ενώ ο καθηγητής Κασαντεβάλ, ο οποίος παλαιότερα ήταν μέλος της εκδοτικής ομάδας του «Infection and Immunity», έχει γίνει πλέον και ο ίδιος εκδότης του επιστημονικού περιοδικού «mBio»), αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους ώστε να κάνουν την πιο ενδελεχή έρευνα που έχει γίνει ως σήμερα σχετικά με τους λόγους της απόσυρσης επιστημονικών μελετών από τις επιστημονικές επιθεωρήσεις. Συνεργάστηκαν με τον αναλυτή στην επικοινωνία των ιατρικών θεμάτων Γκραντ Στιν έχοντας, όπως μας λέει ο καθηγητής Κασαντεβάλ, ως αρχική πρόθεση «να ανακαλύψουμε τους λόγους για τους οποίους γίνονται λάθη στα επιστημονικά άρθρα, τα οποία οδηγούν σε απόσυρσή τους, με στόχο να εκδώσουμε οδηγίες για την αποφυγή τους. Εκπλαγήκαμε όταν είδαμε από την ανάλυση ότι ο "βασιλιάς" της απόσυρσης ήταν η απάτη και όχι τα λάθη».

Απάτη, ο «βασιλιάς» της απόσυρσης

Η μελέτη των καθηγητών δημοσιεύθηκε online την 1η Οκτωβρίου στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» (PNAS) και αποτελούσε αναλυτική ανασκόπηση 2.047 ερευνητικών άρθρων των πεδίων της βιοϊατρικής και των επιστημών ζωής τα οποία είχαν εμφανιστεί στη βάση δεδομένων PubMed και είχαν αποσυρθεί ως τις 3 Μαΐου 2012. Οπως εξηγεί μιλώντας στο «Βήμα» ο καθηγητής Φανγκ, «σαρώσαμε ολόκληρη τη βάση του PubMed, η οποία περιέχει περί τα 25 εκατομμύρια άρθρα  από τη δεκαετία του 1940 που άρχισε να λειτουργεί ως σήμερα, προκειμένου να καταλήξουμε σε αυτά που αποσύρθηκαν και να αναζητήσουμε την αιτία της απόσυρσης. Καταλαβαίνει κάποιος λοιπόν ότι το δείγμα ήταν πολύ καλό, αν μάλιστα αναλογιστεί ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις ο συνολικός αριθμός ερευνητικών άρθρων που έχουν δημοσιευθεί ως σήμερα σε επιθεωρήσεις παγκοσμίως εκτιμάται γύρω στα 50 εκατομμύρια. Μέσω αυτής της σάρωσης καταλήξαμε σε 2.047 άρθρα που αποσύρθηκαν από το 1940 ως σήμερα - η πρώτη απόσυρση έγινε το 1977 και αφορούσε άρθρο του πεδίου της Ιατρικής που είχε δημοσιευθεί τέσσερα χρόνια νωρίτερα. Είδαμε λοιπόν ότι η απόσυρση μελετών αποτελεί ένα σχετικώς καινούργιο "σπορ", χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρωτύτερα δεν υπήρχαν "χαλκευμένες" μελέτες». Ο καθηγητής σημειώνει βέβαια ότι πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πως ο αριθμός των δημοσιεύσεων έχει εκτοξευθεί τις τελευταίες δεκαετίες σε σύγκριση με το παρελθόν. «Είναι όμως μόνο αυτή η απάντηση αρκετή για την αύξηση των αποσύρσεων; Από ανάλυση που διεξαγάγαμε λαμβάνοντας υπόψη την κατακόρυφη αύξηση των δημοσιεύσεων, καταλήξαμε και πάλι στο συμπέρασμα ότι οι αποσύρσεις έχουν αυξηθεί δυσανάλογα τα τελευταία χρόνια».

Στη συνέχεια οι ερευνητές αναζήτησαν τα αίτια της απόσυρσης των μελετών καταφεύγοντας σε πολλές και διαφορετικές πηγές, από τις ίδιες τις ανακοινώσεις ανάκλησης που δημοσιεύονται στις επιστημονικές επιθεωρήσεις, ως το ειδικό Γραφείο για την Ερευνητική Ακεραιότητα που ανήκει στο υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των ΗΠΑ και το μπλογκ Retraction Watch (http://retractionwatch.wordpress.com), ένα από τα πιο χρήσιμα δικτυακά «εργαλεία» για την παρακολούθηση των αποσύρσεων μελετών.

Αλματώδης αύξηση «πειραγμένων» μελετών

Ιδού τι καρπούς απέδωσε η αναζήτησή τους: μόλις το 21,3% των αποσύρσεων αφορούσε λάθος ενώ, αντιθέτως, το 67,4% αφορούσε επιστημονικά «παραστρατήματα» - συμπεριλαμβανομένων απάτης ή υποψίας για απάτη (ποσοστό 43,4%), παρουσίασης ενός παλαιότερου άρθρου ως καινούργιου σε άλλο επιστημονικό έντυπο (14,2%) καθώς και λογοκλοπής (9,8%). Σημειώνεται ότι μεταξύ των... πειραγμένων άρθρων που «ψάρεψαν» οι επιστήμονες ήταν και 19 από έλληνες ερευνητές, περίπου τα μισά εκ των οποίων είχαν αποσυρθεί εξαιτίας λογοκλοπής ή εμφάνισης παλαιότερων στοιχείων ως καινούργιων (η λίστα των άρθρων αυτών βρίσκεται στη διάθεση του «Βήματος»).

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι ως σήμερα οι ατελείς ή παραπλανητικές ανακοινώσεις των επιστημονικών περιοδικών και των ακαδημαϊκών κέντρων σχετικά με την απόσυρση των δημοσιευμένων μελετών είχαν οδηγήσει σε υποεκτίμηση σχετικά με τον ρόλο της απάτης στη συνεχιζόμενη «επιδημία» των αποσύρσεων. Τα νέα, επικαιροποιημένα στοιχεία που προκύπτουν από τη μελέτη στο PNAS δείχνουν ότι η ανάκληση μελετών εξαιτίας απάτης δεκαπλασιάστηκε από το 1975 ως σήμερα!

Προφανώς οι αριθμοί αυτοί φαίνονται και είναι - όπως τονίζει ο καθηγητής Κασαντεβάλ - εντυπωσιακοί (αν όχι τρομακτικοί). Ωστόσο ο ίδιος σπεύδει να προσθέσει ότι πρέπει να δούμε τα πράγματα υπό το σωστό πρίσμα. «Παρ' ότι η επιστημονική απάτη έχει αυξηθεί, πρέπει να αναφέρουμε πως με βάση το σύνολο της επιστημονικής παραγωγής η απόσυρση μελετών εξαιτίας απάτης αντιστοιχεί σε 1 ανά περίπου 10.000 άρθρα. Ετσι τελικώς δεν μπορούμε να πούμε ότι τα ποσοστά είναι μεγάλα, ενώ πρέπει επίσης να υπογραμμίσουμε ότι η πλειονότητα των επιστημόνων δεν συμμετέχει σε "κατασκευασμένες" μελέτες. Την ίδια στιγμή βέβαια είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι προφανώς υπάρχουν και μελέτες που ενώ αποτελούν προϊόν απάτης δεν αποσύρθηκαν ποτέ, ακριβώς επειδή το σύστημα θέλει από πολλές πλευρές να καλύψει την απάτη - κάτι τέτοιο δεν θα βόλευε ούτε τους επιστήμονες ούτε τα ακαδημαϊκά ιδρύματα τα οποία εκπροσωπούν ούτε τα επιστημονικά περιοδικά».

Βαρύ κοινωνικό κόστος

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα και με τους δύο καθηγητές, ακόμη και μια περίπτωση επιστημονικής απάτης, κυρίως σε ό,τι αφορά τις βιοϊατρικές επιστήμες, μπορεί να έχει τεράστιο κόστος για την κοινωνία. Ο δρ Φανγκ αναφέρει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που δείχνει τη δύναμη μιας επιστημονικής δημοσίευσης και τον (αρνητικό) αντίκτυπό της σε παγκόσμιο επίπεδο. «Δεν πρέπει να ξεχνούμε την περίπτωση του βρετανού χειρουργού και ερευνητή Αντριου Γουέικφιλντ, ο οποίος το 1998 δημοσίευσε στην έγκριτη επιθεώρηση "The Lancet" μελέτη η οποία συνέδεε το εμβόλιο της ιλαράς - παρωτίτιδας - ερυθράς (MMR) με τον αυτισμό, καθώς και με τη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου. Η μελέτη αυτή οδήγησε σε ένα παγκόσμιο αντιεμβολιαστικό κίνημα, το οποίο ακόμη δεν έχει σβήσει. Ωστόσο έπειτα από ενδελεχείς έρευνες, οι οποίες μάλιστα ξεκίνησαν από τον Τύπο, και συγκεκριμένα από έρευνα των "Sunday Times", αποδείχθηκε ότι πίσω από τη μελέτη υπήρχε "χοντρή" σύγκρουση συμφερόντων: εκτός του ότι ο Γουέικφιλντ είχε εκμεταλλευθεί παιδιά με αυτισμό υποβάλλοντάς τα, χωρίς τη συγκατάθεση των γονέων τους, σε άχρηστες εξετάσεις όπως οι κολονοσκοπήσεις, στη συνέχεια  "μαγείρευε" τα αποτελέσματα κατά το δοκούν, με στόχο να δημιουργήσει πανικό και στη συνέχεια σε συνεργασία με εταιρείες να προωθήσει εξετάσεις για πιθανή ύπαρξη αυτισμού στα εμβολιασμένα παιδιά». Η υπόθεση τελικώς ξεσκεπάστηκε, το «Lancet» απέσυρε τη μελέτη το 2010 και ο Γουέικφιλντ έχασε την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Το κακό όμως είχε ήδη γίνει, σύμφωνα με τον καθηγητή. «Η επιστημονική κοινότητα πάσχισε επί έτη να αναστρέψει το αντιεμβολιαστικό κλίμα, το οποίο ουσιαστικώς ξεκίνησε από μια απάτη». Ο δρ Φανγκ τονίζει ότι περιπτώσεις σαν και αυτή δυστυχώς «γεννούν» δυσπιστία στην κοινωνία προς όλον τον επιστημονικό κλάδο, κάτι που είναι άδικο, αφού η πλειονότητα των επιστημόνων δουλεύει για το κοινό καλό.

«Εγκριτοι» οι πρωταθλητές της απάτης!

Πού γίνονται όμως οι περισσότερες δημοσιεύσεις... απατηλών μελετών; Θα περίμενε κάποιος ότι αφορούν τα θεωρούμενα πιο «δεύτερα» επιστημονικά περιοδικά και όχι τις εκτιμώμενες ως έγκριτες επιθεωρήσεις, εκείνες με τον μεγαλύτερο Impact Factor (IF ή συντελεστής εμβέλειας επί το ελληνικότερον) - o συντελεστής εμβέλειας είναι ένα μέτρο το οποίο αντανακλά τον μέσο αριθμό αναφορών που έχουν γίνει από άλλους επιστήμονες σε άρθρα τα οποία έχει δημοσιεύσει το κάθε επιστημονικό έντυπο μέσα στα δύο προηγούμενα χρόνια και αποτελεί επίσης μέτρο της σπουδαιότητας του εκάστοτε επιστημονικού περιοδικού στο πεδίο του. Και όμως τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι, μας πληροφορεί ο καθηγητής Κασαντεβάλ. Για του λόγου το αληθές, αναφέρεται σε περυσινή μελέτη που διεξήγαγε σε συνεργασία με τον καθηγητή Φανγκ, η οποία εξέταζε τον ρυθμό ανακλήσεων άρθρων σε 17 επιστημονικά περιοδικά από το 2001 ως το 2010. Από τη μελέτη εκείνη είχε προκύψει ότι όσο μεγαλύτερο IF είχε ένα επιστημονικό περιοδικό τόσο περισσότερες αποσύρσεις άρθρων γίνονταν σε αυτό.

Δεν είναι λίγοι βέβαια εκείνοι που υποστηρίζουν ότι αυτό συμβαίνει ακριβώς επειδή τα επιστημονικά έντυπα που βρίσκονται στην κορυφή περνούν από μεγαλύτερο... κόσκινο σε σύγκριση με τα υπόλοιπα, με αποτέλεσμα να είναι επόμενο να εντοπίζονται σε αυτά περισσότερα λάθη (και όχι μόνο). Ο καθηγητής Φανγκ δεν διαφωνεί, τονίζει όμως ότι το νόμισμα έχει πάντοτε δύο όψεις. Οπως λέει, «η σύγχρονη εποχή κάνει το επιστημονικό κλίμα πολλές φορές δυσλειτουργικό. Από τη μια, οι επιστήμονες πασχίζουν να παρουσιάσουν μια ελκυστική μελέτη, γεγονός που προσφέρει διπλό όφελος: τόσο χρηματοδοτήσεις όσο και άνοδο στην κλίμακα της ιεραρχίας. Και μάλιστα οι περισσότεροι ερευνητές τρέχουν να κάνουν τη δημοσίευση όσο πιο γρήγορα γίνεται προκειμένου να προλάβουν άλλες "αντίπαλες" ομάδες, οι οποίες πιθανώς θα φέρουν στο φως αντίστοιχα αποτελέσματα - έτσι μπορεί να... κόψουν δρόμο από τη σωστή επιστημονική πρακτική προκειμένου να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αλλά και τα επιστημονικά περιοδικά θέλουν να δημοσιεύουν όσο πιο εντυπωσιακές μελέτες γίνεται ώστε να διατηρούν το γόητρό τους μέσω του υψηλού Impact Factor τους, πιθανώς χωρίς να ψάχνουν κάποιες φορές όσο πρέπει το πώς ακριβώς κατέληξαν οι επιστήμονες στα εντυπωσιακά αποτελέσματα». Οπως γλαφυρά συμπληρώνει ο καθηγητής Κασαντεβάλ, αυτό που συμβαίνει σήμερα στον επιστημονικό «στίβο» μοιάζει πολύ με εκείνο που συμβαίνει και στον αθλητικό: «Το μεγάλο ζήτημα είναι η ανταμοιβή. Αν στα σπορ οι αθλητές αγωνίζονταν μόνο για τα μετάλλια, κανένας δεν θα ντοπαριζόταν. Το σύστημα όμως είναι πλέον τέτοιο που ένα μετάλλιο μεταφράζεται σε παχυλά συμβόλαια με πλήθος εταιρειών. Ετσι και στους επιστήμονες: μια καλή δημοσίευση σημαίνει μεγαλύτερη χρηματοδότηση, αποδοχή, εξέλιξη».

Πώς θα σπάσει το απόστημα

Τι πρέπει λοιπόν να γίνει, ρωτήσαμε τους δύο ειδήμονες, ώστε η «τσιμπίδα» της ορθής επιστημονικής πρακτικής να «συλλαμβάνει» περισσότερους επιτηδείους, ακόμη και προτού καν διαπράξουν το «έγκλημα»; Πρέπει κατ' αρχάς να υπάρχει αυστηρός έλεγχος από τις αρμόδιες υπηρεσίες των διαφορετικών χωρών. Για να υπάρξει όμως αυστηρός έλεγχος, πρέπει να υπάρξουν... τέτοιες υπηρεσίες, λέει ο καθηγητής Κασαντεβάλ. «Το ειδικό Γραφείο για την Ερευνητική Ακεραιότητα των ΗΠΑ δημιουργήθηκε μόλις στα τέλη του 1990, καθώς φάνηκε ότι η επιστημονική απάτη αυξανόταν, και έκτοτε έχει όντως διεξαγάγει πλήθος ερευνών. Αυτή τη στιγμή όμως είναι ένας από τους ελάχιστους τέτοιους εξειδικευμένους φορείς σε παγκόσμιο επίπεδο».

Παράλληλα, ριζικές αλλαγές πρέπει να συντελεστούν και στη διαδικασία ελέγχου των άρθρων που γίνεται από τα επιστημονικά περιοδικά πριν από τη δημοσίευσή τους, υποστηρίζει από την πλευρά του ο καθηγητής Φανγκ (ο οποίος ως εκδότης ενός τέτοιου επιστημονικού περιοδικού γνωρίζει καλά τα πράγματα από πρώτο χέρι). «Χρειάζεται μια κοινή στρατηγική μεταξύ των διαφορετικών επιστημονικών επιθεωρήσεων σε ό,τι αφορά τη διαδικασία ελέγχου των άρθρων πριν από τη δημοσίευσή τους αλλά και σε ό,τι αφορά τη διερεύνηση κατηγοριών σχετικά με δημοσίευση επιστημονικής απάτης. Αυτή η κοινή γραμμή σήμερα δεν υπάρχει και έτσι εναπόκειται στον κάθε εκδότη περιοδικού το ποια διαδικασία θα ακολουθήσει».

Μη λιθοβολείτε τους εθελοντές!

Ο καθηγητής και εκδότης του «Infection and Immunity» μάς βάζει λίγο στο κλίμα σχετικά με το τι συμβαίνει πριν από τη δημοσίευση ενός άρθρου στις επιθεωρήσεις - και τα όσα μάς λέει δίνουν πολλές εξηγήσεις. «Σε πολλά επιστημονικά περιοδικά το συμβούλιο των επιστημόνων που κάνει τον έλεγχο των άρθρων ώστε να εγκρίνει τη δημοσίευσή τους δεν λαμβάνει στα χέρια του τα πρωτογενή στοιχεία της μελέτης παρά μόνο τα τελικά αποτελέσματα. Πρέπει παράλληλα να αναφέρουμε ότι οι επιστήμονες που κάνουν τον έλεγχο των μελετών δέχονται να ασχοληθούν με το συγκεκριμένο καθήκον εθελοντικά, γεγονός που σημαίνει ότι λόγω του φόρτου εργασίας τους από χίλια δυο άλλα ακαδημαϊκά και ερευνητικά καθήκοντα, κάποιες φορές ίσως δεν έχουν καν τον χρόνο για ενδελεχή ανάλυση των στοιχείων (και κανένας δεν μπορεί να τους πιέσει λόγω ακριβώς του εθελοντικού χαρακτήρα της διαδικασίας)». Ωστόσο ο δρ Φανγκ μάς καλεί να μη «λιθοβολήσουμε» αδιακρίτως τους επιστήμονες που κάνουν τους ελέγχους των άρθρων. «Το πλατύ κοινό δεν γνωρίζει όλες αυτές τις περιπτώσεις στις οποίες μελέτες "κόπηκαν" πριν από τη δημοσίευση επειδή ακριβώς οι επιστήμονες που τις ήλεγχαν "έπιασαν λαβράκι"».

Ο καθηγητής Κασαντεβάλ συμπληρώνει ότι υπάρχουν φορές που ακόμη και αν οι επιστήμονες που ελέγχουν τα άρθρα πριν από τη δημοσίευσή τους ήταν… Πουαρό και πάλι δεν θα μπορούσαν να «μυριστούν» τα ψεύτικα στοιχεία. «Οσο καλύτερες είναι οι απάτες - οι οποίες τώρα πια εξαιτίας της τεχνολογίας γίνονται ολοένα και τελειότερες - τόσο δυσκολότερο είναι να πιαστούν οι "απατεώνες" - είναι ακριβώς το ίδιο με αυτό που συμβαίνει με τα πλαστά χαρτονομίσματα».

Πάντως και οι δύο ειδικοί δηλώνουν αισιόδοξοι για το μέλλον. Οπως λένε, τα τελευταία δύο χρόνια υπάρχουν δράσεις που οδηγούν προς κοινές στρατηγικές οι οποίες θα ακολουθούνται από όλα τα επιστημονικά περιοδικά. «Τα πράγματα δείχνουν να βελτιώνονται» υποστηρίζουν.

Την αισιοδοξία τους αυτή δεν φαίνεται πάντως να μοιράζεται το Interacademy Council, το διεθνές δίκτυο επιστημονικών ακαδημιών. Σε ειδική έκθεσή του σχετικά με το θέμα της υπεύθυνης στάσης των επιστημόνων που εξεδόθη τον περασμένο Σεπτέμβριο, το Συμβούλιο επικεντρώνεται στα «αγκάθια» που αμαυρώνουν την εικόνα της ορθής επικοινωνίας της επιστημονικής πληροφορίας. Ζητεί καλύτερους ελέγχους ενάντια στην επιστημονική απάτη και προδιαγράφει ένα δυσοίωνο μέλλον για την αξιοπιστία της επιστημονικής έρευνας, αναφέροντας ότι τα περιστατικά απάτης αναμένεται να αυξηθούν στα χρόνια που έρχονται.

Ελπίζουμε ότι το Interacademy Council θα διαψευστεί. Διότι όπως θα καταλάβατε η επιστημονική απάτη δεν αποτελεί απλώς ένα θέμα για... ακαδημαϊκή συζήτηση αλλά μας αφορά όλους!

ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
Οι «πρωταθλητές» της ντροπής

1.ΓΙΟΣΙΤΑΚΑ ΦΟΥΤΖΙΙ
(172 αποσύρσεις από επιστημονικά περιοδικά)

Ο Γιοσιτάκα Φούτζιι (Yoshitaka Fujii), ειδικός στη μετεγχειρητική ναυτία, ήταν επί έτη ένας πολυγραφότατος ερευνητής με δημοσιεύσεις πλήθους άρθρων σχετικά με κλινικές δοκιμές που αφορούσαν διαφορετικά αντιεμετικά φάρμακα. Παρ' ότι οι πρώτες υποψίες σχετικά με «κατασκευή» στοιχείων από τον Φούτζιι εκφράστηκαν ήδη από το 2000 - τρεις αναισθησιολόγοι ανέφεραν σε άρθρο τους στο επιστημονικό έντυπο «Anesthesia & Analgesia» πως τα στοιχεία του ιάπωνα επιστήμονα παρουσίαζαν στατιστικά προβλήματα σε ό,τι αφορούσε τις παρενέργειες διαφορετικών αντιεμετικών φαρμάκων -, ο ερευνητής συνέχισε απτόητος να δημοσιεύει άρθρα σε πλήθος επιστημονικών εντύπων επί μία δεκαετία. Ερευνα που διεξήγαγε η Ιαπωνική Εταιρεία Αναισθησιολόγων έδειξε ότι ο Φούτζιι παραποίησε στοιχεία σε 172 από τα 212 άρθρα που δημοσίευσε μεταξύ του 1993 και του 2011. Από τις 172 «πειραγμένες» μελέτες οι 126 αφορούσαν τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές, στις οποίες, όπως αποδείχθηκε, ο ερευνητής παρουσίαζε πολύ μεγαλύτερο αριθμό συμμετεχόντων από τον πραγματικό. Επίσης ο Φούτζιι σε πολλά άρθρα πλαστογράφησε την υπογραφή των άλλων συγγραφέων. Τελικώς εδιώχθη από τη θέση του στο Πανεπιστήμιο Τόχο τον περασμένο Φεβρουάριο.

2. ΓΙΟΑΧΙΜ ΜΠΟΛΤ  
(89 αποσύρσεις από επιστημονικά περιοδικά)

Ο Γιόαχιμ Μπολτ (Joachim Boldt) είναι ένας γερμανός αναισθησιολόγος ο οποίος θεωρούνταν επί έτη κορυφαίος στο πεδίο του. Ο Μπολτ έγινε γνωστός παγκοσμίως για τις μελέτες του σχετικά με τα κολλοειδή φάρμακα  τα οποία χρησιμοποιούνται για την αύξηση του όγκου του αίματος στους ασθενείς που βρίσκονται στο χειρουργείο. Ο Μπολτ ισχυρίστηκε σε δεκάδες άρθρα του ότι τα κολλοειδή είναι εξίσου ασφαλή με τα υπόλοιπα φάρμακα που αυξάνουν τον όγκο του αίματος, παρ' ότι άλλες μελέτες έδειχναν πως μπορεί να προκαλέσουν νεφρική και καρδιακή ανεπάρκεια καθώς και σοβαρή αιμορραγία, αυξάνοντας τον κίνδυνο θανάτου. Και όμως το «κύρος» του Μπολτ επικράτησε σε τέτοιον βαθμό ώστε τα κολλοειδή να χρησιμοποιούνται ευρέως και σήμερα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Κάποια στιγμή οι εκδότες 16 διαφορετικών επιστημονικών περιοδικών στα οποία ο Μπολτ είχε κάνει δημοσιεύσεις υποστήριξαν ότι 89 σε σύνολο 102 μελετών που είχε δημοσιεύσει ο γερμανός αναισθησιολόγος εμφάνιζαν σημαντικά προβλήματα - περιείχαν κατασκευασμένα στοιχεία, οι δοκιμές οι οποίες παρουσιάζονταν στα άρθρα διεξάγονταν σε ασθενείς χωρίς τη συγκατάθεσή τους, ενώ είχε γίνει και πλαστογράφηση ονομάτων των υπολοίπων συγγραφέων στα άρθρα. Παράλληλα στις κατηγορίες εναντίον του περιλαμβανόταν το ότι δεν αποκάλυψε πως για τις μελέτες του ελάμβανε χρηματοδότηση από εταιρεία που παρασκεύαζε κολλοειδή φάρμακα. Το 2010 ο Μπολτ έχασε την έδρα του καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Γκίσεν όπου δίδασκε, καθώς και τη θέση του στην Κλινική Λουντβισχάφεν.

3. ΝΑΟΚΙ ΜΟΡΙ
(36 αποσύρσεις από επιστημονικά περιοδικά)

Ο ιάπωνας ιολόγος Ναόκι Μόρι (Νaoki Mori) εργαζόταν στο Πανεπιστήμιο Ryukyus στην Οκινάουα της Ιαπωνίας. Ελαβε πολλά βραβεία για την έρευνά του στον ανθρώπινο Τ-λεμφοτρόπο ιό τύπου 1 (HTLV-1), έναν ρετροϊό ο οποίος προκαλεί λευχαιμία των Τ-κυττάρων στους ενηλίκους. Το 2010 έξι άρθρα του Μόρι αποσύρθηκαν από το επιστημονικό περιοδικό «Infection and Immunity», του οποίου εκδότης είναι ο καθηγητής Φέρικ Φανγκ, καθώς φάνηκε ότι ο ερευνητής είχε παραποιήσει στοιχεία και εικόνες. Οι αποσύρσεις έλαβαν στη συνέχεια τη μορφή... τσουνάμι - ως τον Οκτώβριο του 2011 είχαν γίνει άλλες 30 από διαφορετικές επιθεωρήσεις. Ο ίδιος ο Μόρι έλαβε την πλήρη ευθύνη για τα ανακριβή στοιχεία των άρθρων του και έχασε τη θέση του στο Πανεπιστήμιο τον Αύγουστο του 2010. Το πιο αξιοσημείωτο είναι όμως ότι επαναπροσελήφθη στο ίδιο πανεπιστήμιο και ξανάρχισε τις δημοσιεύσεις!

ΔΙΑΚΡΙΣΗ
Βραβείο στον κυνηγό κεφαλών... επιτηδείων
Η ανάγκη για πάταξη της επιστημονικής απάτης αποτελεί ένα ολοένα και πιο «καυτό» θέμα μεταξύ των ειδημόνων. Τρανή απόδειξη ένα «νεόκοπο» βραβείο προαγωγής της «υγιούς» επιστημονικής έρευνας το οποίο φέρει το όνομα του σερ John Maddox, ο οποίος διετέλεσε διευθυντής της έγκριτης επιστημονικής επιθεώρησης «Nature» επί 22 έτη και πέθανε το 2009. Το βραβείο αυτό δόθηκε στις αρχές Νοεμβρίου στον κινέζο επιστημονικό συντάκτη Σι Μιν Φανγκ (το μοιράστηκε με έναν βρετανό ψυχίατρο, τον Σάιμον Γουέσλι), ο οποίος έχει θέσει ως στόχο ζωής να ξεσκεπάζει την επιστημονική απάτη στη χώρα του - μια χώρα αναδυόμενη σε ό,τι αφορά την επιστημονική παραγωγή, η ανάδυση όμως της οποίας αρκετές φορές συνδέεται και με... βύθιση της αξιοπιστίας της ερευνητικής δουλειάς (τα αίτια για αυτή τη σύνδεση πολλά, όπως το ότι οι επιστήμονες στην Κίνα λαμβάνουν μεγάλα μπόνους αν καταφέρουν να δημοσιεύσουν σε ένα από τα top επιστημονικά περιοδικά). Ο Φανγκ, ο οποίος έχει σπουδές Βιοχημείας, ξεκίνησε ήδη από το 2000 να φέρνει στο φως περιπτώσεις επιστημονικής απάτης στην ιστοσελίδα του New Threads. Για παράδειγμα, έθεσε υπό αμφισβήτηση δημοφιλή συμπληρώματα τα οποία υπόσχονταν ανανέωση του DNA - η παρέμβασή του αυτή οδήγησε τελικώς την κυβέρνηση στο να εκδώσει προειδοποιήσεις σχετικά με αυτά τα συμπληρώματα. Παράλληλα τα έβαλε με υποτιθέμενους μεγαλογιατρούς που όλα έδειχναν πως ήταν αγύρτες -  παραλίγο όμως να το πληρώσει πολύ ακριβά. Σύμφωνα με δηλώσεις του ιδίου, το καλοκαίρι του 2010 πληρωμένοι δολοφόνοι τους οποίους είχε «προσλάβει» ένας...  θιγμένος ουρολόγος κυνήγησαν τον Φανγκ με σφυρί και προσπάθησαν να τον σκοτώσουν. Λίγο νωρίτερα ο επιστημονικός συντάκτης είχε αμφισβητήσει μια χειρουργική μέθοδο που ακολουθούσε ο ουρολόγος, αλλά και το ίδιο το βιογραφικό του, στο οποίο παρουσίαζε ψεύτικα στοιχεία. Θέλει αρετή και τόλμη πολλές φορές η αποκάλυψη της πικρής αλήθειας... και στην επιστήμη και ο Φανγκ φάνηκε ότι διαθέτει και τα δύο, κερδίζοντας επάξια ένα βραβείο για την προσφορά του. 

 http://www.tovima.gr/science/article/?aid=486576

Θέρμανση:Συγκριτικό Κόστος για 8 πηγές Θέρμανσης

Θέρμανση:Συγκριτικό Κόστος για 8 πηγές Θέρμανσης

Θέρμανση: οδηγός εναλλακτικών πηγών – Σύγκριση τιμών

 

      H εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης στο 1,40 ευρώ το λίτρο ωθεί όλο και περισσότερους καταναλωτές σε εναλλακτικές λύσεις.
      Πλήθος δημοσιευμάτων-οδηγών ενημέρωσης για το κόστος εναλλακτικών πηγών θέρμανσης με σύγκριση τιμών.Παρακάτω παραθέτουμε,στο ίδιο πνεύμα,μια συνοπτική ενημέρωση.
     -Δείτε στο τέλος την ενδιαφέρουσα Μελέτη του ΤΕΕ Δυτ Μακεδονίας  για το κόστος Θέρμανσης και τις επιπτώσεις από την εξίσωση τιμής πετρελαίου Θέρμανσης-κίνησης.Δυστυχώς δεν ευρέθησαν "ευήκοα ώτα ακουόντων".........
     -Δείτε ακόμη,συγκριτική μελέτη-έρευνα κόστους θέρμανσης για διάφορες πηγές στην περιοχή Ξάνθης από buildnet.gr

 

Συγκριτικό Κόστος για 8 πηγές Θέρμανσης.

    Η ιστοσελίδα «Imerisia.gr» παρουσίασε έναν οδηγό για οκτώ πηγές θέρμανσης. Η σύγκριση ανάμεσα στις οκτώ μορφές θέρμανσης έγινε με βάση τις ανάγκες μιας οικογένειας που ζει σε ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. και η οποία, βάσει των εκτιμήσεων, θα χρειαστεί τον χειμώνα 1.200 λίτρα πετρελαίου(**Σημ. δική μας: υπάρχει διακύμανση ανάλογα με την Κλιματική Ζώνη και την ενεργειακή Κλάση του κτιρίου-βλ.Σημ κάτω - Μελέτη ΤΕΕ Δυτ Μακεδονίας).

       Σημειώνεται ότι η ισοδύναμη ποσότητα των λίτρων σε kWh (κιλοβατώρες) ηλεκτρικού ρεύματος είναι 12.630.

 

Αναλυτικά:

 

1. Πετρέλαιο θέρμανσης

 

      Με την τιμή του πετρελαίου στα 1,40 ευρώ η οικογένεια θα χρειαστεί 1.680 ευρώ. Σημειώνεται ότι η ποιότητα της θέρμανσης με πετρέλαιο είναι η ανώτερη και οι καυστήρες έχουν μεγάλη απόδοση.

 

2. Φυσικό αέριο.

 

     Για τις 12.630 kWh και με χρέωση στα 0,077 ευρώ ανά kWh το κόστος είναι 972,51 ευρώ. Για όσους δεν είναι στο δίκτυο το κόστος για την εσωτερική εγκατάσταση κυμαίνεται σε 3.500 – 4.500 ευρώ για μια μέση πολυκατοικία με 15 διαμερίσματα. Σε περίπτωση που απαιτείται και αλλαγή λέβητα, το κόστος ανέρχεται σε 6.500 – 7.000 ευρώ.

 

3. Κλιματιστικά.

 

     Μέτρια λύση. Όπως προαναφέρθηκε απαιτείται κατανάλωση ρεύματος 12.360 kWh, ωστόσο με τα κλιματιστικά ισχύει ο κανόνας πως για κάθε κιλοβατώρα που δαπανούμε θερμαινόμαστε με διπλάσια ενέργεια, άρα δε θα χρειαστούμε 12.360 κιλοβατώρες το χειμώνα αλλά 7.270. Έτσι με 0,20 ευρώ την κιλοβατώρα θα χρειαστούμε όλο το χειμώνα 1.454 ευρώ.

 

4. Θερμαντικά σώματα (ηλεκτρικά καλοριφέρ, αερόθερμα).

 

     Πολύ πιο ακριβά, αφού καίνε περισσότερο. Για τις 12.360 κιλοβατώρες η χρέωση των νοικοκυριών θα μεταπηδήσει στην υψηλότερη κλίμακα των 2.000 kWh. Το νοικοκυριό θα χρεωθεί με περίπου 0,20 ευρώ ανά κιλοβατώρα άρα το κόστος θέρμανσης θα φτάσει τα 2.472 ευρώ.

 

5. Σόμπες πέλετ.

 

    Το κόστος τους κυμαίνεται από 900 έως 2.000 ευρώ. Για τον χειμώνα χρειάζονται 4.000 με 5.000 κιλά πέλετ. Η μέση τιμή είναι στα 0,28 ευρώ το κιλό. Οπότε χρειάζονται 1.120 με 1.400 ευρώ το χρόνο.

 

6. Καυστήρας βιομάζας.

 

    Μεγαλύτερη απόδοση από τη σόμπα. Χρειάζονται περίπου 3.000 με 4.000 κιλά το χρόνο. Με μέση τιμή τα 0,28 ευρώ το κιλό, το κόστος θέρμανσης κυμαίνεται από 840 μέχρι 1.120 ευρώ. Οι δαπάνες αγοράς είναι από 2.500 έως 5.000 ευρώ.

 

7. Ενεργειακό τζάκι.

 

    Έχει απόδοση 75%, καταναλώνει λιγότερα ξύλα και θερμαίνει πολύ περισσότερο, όμως χρειάζονται μετατροπές στην κατοικία με μέσο κόστος τις 3.000 ευρώ. Σε ξύλα απαιτούνται περίπου 7.000 κιλά. Με 0,20 ευρώ το κιλό η συνολική δαπάνη είναι 1.400 ευρώ.

 

8. Πάνελ υπέρυθρης ακτινοβολίας.

 

   Τα πάνελ μπορούν να τοποθετηθούν στους τοίχους ή στις οροφές και με την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος εκπέμπεται ακτινοβολία στα αντικείμενα και τα σώματα. Το κόστος ανά πάνελ ανάλογα με τα watt που καταναλώνει κυμαίνεται από 300 έως και πάνω από 500 ευρώ. Οι εταιρίες διαφημίζουν θέρμανση με 400 ευρώ το χρόνο, ωστόσο υπολογίζουν με την τιμή της κιλοβατώρας στα 0,09 ευρώ (καθαρή τιμή). Με συνυπολογισμό των υπολοίπων η χρέωση κυμαίνεται από 810 έως 1.110 ευρώ το χρόνο.

 

πηγή: http://www.econews.gr/2012/10/16/enallaktiki-thermansi-kostos-2/

1. Highway 1, Big Sur, California

Photograph by Daniel Peckham/Tracing Light Photography | Prints available

State Route 1 (SR 1) is a major north-south state highway that runs along most of the Pacific coastline of the U.S. state of California. The highway is famous for running along some of the most beautiful coastlines in the USA, leading to its designation as an All-American Road.

Highway 1 enters the Big Sur region crossing the San Carpoforo Creek just south of the Monterey County line. For about 90 miles (140 km) from the San Carpoforo Creek to the Carmel River, the road winds and hugs the cliffs of Big Sur, passing various coastal parks in the area. The road also briefly leaves the coast for a few miles and goes through a redwood forest in the Big Sur River valley. This segment of the highway, built between 1919 and 1937, also crosses several historic bridges, including the scenic Bixby Creek Bridge shown above. [Source]

2. Furka Pass, Switzerland

Photograph by Cooper.ch

Furka Pass (el. 2429 m.) is a high mountain pass in the Swiss Alps connecting Gletsch, Valais with Realp, Uri. The Furka Pass was used as a location in the James Bond film Goldfinger. [Source]

3. The Atlantic Road, Norway

Photograph via KULfoto.com

Photograph by Giorgio Ghezzi

Opened on July 7, 1989, the Atlantic Road is a National Tourist Route and was honoured as Norway’s Construction of the Century in 2005. The Atlantic is an 8.3 kilometer (5.2 miles) section of Country Road 64 which runs between the towns of Kristiansund and Molde, the two main population centres in the county of More og Romsdal in Fjord, Norway. The road is built on several small islands and skerries, which are connected by several causeways, viaducts and eight bridges. For more information check out this featured post on the Sifter.

4. White Rim Road, Canyonlands National Park, Utah

Photograph by Dave W @ dwarn.blogspot.com

The 100-mile White Rim Road loops around and below the Island mesa top and provides expansive views of the surrounding area. Trips usually take two to three days by four-wheel-drive vehicle or three to four days by mountain bike. All vehicles and bikes must remain on roads. ATVs and non-street legal dirt bikes are not permitted. Pets are also not permitted, even in vehicles.

Under favorable weather conditions, the White Rim Road is considered moderately difficult for high-clearance, four-wheel-drive vehicles. The steep, exposed sections of the Shafer Trail, Lathrop Canyon Road, Murphy’s Hogback, Hardscrabble Hill, and the Mineral Bottom switchbacks make the White Rim loop a challenging mountain bike ride, and require extreme caution for both vehicles and bikes during periods of inclement weather. [Source]

5. Tianmen Mountain Road, Hunan, China

Photograph by About Tiger on Flickr

Photograph by Peter Cheung

Tianmen Mountain is a mountain located within Tianmen Mountain National Park, Zhangjiajie, in northwestern Hunan Province, China. A cable car operates from nearby Zhangjiajie railway station to the top of the mountain. It features 98 cars and a total length of 7,455 meters and an ascent of 1,279 meters. The highest gradient is an unusual 37 degrees. There is also an 11 km road with 99 bends that reaches the top of the mountain and takes visitors to Tianmen cave, a natural hole in the mountain at a height of 131.5 meters. [Source]

6. Seven Mile Bridge, Florida Keys

Photograph by just take me there (justtakemethere.tumblr.com)

The Seven Mile Bridge is a famous bridge in the Florida Keys, in Monroe County, Florida, United States. It connects Knight’s Key (part of the city of Marathon, Florida) in the Middle Keys to Little Duck Key in the Lower Keys. Among the longest bridges in existence when it was built, it is one of the many bridges on US 1 in the Keys, where the road is called the Overseas Highway. [Source]

7. Chapman’s Peak Drive, Cape Town, South Africa

Photograph by Ismail Omar

Chapman’s Peak Drive winds it way between Noordhoek and Hout Bay on the Atlantic Coast of the south-western tip of South Africa. The 9km route, with its 114 curves, skirts the rocky coastline of Chapman’s Peak (593m). The drive is affectionately known as “Chappies” and offers stunning 180° views with many areas along the route where you can stop and take in the exquisite scenery. [Source]

8. Stelvio Pass, Eastern Alps, Italy

Photograph by Damian Morys Photography

The Stelvio Pass, located in Italy, at 2757 m (9045 feet) is the highest paved mountain pass in the Eastern Alps, and the second highest in the Alps, slightly below the Col de l’Iseran (2770 m, 9088 feet). Stelvio was also picked by the British automotive show Top Gear as its choice for the “greatest driving road in the world”, although their search was concentrated only in Europe. This conclusion was reached after the team went in search of a road that would satisfy every “petrolhead’s” driving fantasies in the premiere of the show’s 10th season. Top Gear later decided that the Transfăgărăşan Highway in Romania was possibly a superior driving road. [Source]

9. Col de Turini, France

Photograph by it’s iceberg, baby! on Flickr

The Col de Turini (el. 1607 m) is a high mountain pass in the Alps in the department of Alpes-Maritimes in France. It lies near Sospel, between the communes of Moulinet and La Bollène-Vésubie in the Arrondissement of Nice. It is famous for a stage of the Monte Carlo Rally which is held on the tight road with its many hairpin turns. The Col de Turini has also featured three times in the Tour de France (1948, 1950 and 1975) averaging 7.2% over 15.3 km when approached from the East starting at the valley of the river Vésubie. [Source]

10. Guoliang Tunnel Road, China

Photograph via Blog-O-Rama

The Guoliang Tunnel is carved along the side of and through a mountain in China. The tunnel is located in the Taihang Mountains which are situated in the Henan Province of China. If you want to get there, you should start your trip in Xinxiang. Leave the city by driving north on Huanyu Avenue (the S229). After 13 miles you’ll enter the town of Huixian. Stay on the S229 for 15 miles more until you reach the junction with the S228. Turn left here and keep following the S229. After 8 miles you reach the village of Nanzhaizen. Turn left again and follow directions to Guoliang, 8 miles further. [Source]

11. Denali Highway, Alaska

Photograph by Tom Roche

Denali Highway (Alaska Route 8) is a lightly traveled, mostly gravel highway in the U.S. state of Alaska. It leads from Paxson on the Richardson Highway to Cantwell on the Parks Highway. Opened in 1957, it was the first road access to Denali National Park (then known as Mount McKinley National Park). The Denali is 135 miles (217 km) in length. [Source]

12. Karakoram Highway, China/Pakistan

Photograph by bjapuri (Ed Sentner)

The Karakoram Highway (KKH) is the highest paved international road in the world. It connects China and Pakistan across the Karakoram mountain range, through the Khunjerab Pass, at an elevation of 4,693 m/15,397 ft. It connects China’s Xinjiang region with Pakistan’s Gilgit–Baltistan and Khyber Pakhtunkhwa regions and also serves as a popular tourist attraction. Due to its high elevation and the difficult conditions in which it was constructed, it is also referred to as the “Eighth Wonder of the World.” The Karakorum Highway is known informally as the KKH, and — within Pakistan — officially as the N-35; within China, officially as China National Highway 314 (G314). [Source]

13. Great Ocean Road, Australia

Photograph by DAVID ILIFF, License: CC-BY-SA 3.0

The Great Ocean Road is an Australian National Heritage listed 243-kilometre (151 mi) stretch of road along the south-eastern coast of Australia between the Victorian cities of Torquay and Warrnambool. The road was built by returned soldiers between 1919 and 1932, and is the world’s largest war memorial; dedicated to casualties of World War I. It is an important tourist attraction in the region, which winds through varying terrain alongside the coast, and provides access to several prominent landmarks; including the nationally significant Twelve Apostles limestone stack formations. [Source]

14. Sani Pass, KwaZulu-Natal, South Africa

Photograph by Amada44 on Wikimedia Commons

Sani Pass is located in the western end of KwaZulu-Natal province of South Africa on the road between Underberg and Mokhotlong, Lesotho. Sani Pass is a notoriously dangerous road that requires the use of a 4×4 vehicle. The pass is approximately 9 km in length and requires above average driving experience. While South African immigration at the bottom of the pass prohibits vehicles deemed unsuitable for the journey, the Lesotho border agents at the top generally allow vehicles of all types to attempt the descent. Border between the two countries closes at 4:00 pm every day and the Pass is often closed due to weather conditions, especially during winter. [Source]

15. Ruta 40, Argentina

Photograph by m•o•m•o on Flickr

National Route 40 or RN40 (often called Ruta 40), is a route in western Argentina, stretching from Cabo Virgenes in Santa Cruz Province in the south to La Quiaca in Jujuy Province in the north, running parallel to the Andes mountains. The southern part of the route, a largely paved road through sparsely populated territory, has become a well-known adventure tourism journey.

Route 40 is the longest route in Argentina and one of the largest in the world (along with the U.S. Route 66 and the Stuart Highway in Australia. It is more than 5,000 km (3,107 mi) long and crosses 20 national parks, 18 major rivers, 27 passes on the Andes, and goes up to 5,000 m (16,404 ft) above sea level in Abra del Acay in Salta. [Source]

16. Going-to-the-Sun-Road, Glacier National Park, Montana

Photograph by at38000feet on Flickr

Going-to-the-Sun Road was completed in 1932 and is a spectacular 50 mile, paved two-lane highway that bisects Glacier National Park east and west. It spans the width of the Park, crossing the Continental Divide at 6,646-foot-high Logan Pass. It passes through almost every type of terrain in the park, from large glacial lakes and cedar forests in the lower valleys to windswept alpine tundra atop the pass. Scenic viewpoints and pullouts line the road. In 1983 Going-To-The-Sun Road was included in the National Register of Historic Places and in 1985 was made a National Historic Civil Engineering Landmark. [Source]

17. Dadès Gorges, High Atlas, Morocco

Photograph by Rosino

Carved over the centuries by the Dades River, the Dades Gorge is now a very popular destination for travellers in Morocco. Travellers in 4WD (with a guide) can follow a mountain loop (at certain times of the year), following Dades Gorge as far north as Agoudal, then turning south to head for Todra Gorge. It can be accessed from the small town of Boumaine which lies 116 km northeast of Ouarzazate and 53 km from Tinerhir. A sealed road runs for 63 km through the Gorge as far as Msemrir, after that 4WD is necessary. The best time to visit the lower valleys is from March to May and the mountains are best from May to July. [Source]

18. U.S. Route 550 ‘The Million Dollar Highway, Colorado

Photograph by flamouroux on Flickr

U.S. Route 550 is a spur of U.S. Highway 50 that runs from Bernalillo, New Mexico to Montrose, Colorado in the western United States. The section from Silverton to Ouray is frequently called the Million Dollar Highway. The Million Dollar Highway stretches for about 25 miles (40 km) in western Colorado and follows the route of U.S. 550 between Silverton and Ouray, Colorado. It is part of the San Juan Skyway Scenic Byway. Between Durango and Silverton the Skyway loosely parallels the Durango and Silverton Narrow Gauge Railroad.

Though the entire stretch has been called the Million Dollar Highway, it is really the twelve miles (19 km) south of Ouray through the Uncompahgre Gorge to the summit of Red Mountain Pass which gains the highway its name. This stretch through the gorge is challenging and potentially hazardous to drive; it is characterized by steep cliffs, narrow lanes, and a lack of guardrails; the ascent of Red Mountain Pass is marked with a number of hairpin curves used to gain elevation, and again, narrow lanes for traffic—many cut directly into the sides of mountains. [Source]

19. Trollstigen, Rauma, Norway

Photograph by Stefan Krause, Germany on Wikimedia Commons

Trollstigen (English: Trolls’ Ladder) is a serpentine mountain road in Rauma, Norway, part of Norwegian National Road 63 connecting Åndalsnes in Rauma and Valldal in Norddal. It is a popular tourist attraction due to its steep incline of 9% and eleven hairpin bends up a steep mountain side. Trollstigen was opened on July 31, 1936, by King Haakon VII after 8 years of construction. During the top tourist season about 2,500 vehicles pass daily.

The road is narrow with many sharp bends, and although several bends have been widened during the years 2005 to 2012, vehicles over 12.4 metres long are prohibited from driving the road. At the 700 metres plateau there is a car park and several viewing balconies overlooking the bends and the Stigfossen waterfall. Trollstigen is closed during autumn and winter. A normal opening season stretches from mid-May to October, but may sometimes be shorter or longer due to changes in the weather conditions. [Source]

20. The Amalfi Coast, Italy

Photograph by Wade 48 on Flickr

The Amalfi Coast is widely considered Italy’s most scenic stretch of coastline, a landscape of towering bluffs, pastel-hued villages terraced into hillsides, corniche roads, luxuriant gardens, and expansive vistas over turquoise waters and green-swathed mountains. Deemed by UNESCO “an outstanding example of a Mediterranean landscape,” the coast was awarded a coveted spot on the World Heritage list in 1997. The Amalfi Coast lies along the southern flanks of the Sorrento Peninsula, a cliff-edged promontory that wanders out from the mainland at the southern end of the Bay of Naples. [Source]

21. Transfăgărășan, Romania

Photograph by Horia Varlan

The Transfăgărășan or DN7C is the second-highest paved road in Romania. Built as a strategic military route, the 90 km of twists and turns run north to south across the tallest sections of the Southern Carpathians, between the highest peak in the country, Moldoveanu, and the second highest, Negoiu. The road connects the historic regions of Transylvania and Wallachia, and the cities of Sibiu and Pitești.

The road climbs to 2,034 metres altitude. The most spectacular route is from the North. It is a winding road, dotted with steep hairpin turns, long S-curves, and sharp descents. Top Gear host, Jeremy Clarkson, had said about Transfăgărășan that, “this is the best road… in the world” – a title the program’s presenters had previously given to the Stelvio Pass in Italy. [Source]

If you enjoyed this post, the Sifter
highly recommends:

Seeing the World Through an Airplane Window [50 pics]

Girlfriend Leads Photographer Around the World

25 Mind-Blowing Aerial Photographs Around the World