Translate

Σάββατο 17 Ιανουαρίου 2015

Η Αρπαγή της Ευρώπης, 1560, Τιτσιάνο

"Η γλώσσα των πολιτικών είναι έτσι φτιαγμένη ώστε τα ψέματα να φαίνονται αλήθειες και το έγκλημα αξιοσέβαστο, ενώ από την άλλη προσδίδει μια αίσθηση στερεότητας στον αέρα τον κοπανιστό" ............... . George ORWELL (1903-1950)
Antoine-François Callet, "Λουδοβίκος 16ος", 1788, Μουσείο Βερσαλλιών. Μωρέ κάποιους μου θυμίζει, ειδικά στο διπλοσάγονο...

Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015

19 January 2009

Το «πικρό ποτήρι» της Εξέλιξης

(ΒΗΜΑ, 11/1/2009)

Ο Αϊνστάιν με τη γνωστή αφοπλιστική ειλικρίνειά του αναρωτήθηκε κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης στους «Νew Υork Τimes» το 1942: «Πώς συμβαίνει κανείς να μη με καταλαβαίνει αλλά σε όλους να αρέσω;». Ο μεγάλος φυσικός δεν ήταν μακριά από την αλήθεια: πόσοι μπορούν να ισχυριστούν ότι γνωρίζουν σε βάθος τη θεωρία της σχετικότητας; Παρ' όλα αυτά η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων την αποδέχεται ως ορθή.
Στον αντίποδα βρίσκεται η θεωρία του Δαρβίνου, η σχετική απλότητα (δεν περιλαμβάνει «σκληρά» μαθηματικά ούτε ακαταλαβίστικη ορολογία!) της οποίας θα έπρεπε να την έχει καταστήσει κατανοητή και αποδεκτή. Και όμως! Τα ποσοστά αποδοχής της σε ορισμένα σημεία του πλανήτη είναι κάτω του 50%, ενώ ακόμη και μεταξύ βιολόγων υπάρχουν πολλές παρανοήσεις σχετικά με το περιεχόμενο της εξελικτικής θεωρίας.

Πολύ μελάνι έχει χυθεί προκειμένου να εξηγηθεί η προφανής δυσκολία μας να κατανοήσουμε και να αποδεχθούμε τη θεωρία του Δαρβίνου, η οποία, σε πολύ αδρές γραμμές, λέει πως τα είδη δεν είναι σταθερά και αμετάβλητα και πως όλα τα σημερινά αλλά και εξαφανισμένα είδη ανάγονται σε έναν κοινό πρόγονο. Σύμφωνα πάντως με τους ειδήμονες, βασικός λόγος της απροθυμίας μας είναι το γεγονός ότι μας αποκαθηλώνει από το βάθρο μας ως κορωνίδας, τελικού και τέλειου δημιουργήματος της εξελικτικής διαδικασίας και μας τοποθετεί απλώς σε μια σειρά άλλων ζώων.

Αν σε αυτό προστεθεί το γεγονός ότι από την αρχή της διατύπωσής της η θεωρία δέχθηκε την επίθεση της Εκκλησίας, καθώς και το γεγονός ότι διδάσκεται πλημμελώς στα σχολεία (ελληνικά και όχι μόνο), δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων εμφανίζει «εξελικτικό αναλφαβητισμό». Ωστόσο το 2009 παρέχει μια καλή ευκαιρία να βελτιώσουμε την κατάσταση. Γιατί; Επειδή το 2009 έχει ονομαστεί «Ετος Δαρβίνου» καθώς συμπληρώνονται 200 χρόνια από τη γέν νησή του και 150 χρόνια από την πρώτη δημοσίευση του έργου του «Τhe Οrigin of Species». Γιορτάζοντας λοιπόν την επέτειο της γέννησης τόσο του Δαρβίνου όσο και του έργου του, πολλά πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα και μουσεία μάς παρέχουν άφθονο υλικό γνωριμίας με τον μεγάλο φυσιοδίφη. Πράγματι, ποτέ στο παρελθόν δεν υπήρξε καλύτερη ευκαιρία να μάθει κανείς από υπεύθυνα χείλη ποιος ήταν και τι είπε ο Δαρβίνος.

Στο πλαίσιο αυτό το ΒΗΜΑScience αποφάσισε να αφιερώσει μια σειρά άρθρων στον Δαρβίνο και στην εξελικτική θεωρία. Θα ανατρέξουμε στη βιβλιογραφία (του Δαρβίνου και αυτή που αφορά τον Δαρβίνο), θα διαβάσουμε αποσπάσματα από την αλληλογραφία του και τις σημειώσεις του (ναι, ναι, θα γίνουμε αδιάκριτοι γιατί τίποτε δεν μας αποκαλύπτει έναν άνθρωπο καλύτερα από τις δικές του σκέψεις), θα μιλήσουμε με ειδικούς και θα λάβουμε αφορμές από την επικαιρότητα για να καταδείξουμε πόσο σημερινός μπορεί να είναι.

Στόχος μας δεν είναι να (υπο)στηρίξουμε την εξελικτική θεωρία. Εκτιμούμε ότι δεν χρήζει της βοήθειάς μας! Παραμένει 150 χρόνια μετά τη διατύπωσή της η μόνη ικανή να εξηγήσει τα ευρήματα της σύγχρονης βιολογίας επαληθεύοντας τη ρήση του ουκρανικής καταγωγής εξελικτικού βιολόγου Τheodosius Dobzhansky (1900-1975) πως «τίποτε στη βιολογία δεν έχει νόημα παρά υπό το φ
ως της εξέλιξης» (Νothing in biology makes sense except in the light of evolution). Πιστεύουμε όμως ότι θα μπορούσαμε να σας μεταδώσουμε την αγάπη μας γι΄ αυτήν καθώς πραγματικά αποτελεί ένα πρίσμα μέσα από το οποίο αξίζει κανείς να δει τον κόσμο και τη θέση του μέσα σε αυτόν. Ως αρχή, παραθέτουμε σήμερα ένα αδρό χρονολόγιο της ζωής του Δαρβίνου. Τα πιο ενδιαφέροντα έπονται.

Σταθμοί στη ζωή του Δαρβίνου: 
12 Φεβρουαρίου 1809: Γέννηση Καρόλου Ρόμπερτ Δαρβίνου στο πατρικό του σπίτι «Τhe Μount» στο Shrewsbury της Αγγλίας. 

1825-27: Φοίτηση στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Αποφασίζει ότι δεν του αρέσει. 

1827-31: Φοίτηση στο Christ΄s College του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ και προετοιμασία για σταδιοδρομία στην Εκκλησία. 

Αύγουστος 1831: Πρόσκληση να υπηρετήσει ως άμισθος φυσιοδίφης στο σκάφος του Βασιλικού Ναυτικού «Τhe Βeagle», το οποίο επρόκειτο να κάνει τον περίπλου του νοτίου ημισφαιρίου. 

27 Δεκεμβρίου 1831: Απόπλους του σκάφους «Τhe Βeagle» από το λιμάνι του Devenport της Αγγλίας. Στη διάρκεια του 5ετούς ταξιδιού ο Δαρβίνος θα συλλέξει πλήθος φυτικών και ζωικών ειδών και θα κάνει παρατηρήσεις οι οποίες θα τον οδηγήσουν στη διατύπωση της θεωρίας του. 2 Οκτωβρίου 1836: Επιστροφή του σκάφους «Τhe Βeagle» στην Αγγλία. 

1837: Εγκατάσταση στο Λονδίνο και έναρξη συγγραφής του 5τομου έργου «Ζoology of the Voyage of Η.Μ.S. Βeagle», το οποίο δημοσιεύεται σε συνέχειες από το 1840 ως το 1843. 

11 Νοεμβρίου 1838: Πρόταση γάμου στην εξαδέλφη του Εmma Wedgwood. Παντρεύονται στις 29 Ιανουαρίου 1839. 

27 Δεκεμβρίου 1839: Γέννηση του πρώτου (θα ακολουθήσουν άλλα 9!) παιδιού του ζευγαριού. Ο Δαρβίνος αρχίζει να παρατηρεί την παιδική ανάπτυξη. 

17 Σεπτεμβρίου 1842: Εγκατάσταση της οικογένειας Δαρβίνου στο «Down Ηouse» στο Κεντ της Αγγλίας. Ορμητήριο και ερημητήριο του Δαρβίνου για το υπόλοιπο της ζωής του. 

1842 και 1844: Συγγραφή μικρών σε έκταση δοκιμίων όπου εκτίθενται οι απόψεις που αργότερα θα περιγραφούν λεπτομερώς στο βιβλίο του «Τhe Οrigin of Species». 

1846: Ολοκληρώνει τον τρίτο και τελευταίο τόμο τού «Τhe Geology of the Voyage of the Βeagle» και ξεκινά μια εργασία για τα θυσανόποδα, η οποία θα διαρκέσει 8 χρόνια και θα καταγραφεί σε 4 τόμους. 

23 Απριλίου 1851: Θάνατος της 1Oχρονης και πολυαγαπημένης κόρης του Δαρβίνου Αnne Εlizabeth. Πείθεται ότι δεν υπάρχει Θεός!

9 Σεπτεμβρίου 1854: ολοκλήρωση της εργασίας των θυσανόποδων και «έναρξη της τακτοποίησης των σημειώσεών του για τη Θεωρία των Ειδών», όπως σημειώνει στο ημερολόγιό του. 

18 Ιουνίου 1858: Λήψη του διάσημου πια γράμματος του Αlfred Russel Wallace, ο οποίος έχει επίσης καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα είδη εξελίσσονται μέσω της φυσικής επιλογής! 

1 Ιουλίου 1858: Τόσο το γράμμα του Wallace όσο και ένα σχετικό δοκίμιο του Δαρβίνου διαβάζονται ταυτόχρονα στη συνεδρία της Linnaean Society στο Λονδίνο. Αμέσως μετά καταπιάνεται με τη συγγραφή του έργου του «Τhe Οrigin of Species». 

24 Νοεμβρίου 1859: Εκδοση σε 1.250 αντίτυπα τού «Τhe Οrigin of Species». Πωλούνται όλα την πρώτη ημέρα! Ακολουθούν πολλές εκδόσεις. 

24 Φεβρουαρίου 1871: Εκδοση τού «Τhe Descent of Μan». 

26 Νοεμβρίου 1872: Εκδοση τού «Τhe Εxpression of Εmotions in Μan and Αnimals». 

19 Απριλίου 1882: Θάνατος του Δαρβίνου στο σπίτι του. Ενταφιασμός στο West-minster Αbbey.
You might also like:http://sfrang.blogspot.gr/2009/01/blog-post_19.html

Είμαστε αστρόσκονη

του Διονύση Σιμόπουλου, Καθημερινή, 11/1/2015
Π​​ριν από μερικές ημέρες ένας φίλος μου έστειλε μια επεξεργασμένη φωτογραφία από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ που κατέγραφε την εικόνα ενός ασυνήθιστου είδους σουπερνόβα έκρηξης στον γαλαξία Μ81 προς την κατεύθυνση του αστερισμού της Μεγάλης Αρκτου και σε απόσταση 11 εκατ. ετών φωτός από τη Γη. Μία έκρηξη σουπερνόβα ανακοινώνει στο Σύμπαν τον θάνατο ενός άστρου που διαλύεται κυριολεκτικά στα «εξ ων συνετέθη», και παρ’ όλο που εκρήξεις σουπερνόβα συμβαίνουν κάπου στο Σύμπαν κάθε δευτερόλεπτο, εντούτοις η μελέτη τους είναι ιδιαίτερα σημαντική στην κατανόηση των διαδικασιών εκείνων που οδηγούν ένα γιγάντιο άστρο στον θάνατο. Η φωτογραφία αυτή αλλά και άλλες παρόμοιες που καταγράφουν τα λείψανα κατεστραμμένων άστρων με έβαλε σε σκέψεις.


Γιατί όσο κι αν σας φανεί παράξενο, είναι πλέον γεγονός ότι το όνειρο της ανθρωπότητας να φτάσει στα άστρα και να τα ψηλαφήσει με τα ίδια του τα χέρια, ή ακόμη και να επιστρέψουμε πίσω στις πρώτες στιγμές της γέννησης του Σύμπαντος, γίνεται καθημερινά πραγματικότητα εδώ πάνω στον δικό μας πλανήτη. Σκεφτείτε το εξής: το ανθρώπινο σώμα (ενός ανθρώπου 70 κιλών για παράδειγμα) αποτελείται από 7.000 τρισεκατομμύρια τρισεκατομμυρίων άτομα. Ψηφιακά ο αριθμός αυτός είναι ίσος με το 7 ακολουθούμενο από 27 μηδενικά. Από τον τεράστιο αυτόν αριθμό ατόμων το 67% είναι υδρογόνο, ένα χημικό στοιχείο που γεννήθηκε (μαζί με το μεγαλύτερο ποσοστό ηλίου) τη στιγμή της γέννησης του Σύμπαντος πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια. Γεγονός που σημαίνει ότι τα δύο τρίτα των ατόμων που αποτελούν το σώμα καθενός από εμάς έχουν ηλικία 13,8 δισεκατομμυρίων ετών.

Ολα τα υπόλοιπα 90 χημικά στοιχεία γεννήθηκαν στο εσωτερικό των άστρων, στις θερμοπυρηνικές τους αντιδράσεις και στις επιθανάτιες αστρικές τους εκρήξεις. Οπότε εάν κόψετε κάποιο λουλούδι, ή αν δοκιμάσετε ένα φρούτο, ή αν χαϊδέψετε το πρόσωπό σας, ακουμπάτε κάποιο άστρο. Γιατί όλα αυτά, κι οτιδήποτε άλλο υπάρχει γύρω μας, είναι κομμάτια κάποιου άστρου. Ο Ηλιος μας, η Γη μας και τα πάντα πάνω της δημιουργήθηκαν από αστροϋλικά που εκτοξεύθηκαν πριν από δισεκατομμύρια χρόνια από κάποια καταστρεφόμενη αστρική έκρηξη σουπερνόβα. Ολη η ύλη στα σώματά μας (εκτός φυσικά από το υδρογόνο) φτιάχτηκε στην «κόλαση» τέτοιων αστρικών θανάτων. Είμαστε δηλαδή αστράνθρωποι που δημιουργηθήκαμε από χημικά στοιχεία φτιαγμένα στις θανατηφόρες εκρήξεις υπεργιγάντιων άστρων. Χωρίς τις εκρήξεις των σουπερνόβα δεν θα υπήρχαν πλανήτες και δορυφόροι. Χωρίς τις σουπερνόβα δεν θα υπήρχε η Γη, δεν θα υπήρχαν βράχια και βότσαλα, δεν θα υπήρχαν φυτά και ζώα. Χωρίς τις εκρήξεις των σουπερνόβα, δεν θα υπήρχε ο άνθρωπος.
Αλλά κι εμείς ακόμη, όταν πεθάνουμε, τα χημικά στοιχεία από τα οποία αποτελούνται τα σώματά μας θα διασκορπιστούν παντού γύρω μας ενώ ορισμένα απ’ αυτά θα ενσωματωθούν σε άλλα είδη ζωής. Ηδη καθένας από εμάς αναπνέει καθημερινά αρκετές δεκάδες μόρια που είχαν εισπνεύσει πριν από εμάς ο Σωκράτης, ο Ιππαρχος, ο Νεύτων ή ο Κολοκοτρώνης.

Οπως μας λένε σήμερα οι σύγχρονοι βιολόγοι, το πρώτο ζωντανό κύτταρο στη Γη εμφανίστηκε πριν από περίπου 4 δισ. χρόνια και οι απευθείας απόγονοί του είναι διάσπαρτοι σε ολόκληρο το σώμα μας με τη μορφή των κυττάρων του αίματος που διατρέχουν τις φλέβες και τις αρτηρίες μας. Καθένας από εμάς περιλαμβάνει μέσα του 370 τρισ. κύτταρα εκ των οποίων το 90% ΔΕΝ είναι ανθρώπινα αλλά ξένοι μικροοργανισμοί και βακτήρια. Κι όμως, τα σώματά μας αποτελούν μιαν ολάκερη κοινωνία, και χωρίς όλους αυτούς τους άλλους μικροοργανισμούς δεν θα μπορούσαμε να ζήσουμε ούτε μία στιγμή, ούτε ένα δευτερόλεπτο.

Και κάτι ακόμη. Καθένα από τα ανθρώπινα κύτταρα διαθέτει 400 δισ. μόρια, τα οποία εκτελούν εκατομμύρια διαφορετικές δραστηριότητες ανάμεσα στα τρισεκατομμύρια των ατόμων από τα οποία αποτελούνται. Οι βιολόγοι υπολογίζουν ότι εκτελούνται ένα τρισεκατομμύριο τρισεκατομμυρίων δραστηριότητες κάθε στιγμή που περνάει. Αριθμητικά μιλάμε για έναν αριθμό ο οποίος αποτελείται από τη μονάδα ακολουθούμενη από 24 μηδενικά. Σκεφτείτε το για λίγο! Σ’ ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου το σώμα μας εκτελεί δέκα φορές περισσότερες δραστηριότητες απ’ όσα είναι τ’ άστρα που υπάρχουν στο Σύμπαν. Αισθάνεστε καθόλου το τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο εσωτερικό του σώματός σας; Αισθάνεστε καθόλου το ένα τρισεκατομμύριο, τρισεκατομμυρίων δράσεις που συμβαίνουν ταυτόχρονα κάθε στιγμή που περνάει; Κι όμως, το σώμα σας δραστηριοποιείται τόσο καλά ώστε καθένας από εσάς να μένει απερίσπαστος στην καθημερινότητά του!

Ενας μεγάλος αστρονόμος είχε πει κάποτε ότι «ο άνθρωπος είναι το μέσο για το Σύμπαν να γνωρίσει τον εαυτό του», και ίσως αυτό να αποτελεί και τον καλύτερο προσδιορισμό μας γιατί είμαστε πράγματι παιδιά του Σύμπαντος. Γιατί είμαστε όλοι μας αστρόσκονη, και κάποια μέρα θα ξαναγυρίσουμε στα άστρα.http://sfrang.blogspot.gr/

Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2015

Η Ιστορία του Καφέ

    Η Ιστορία του Καφέ
    Η εταιρία Condotti σας προσκαλεί να την ακολουθήσετε σε ένα ταξίδι στο χρόνο, κατά τη διάρκεια του οποίου, μέσα απ’ τα αρώματα, τις γεύσεις, τους θρύλους και της παραδώσεις που συνοδεύουν την Καφέα, σκοπό της έχει να σας συστήσει τον καρπό, η επεξεργασία του οποίου, έχει ως αποτέλεσμα τη δυνατότητα να απολαμβάνουν καθημερινά δισεκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο, την απόλαυση ενός ποιοτικού καφέ.
    Η ιστορία του καφέ ξεκινάει από την Αιθιοπία, η τοπικοί πληθυσμοί της οποίας τον χρησιμοποιούσαν αυτούσιο, είτε μασώντας τον καρπό είτε αλέθοντάς τον σε μικρούς σβόλους. Την πρώτη περίοδο, ο καφές δεν καταναλώνονταν ψημένος, ούτε παρασκεύαζαν ροφήματα καφέ, ενώ ένας από τα πρώτα ροφήματα με συστατικό τον καφέ, εικάζετε πως ήταν ένα αφέψημα το οποίο παρασκευάζονταν από τα κεράσια αλλά και τα φύλλα της Καφέας.
    Με το πέρασμα του χρόνο το δέντρο του καφέ άρχισε να καλλιεργείται σε μεγάλες εκτάσεις και να παρασκευάζεται ως ρόφημα με την ονομασία - qahwa (κάουα), που κατά μια έννοια σημαίνει "αυτό που εμποδίζει τον ύπνο" και κατά μια άλλη αποτελεί
    παραφθορά τμήματος της αρχικής αραβικής ονομασίας του καφέ, qahwat al-būnn, "κρασί του κόκκου", που αναφέρεται στο γεγονός ότι ο καφές χρησιμοποιείται σαν υποκατάστατο του κρασιού, καθώς το Κοράνι απαγορεύει το αλκοόλ.
    Όταν ο καφές πρωτοήρθε στην Ευρώπη ήταν γνωστός ως "αραβικό κρασί". Μια άλλη εκδοχή αποδίδει το όνομα του καφέ στο Βασίλειο της Κάφφα, την περιοχή της Αιθιοπίας όπου άρχισε να χρησιμοποιείται ο καφές.
    Αξίζει να σημειωθεί ότι η προέλευση του καφέ και η ανακάλυψη των ιδιοτήτων του, έδωσε τροφή σε αρκετούς μύθους. Οι σημαντικότεροι εξ αυτών είναι εκείνος που αποδίδει την ανακάλυψη των ιδιοτήτων του καφέ στον Αιθίοπα βοσκό, ονόματι Καλντί, ο οποίος παρατήρησε ότι τα ζώα του γίνονταν πιο δραστήρια όταν έτρωγαν τους καρπούς του φυτού του καφέ (μύθος των κατσικών που χορεύουν), και εκείνος σύμφωνα με τον οποίο, ο καφές προσφέρθηκε στον Μωάμεθ από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ προκειμένου να του χαρίσει δύναμη και αντοχή.
    Αρχικά ο καφές ήταν αποκλειστικότητα των μουσουλμανικών εθνών μέχρι που μεταφέρθηκε λαθραία στην Ινδία, στη Δυτική Ευρώπη και τελικά στην Αμερική, όπου στο Νότιό της τμήμα διαδόθηκε με πολύ γρήγορους ρυθμούς.
    Από την Αφρική ο καφές πέρασε στην Υεμένη, όπου τον έφεραν σκλάβοι από το σημερινό Σουδάν. Η πρώτη αναφορά από τους Μουσουλμάνους γίνεται περίπου στο 900 μ.Χ. στα γραπτά του Πέρση γιατρού Ραζί και υπολογίζεται ότι η παρασκευή του καφέ όπως τη γνωρίζουμε σήμερα (με καβούρδισμα των σπόρων δηλαδή και βράσιμό τους) άρχισε γ'υρω στο 14ο αιώνα. Η πρώτη λεπτομερής αναφορά που έχουμε για την προέλευση και τη χρήση του καφέ είναι μια εργασία του Αμπντ Αλ Καντίρ Αλ-ΤΖαζίρι από τα 1587, όπου αναφέρεται ότι ο πρώτος που καθιέρωσε τη χρήση του καφέ ήταν ο μουφτής του Άντεν τον 14ο αιώνα.
    Από την Υεμένη ο καφές διαδόθηκε βορειότερα, στη Μέκκα και τη Μεδίνα και από εκεί στις μεγάλες πόλεις της βόρειας Αφρικής. Η ιδιότητα του καφέ να καταπολεμά την υπνηλία τον έκανε δημοφιλή ανάμεσα στους Σούφι, ενώ καθώς το Κοράνι απαγορεύει τη χρήση αλκοόλ ο καφές θεωρήθηκε ένα καλό υποκατάστατο, και από κοινωνικής άποψης η χρήση του ήταν ίδια με αυτή του αλκοόλ.
    Τα καφεποτεία γίνονταν τόπος συνάθροισης, συζητήσεων, διασκέδασης ή και τζόγου. Τα πρώτα καφεποτεία άνοιξαν στη Μόκα, που ήταν και το κύριο λιμάνι από το οποίο γινόταν η διακίνηση του καφέ. Αρκετές φορές λόγω του χαρακτήρα τους τα καφεποτεία έγιναν τόπος πολιτικής συζήτησης και δραστηριότητας, και για αυτό έγιναν αρκετές προσπάθειες να κλείσουν, χωρίς όμως επιτυχία λόγω της δημοτικότητας του ροφήματος. Την ίδια τύχη είχαν και οι προσπάθειες να απαγορευτεί γενικά ο καφές σαν διεγερτική ουσία, τόσο από σκληροπυρηνικούς ιμάμηδες στη Μέκκα και το Κάιρο, όσο και από την Αιθιοπική Εκκλησία αργότερα.
    Ο καφές, σαν έτοιμο προϊόν, καθώς οι Άραβες απαγόρευαν αυστηρά την εξαγωγή σπόρων, πέρασε στην Ευρώπη από τη Βενετία, που διατηρούσε ισχυρές εμπορικές σχέσεις με τον Αραβικό κόσμο, στα τέλη του 16ου αιώνα. Διατέθηκε αρχικά από τους Βενετούς έμπορους στους πλούσιους, σαν εξωτικό είδος.
    Η δημοτικότητά του μεγάλωσε αφότου ο Πάπας Κλήμης Η΄, παρά τις συμβουλές του περίγυρού του να αφορίσει τον καφέ σαν ισλαμική απειλή προς το χριστιανισμό, δοκίμασε στα 1600 καφέ, τον βρήκε εξαίσιο και τον "βάπτισε" Χριστιανικό ρόφημα, αναφέροντας, σύμφωνα με το μύθο, πως "είναι κρίμα οι άπιστοι να έχουν την αποκλειστική χρήση του καφέ".
    Το πρώτο καφεποτείο άνοιξε στην Ιταλία το 1645, ενώ οι Ολλανδοί ήταν οι πρώτοι που κατάφεραν να πάρουν σπόρους καφέ και να τον καλλιεργήσουν αρχικά στις αποικίες τους στην Ινδονησία. Την ίδια εποχή περίπου το φυτό του καφέ πέρασε και στην Ινδία, όπου μετέφερε σπόρους λαθραία ο Μπάμπα Μπουντάν, επιστρέφοντας από τη Μέκκα.
    Η δημοτικότητα του καφέ αυξήθηκε ραγδαία στην Ευρώπη, αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι στην Αγγλία το 1675 υπήρχαν ήδη 3000 καφεποτεία. Ο καφές έφτασε στη Γαλλία το 1657 και το 1669 το δώρο που έφερε στο Παρίσι ο απεσταλμένος του Σουλτάνου Μοχάμετ Δ' ήταν μια μεγάλη ποσότητα καφέ.
    Ένα από τα λάφυρα Πολωνών, Αυστριακών και Γερμανών μετά την νίκη τους στη Βιέννη το 1683 ήταν τα πολλά σακιά με καφέ που άφησε πίσω του ο ηττημένος Οθωμανικός στρατός. Ο Φραντσίζεκ Κουλτζίτσκι, Πολωνός αξιωματικός στον οποίο χαρίστηκαν τα σακιά του καφέ σαν δώρο για τη γενναιότητά του, άνοιξε ένα καφεποτείο, ενώ πρωτοτύπησε και με την προσθήκη ζάχαρης και γάλακτος στον καφέ. Έτσι η νίκη αυτή έγινε και αφορμή για τη διάδοση του καφέ στην Αυστρία, την Πολωνία και τη Γερμανία.
    Όσο αναφορά την Αμερικανική Ήπειρος, τον καφέ σε αυτή σύστησαν οι Γάλλοι μέσω των αποικιών τους στη Μαρτινίκα, τη Γαλλική Γουινέα και αλλού. Τα πρώτα φυτά έφερε ο Γκαμπριέλ ντε Κλιού στη Μαρτινίκα το 1714. Από εκεί πέρασε στη Γαλλική Γουινέα. Το 1727, ο Φραντσίσκο Παλχέτα στάλθηκε από το βασιλιά της Βραζιλίας στη Γουινέα, προκειμένου να φέρει σπόρους καφέ για να καλλιεργηθούν στη χώρα του. Καθώς η απόσπαση των σπόρων αποδείχτηκε δύσκολη, ο Παλχέτα έλυσε το πρόβλημα σαγηνεύοντας τη γυναίκα του Γάλλου Κυβερνήτη, η οποία του έδωσε σπόρους και φύτρα καφέ, κι έτσι το φυτό πέρασε στη Βραζιλία, η οποία σήμερα είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή καφέ στον κόσμο.
    Την ίδια περίπου εποχή ο καφές καλλιεργήθηκε στη Τζαμάικα, το 1740 στο Μεξικό, το 1784 στη Βενεζουέλα και στα τέλη του αιώνα στην Κολομβία. Το 1893, ο καφές πέρασε από τη Βραζιλία στην Κένυα και την Τανζανία, ολοκληρώνοντας έτσι το διηπειρωτικό του ταξίδι που ξεκίνησε λίγο βορειότερα, στην Αιθιοπία, 900 χρόνια πριν.

    Χώρες Παραγωγής Καφέ

    ΑΦΡΙΚΗ
    Αγία Ελένη, Αιθιοπία, Ακτή Ελεφαντοστού, Αγκόλα, Γκάνα, Γκαμπόν, Γουινέα, Γουινέα Ισημερινού, Κονγκό, Ζάμπια, Ζιμπάμπουε, Καμερούν, Κένυα, Καμόρες Νήσοι, Κονγκό, Λιβερία, Μαδαγασκάρη, Μαλάουι, Μοζαμβίκη, Μπενίν, Μπουρούντι, Νιγηρία, Νότια Αφρική, Ουγκάντα. Πεθνιόν, Ρουάντα, Πράσινο Ακρωτήριο, Σάο Τόμε & Πρινσιπε, Σιέρα Λεόνε, Τόγκο, Σουδάν, Τανζανία, Υεμένη.

    ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ & ΚΑΡΑΪΒΙΚΗ
    Αϊτή, Γουαδελούπη, Γουατεμάλα, Άγιος Δομίνικος, Ελ Σαλβαδόρ, Μαρτινίκα, Μεξικό, Νικαράγουα, Ονδούρα, Παναμάς, Πουέρτο Ρίκο, Τζαμάικα, Τρίνιταντ & Τομπάγκο.

    ΝΟΤΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ
    Αργεντινή, Βενεζουέλα, Βολιβία, Βραζιλία, Γαλλική Γουιάνα, Γουιάνα, Εκουαδόρ, Κολομβία, Νησιά Γκαλαπάγκος, Παραγουανή, Περού, Σουρινάμ,

    ΝΟΤΙΟΣ ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ & ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΣΙΑ
    Αυστραλία, Βανουάτου, Βιετνάμ, Γαλλική Πολυνησία, Ινδίες, Ινδονησία, Σούμαρα, Ιάβα, Καμπότζη, Κίνα, Λαός, Μαλαισία, Νέα Καληδονία, Παπούα Νέα Γουινέα, Σρι-Λάνκα, Ταιβάν, Ταϊλάνδη, Φίτζι, Φιλιππίνες, Χαβάη.

    Τα πρώτα Καφέ της Ευρώπης


    Το πρώτο καφενείο στη γειτονική Ιταλία άνοιξε τις πύλες του το 1651 στο Λιβόρνο όπου ο καφές που σέρβιρε στο κοινό του ξεχώριζε για την έντονα καβουρδισμένη γεύση του.
    Η συνέχεια κατά το τέλος του αιώνα μας βρίσκει στη Βενετία και για την ακρίβεια στην πλατεία του Αγίου Μάρκου όπου πολλά καφενεία θα κάνουν την εμφάνισή τους, όπως το κοσμικό και φημισμένο καφέ Florian, που από το 1720 μέχρι και σήμερα έχει φιλοξενήσει επισημότητες από ολόκληρη την Ευρώπη, με εκείνες του Γκαίτε, του λόρδου Βύρωνα και του Ρουσσώ να ξεχωρίζουν.
    Εξίσου δημοφιλές με τα προαναφερθέντα είναι και το πασίγνωστο καφέ Greco της Ρώμης, ιδιοκτήτης του οποίου ήταν Έλληνας εξ ου και το όνομα του, με επιφανείς πελάτες όπως ο Λίστ, ο Ροσέτι, και ο Τοσκάνι. Το καφέ Greco λειτουργεί ακόμη στις μέρες μας, στη λαμπερή Via Dei Condotii, και αξίζει πραγματικά να το επισπευτείτε όταν βρεθείτε στην αιώνια πόλη.
    Όπως μπορεί να γίνει κατανοητό τα καφενεία στην Ιταλία κατάφεραν να γίνουν πολύ σύντομα τόπος συνεύρεσης αλλά και ανταλλαγής απόψεων στην καθημερινότητα των Ιταλών επηρεάζοντας τον τρόπο ζωής τους.
    Η εξάπλωση των καφενείων σε ολόκληρη την Ευρώπη δεν άργησε να έρθει μετατρέποντας έτσι την απόλαυση ενός φλιτζανιού καφέ σε ολόκληρη μυσταγωγία. Χαρακτηριστικό είναι πως ούτε η εξάπλωση της επιδημίας της πανώλης το 1665 δεν κατέστη δυνατή να ανακόψει την εξάπλωσή τους.
    Το πρώτο πλήγμα θα το δεχτούν κατά τη διάρκεια του18 αιώνα, όπου θα παρατηρηθεί μια κάθετη πτώση των πωλήσεων καφέ στην Ευρώπη, σε συνδυασμό με την παρακμή των καφενείων, που κράτησε μέχρι τις αρχές του 20 αιώνα.
    Ο λόγος δεν ήτανε άλλος από την εισαγωγή του αλκοόλ στα καφενεία, την πώληση τσαγιού και άλλων μη αλκοολούχων ποτών.http://www.condotti.gr/etaireia/milwntas-gia-ton-kafe/h-istoria-tou-kafe

    Δύο επιλογές...

    του Δημήτρη Κατσαγάνη, www.capital.gr, 6/1/2015

    Δύο είναι οι προοπτικές της Ελλάδας για το νικητή της εκλογικής αναμέτρησης της 25ης Ιανουαρίου, σύμφωνα με τον Clemens Fuest πρόεδρο του κορυφαίου οικονομικού think tank στη Γερμανία, του ZEW (Zentrum fuer die Europaeische Wirtschaftsforscung, Κέντρο για την Ευρωπαϊκή Οικονομική Έρευνα) και μέλος του Επιστημονικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας. 

    Η μία προοπτική, σύμφωνα με τον επιστημονικό σύμβουλο του Wolfgang Schaeuble είναι να εφαρμόσει η επερχόμενη ελληνική κυβέρνηση μία «αποτελεσματική» και «φιλοαναπτυξιακή» πολιτική και η άλλη, να μην την εφαρμόσει και να οδηγήσει τη χώρα σε «έξοδο από την ευρωζώνη».

    Αναφερόμενος στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, ο Fuest, δήλωσε στο Capital.gr πως «ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να ξεκινήσει με τα άλλα κράτη της ευρωζώνης διαπραγματεύσεις για ένα νέο κούρεμα του χρέους. Την ίδια στιγμή υπόσχεται ότι ξανά περισσότεροι άνθρωποι θα απασχοληθούν στο δημόσιο και οι μισθοί θα αυξηθούν. Είναι κατανοητό πως πολλοί άνθρωποι στην Ελλάδα, οι οποίοι έχουν πληγεί πολύ από την κρίση, βρίσκουν ελκυστικές αυτές τις ιδέες. Δυστυχώς, όμως, πρόκειται για αυταπάτες». 

    Γιατί αυταπαντώνται όποιοι έχουν τέτοιες ιδέες. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ZEW, «η διάθεση των άλλων ευρωπαϊκών κρατών να αναλάβουν επιπλέον βάρη για χάρη της Ελλάδας έχει σε μεγάλο βαθμό εξαντληθεί. Το σχέδιο του Τσίπρα –δηλαδή ένα νέο κούρεμα και υψηλότερες κρατικές δαπάνες στην Ελλάδα – σημαίνει πρακτικά ότι οι φορολογούμενοι των άλλων κρατών πρέπει να χρηματοδοτήσουν τις κρατικές δαπάνες στην Ελλάδα». 

    Ο Fuest σημειώνει με ιδιαίτερη έμφαση πως «η Ελλάδα έχει ήδη προβεί σε ένα κούρεμα του χρέους, με το οποίο δεν έχουν ανακουφιστεί άλλες χώρες της Ευρώπης οι οποίες βρέθηκαν σε κρίση». 

    Ο Γερμανός οικονομολόγος παραδέχεται πως «σίγουρα το κούρεμα αυτό ήταν μικρό και ήλθε πολύ αργά. Στο μεταξύ, δεν υπάρχουν καθόλου πια ιδιώτες πιστωτές από τους οποίους θα μπορούσε κανείς να πληρώσουν το λογαριασμό. Στη θέση της Ελλάδας βρέθηκαν άλλες χώρες και, μάλιστα, της ευρωζώνης.». 

    Ο πρόεδρος του ZEW έμμεσα τονίζει πόσο επωφελήθηκε η Ελλάδα από το ευρωπαϊκό ταμείο στήριξης, λέγοντας πως «τα δάνεια τα οποία έχει λάβει η Ελλάδα από τις χώρες της ευρωζώνης είχαν πολύ χαμηλά επιτόκια και πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι τη λήξη τους. Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα λαμβάνει κάθε χρόνο επιχορηγήσεις από άλλα ευρωπαϊκά κράτη που ανέρχονται στο 4% του ΑΕΠ της». 

    Ο Fuest διαφωνεί με ένα ακόμα κούρεμα του χρέους. «Με ένα δεύτερο κούρεμα χρέους θα επιβαρύνονταν και άλλο οι φορολογούμενοι των άλλων ευρωπαϊκών κρατών». 

    Καταλήγοντας ο Γερμανός οικονομολόγος ξεκαθαρίζει πως «όποιος και αν αναλάβει την κυβέρνηση στην Ελλάδα θα πρέπει να αποφασίσει. Για να παραμείνει η χώρα στην ευρωζώνη απαιτείται μία αποτελεσματική φιλο-αναπτυξιακή πολιτική και μία αργή μείωση του χρέους. Η εναλλακτική λύση είναι η έξοδος από την ευρωζώνη, η οποία θα συνδεόταν με μεγάλα οικονομικά και πολιτικά ρίσκα, περισσότερο για την Ελλάδα και λιγότερο για την Ευρώπη.»http://sfrang2.blogspot.gr/