Translate

Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2014

«Μικροί Πόλεμοι»… / Μέρος πρώτο

Συντάκτης Dan Cooper

Τα comics είναι αναπόσπαστο κομμάτι της παιδικής μας ηλικίας. Και για πολλούς από εμάς και της εφηβικής και της ενήλικης ζωής μας. Αλλά δεν είναι η μόνη απασχόληση που μας έδινε ευχαρίστηση. Πριν ακόμη μπορέσουμε να διαβάσουμε υπήρχαν τα στρατιωτάκια. Τα στρατιωτάκια που μας έδιναν την δυνατότητα να περάσουμε ατέλειωτες ώρες παίζοντας στο δωμάτιο μας μόνοι ή με φίλους δημιουργώντας έναν δικό μας κόσμο με δικούς μας κανόνες, είτε προσπαθώντας να αναπαραστήσουμε τις σκηνές μάχης μίας ταινίας που είχαμε μόλις δει.
Τα στρατιωτάκια χαρακτηρίζουν την παιδική ηλικία των αγοριών όπως οι κούκλες την παιδική ηλικία των κοριτσιών. Υπάρχουν δείγματα ανάλογων παιχνιδιών εδώ και χιλιάδες χρόνια. Με στρατιωτάκια έπαιζε ο γιός του Ναπολέοντα αλλά και ο sir Winston Churchill. Εμάς όμως μας ενδιαφέρουν οι δικές μας αναμνήσεις.
Στα τέλη της δεκαετίας του 50 και στις αρχές της δεκαετίας του 60 τα στρατιωτάκια που υπήρχαν και παίζαμε ήταν 5 κατηγοριών.
  1. Τα πλαστικά στρατιωτάκια της σκόνης πλυσίματος ΚΛΙΝ. Κάποιοι από εμάς σίγουρα θυμούνται τα διάφορα πλαστικά δωράκια που υπήρχαν μέσα στο κουτί του ΚΛΙΝ. Αυτοκινητάκια, στρατιωτάκια, βαρκούλες ζωάκια κ.α.
  1. Τα flat (σχεδόν 2 διαστάσεων) μολυβένια στρατιωτάκια που είχαν μείνει σαν οικογενειακά κειμήλια και μας τα έδιναν οι γιαγιάδες να παίζουμε. Οι γιαγιάδες που τα μαζεύουν όλα (επειδή όλα κάποτε θα χρειασθούν) ενώ οι μεσήλικες αποφασίζουν ότι πρέπει να πεταχθούν στα σκουπίδια. Τελικά πάντα κάπου χρειάζονται, ιδιαίτερα μόλις έχουν πεταχθεί. Αλλά αυτό είναι μία άλλη ιστορία που αφορά τους νόμους του Μέρφυ.
  1. Τα πλαστικά flat στρατιωτάκια που ήταν αντίγραφα των μολυβένιων και αφορούσαν στρατούς του πρώτου παγκοσμίου πολέμου ή του μεσοπολέμου. Αυτά ήταν τα πιο φθηνά, με κόστος μόλις μερικές δεκάρες και εξαφανίσθηκαν από την αγορά πριν τα μέσα της δεκαετίας του 60.
  1. Τα αμερικάνικα flat πλαστικά στρατιωτάκια που κυκλοφορούσαν σαν προσφορές σε αμερικάνικα παιδικά περιοδικά σε κουτιά μαζί με πλοία τεθωρακισμένα και αεροπλάνα. Αυτά ήταν μόνο για όσους είχαν συγγενείς στο εξωτερικό.
  1. Τα πολύ καλής ποιότητας ελληνικά στρατιωτάκια της εταιρείας ΠΑΛ. Αυτά που είχαν τα χέρια ενωμένα στο σώμα με καρφάκια και μπορούσαν να κινούνται τα χέρια τους. Ήταν αρκετά ακριβότερα από τα άλλα και έβγαιναν σε πάρα πολλά σχέδια. Όλες οι στολές του Ελληνικού στρατού, αλλά και αρχαίοι Έλληνες, τσολιάδες, Ζουλού, Άγγλοι πεζοναύτες με επίσημη στολή, τροχονόμοι, εξερευνητές, Άγγλοι φρουροί των ανακτόρων, Ινδοί, στρατιώτες με το γαλάζιο κράνος του Ο.Η.Ε., αστροναύτες, ακόμη και Τούρκοι του 1912. Και όλες αυτές οι στολές σε πολλές πόζες ή οπλισμό. Σαλπιγκτές, σημαιοφόροι, τραυματιοφορείς, πολυβολητές, νοσοκόμοι, οπλίτες με το όπλο επ΄όμου, οπλίτες με το όπλο παρα πόδα, αξιωματικοί, ναύτες, αεροπόροι, λοκατζήδες, αλεξιπτωτιστές και μαυροσκούφηδες. Θυμάμαι όταν τα πρωτοείδα σε βιτρίνα μαγαζιού. Είχα μείνει άναυδος. Νόμισα ότι βρέθηκα στον παράδεισο. Τελικά μετά από πολύ κλάμα, παρακάλια και υποσχέσεις κατάφερα να αποκτήσω έναν αεροπόρο σαλπιγκτή, που μύριζε έντονα φρεσκοκομμένο καφέ, μια που το μαγαζί που πουλούσε αυτά τα στρατιωτάκια ήταν και καφεκοπτείο. Τα στρατιωτάκια της ΠΑΛ πουλιόταν τόσο μεμονωμένα όσο και σε κουτιά που είχαν μία ομάδα των 6-7 ανδρών. Η μία πλευρά του χάρτινου κουτιού ήταν διάφανη και ανάλογα με το θέμα υπήρχαν και συνοδευτικά αξεσουάρ όπως φοίνικες, σκηνές ή κιβώτια πυρομαχικών.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 εμφανίζονται 2 νέα είδη στην Ελλάδα τα στρατιωτάκια της Ηerald της Britains και της Timpo και τα στρατιωτάκια της ελληνικής εταιρείας ΑΘΗΝΑ.
  1. Η Ηerald η Britains και η Timpo παρήγαγαν τόσο τα απλά όσο και τα swoppet στρατιωτάκια (Αυτά δηλαδή που χωριζόταν τα πόδια και το κεφάλι από το σώμα και μπορούσες να τα αλλάξεις μεταξύ τους). Εδώ πια τι να πούμε για την ποικιλία. Καουμπόϋδες, Ινδιάνοι, ιππικό αλλά και πεζοί στρατιώτες των Βορείων και των Νοτίων, Αμερικανοί και Εγγλέζοι του πολέμου της ανεξαρτησίας, Ρωμαίοι, Βίκινγκς, Άραβες, λεγεωνάριοι της Λεγεώνας των ξένων, Γερμανοί του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, αλλά και Αμερικάνοι Εγγλέζοι και Αυστραλοί. Και μαζί τους πολλά άλλα όπως οχήματα, φρούρια, πολυβόλα και όλμοι. Η ακμή τους ήταν γύρω στα τέλη της δεκαετίας του 1960 αλλά η παραγωγή τους συνεχίσθηκε και με νέα είδη μέχρι τις αρχές του 1980. Ταυτόχρονα με αυτές εμφανίζονται και άλλες εταιρείες όπως η monogram και η mpc αλλά δεν ήταν τόσο διαδεδομένες.
  1. Η ΑΘΗΝΑ παρήγαγε μόνο ελληνικά θέματα σε πολλή μεγάλη όμως ποικιλία. Αρχαίοι Έλληνες, τσολιάδες, μουσικοί, στρατιώτες και αξιωματικοί με μπερέ ή κράνος, αεροπόροι, ναύτες, στρατονόμοι, αλλά και ποδοσφαιριστές, πρόσκοποι και προσκοπίνες (οδηγοί). Οι τσολιάδες και οι αρχαίοι Έλληνες της ΑΘΗΝΑ πουλιούνται ακόμη και τώρα σε μερικά τουριστικά μαγαζιά.
  1. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 δειλά-δειλά άρχισαν να εμφανίζονται στα μαγαζιά τα πρώτα είδη της εταιρίας που θα μας απασχολήσει στο επόμενο μέρος του αφιερώματος. Της AIRFIX.  Μέχρι την εμφάνιση της AIRFIX τα στρατιωτάκια είχαν μέγεθος 5-6 εκατοστά και αντιστοιχούσαν σε μία κλίμακα 1/32 περίπου. Η AIRFIX παρήγαγε στρατιωτάκια αρκετά μικρότερα περίπου 2 εκατοστών που αντιστοιχούσαν σε μια κλίμακα περίπου 1/72, Για περίπου 30 χρόνια κυριάρχησε στην αγορά έως ότου εταιρείες όπως η αμερικανική CONTE και οι Βρετανικές WILLIAM BRITAINS και KING & COUNTRY ξαναπάρουν μεγάλο μέρος της αγοράς με εκπληκτικής ποιότητας πλαστικά και μεταλλικά στρατιωτάκια.
  2. http://comicstrades.mehttp://pisostapalia.blogspot.gr/

Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2014


20 November 2014

Η «Καταλανική Εταιρεία» και η οριστική καταστροφή του μεσαιωνικού Ελληνισμού

του Ι. Β. Δ., istorikathemata.com
Στις αρχές του 14ου αιώνα ο Ελλαδικός χώρος ήταν κατακερματισμένος ανάμεσα σε κτήσεις που ανήκαν στον Βυζαντινό Αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β' Παλαιολόγο και σε Φράγκους φεουδάρχες κληρονόμους των Σταυροφόρων που άλωσαν την Κωνσταντινούπολη το 1204. Ο Αυτοκράτορας είχε υπό τον έλεγχο του την Μακεδονία, την Θράκη, τον Μυστρά, την Κωνσταντινούπολη και μια στενή λωρίδα γης στην Μικρά Ασία που εφαπτόταν στην Βασιλεύουσα. Ο υπόλοιπος χώρος (Θεσσαλία, Θήβα, Ανδραβίδα, Αθήνα, Πάτρα, Κόρινθος, νησιά του Αιγαίου, Ναύπακτος) βρίσκονταν υπό τον έλεγχο Φράγκων φεουδαρχών που συγγένευαν με ισχυρούς βασιλικούς οίκους της Ευρώπης. Οι περιοχές αυτές ήταν κατάσπαρτες από ισχυρά κάστρα που σταθεροποιούσαν την εξουσία των κατά τόπους βαρόνων και μικρότερων μικρότερων ευγενών, εις βάρος του ντόπιου αγροτικού πληθυσμού.Εκείνη την εποχή εμφανίστηκε για τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα Ανδρόνικο ο σημαντικός κίνδυνος των Οθωμανών Τούρκων. Ο βυζαντινός στρατός είχε αποδιοργανωθεί πλήρως λόγω έλλειψης χρημάτων ικανών στρατηγών και απωλειών από τους πολέμους με τους Φράγκους, είχε χάσει κατά μεγάλο μέρος το ηθικό και την αλκή του και έτσι οι πλέον αξιόπιστες βυζαντινές στρατιωτικές μονάδες ήταν Αλανοί και Μουσουλμάνοι μισθοφόροι. Έτσι ο Ανδρόνικος μοιραία στράφηκε στην Δύση για να βρει ισχυρότερους συμμάχους.


Την ίδια εποχή στην Σικελία τελείωναν οι «Σικελικοί Εσπερινοί», ένας αιματηρός εμφύλιος πόλεμος μεταξύ βασιλικών οίκων με τελικό έπαθλο το νησί της Σικελίας. Μετά το τέλος του πολέμου και την ειρήνη του Καλταμπελλόττα, ο μισθοφόρος τυχοδιώκτης καταλανικής καταγωγής Ρογήρος ντε Φλορ (παλαιός Ναΐτης ιππότης), όπως και χιλιάδες άλλοι Καταλανοί μισθοφόροι (γνωστοί και ως αλμαγάβαροι από την εποχή των επιθέσεων τους κατά των Μωαμεθανών της Ισπανίας), βρέθηκαν χωρίς εργοδότη. Μετά από συνεννοήσεις ο Ανδρόνικος τους έπεισε να συμμαχήσουν μαζί του τάζοντας υψηλές αποδοχές και αξιώματα. Έτσι το 1302 ο Ντε Φλορ μαζί με 5.000 ακόμη Καταλανούς επιβιβάζονται σε 36 πολεμικές γαλέρες και πηγαίνουν στην Κωνσταντινούπολη όπου γίνονται δεκτοί με μεγάλες τιμές από τον Αυτοκράτορα.
Το 1303 εγκαθίστανται στο Κύζικο Μ. Ασίας και στα επόμενα δύο χρόνια συντρίβουν σε συνεχείς πολεμικές αναμετρήσεις τους επικίνδυνους Οθωμανούς φτάνοντας ως το Ικόνιο, αποδεικνύοντας την αδιαμφισβήτητη στρατιωτική τους αξία. Παράλληλα όμως οι Καταλανοί αποσπούσαν με την βία αμοιβές και από τις πόλεις που απελευθέρωναν, ενώ πολλές τις ρήμαζαν και τις λεηλατούσαν. Η συμπεριφορά τους αυτή και οι συνεννοήσεις τους με τοπικούς άρχοντες για δημιουργία ανεξάρτητου Καταλανικού κρατιδίου στην Μ. Ασία, δικαίως τους κατέστησε επικίνδυνους στα μάτια του Αυτοκράτορα που τους κάλεσε εσπευσμένα στην Κωνσταντινούπολη και δολοφόνησε τον αρχηγό τους Ντε Φλόρ με την ελπίδα ότι οι υπόλοιποι θα διαλύονταν. Οι Καταλανοί όμως όχι μόνο δεν διαλύθηκαν, αλλά αφού εξέλεξαν νέο τους αρχηγό τον Μπερεγκάρ ντε Ροκαφόρ, λεηλάτησαν όλη την χερσόνησο της Καλλίπολης σφάζοντας ανηλεώς τους κατοίκους της και προκαλώντας συνεχώς τους Βυζαντινούς για μάχη φτάνοντας ως τα τείχη της πρωτεύουσας. Όταν τα Βυζαντινά στρατεύματα αποφάσισαν να αντιπαρατεθούν, ακολούθησε μια καταστροφική μάχη για αυτούς όπου σκοτώθηκαν σχεδόν 20.000 άνδρες ενώ τραυματίστηκε και ο γιος του Αυτοκράτορα.
Μετά από αυτή την μάχη, τα βυζαντινά εδάφη και οι πληθυσμοί τους, βρέθηκαν στο έλεος της «καταλανικής εταιρείας» (η «κομπανίας» κατά την επί λέξει απόδοση του όρου από τα Ισπανικά). Οι Καταλανοί λεηλάτησαν με μίσος όλη την Θράκη και την Μακεδονία, ληστεύοντας και σκοτώνοντας όποιον έβρισκαν μπροστά τους, γεμίζοντας με τρόμο τους φτωχούς κατοίκους των περιοχών. Εγκαταστάθηκαν την διετία 1307-1309 στην Ποτίδαια Χαλκιδικής προσπαθώντας χωρίς επιτυχία να καταλάβουν την οχυρή Θεσσαλονίκη. Από την καταστροφική μανία των Καταλανών δεν ξέφυγε ούτε το Άγιο Όρος όπου από 300 Μονές, μόνο 25 έμειναν αλώβητες, ενώ οι υπόλοιπες βεβηλώθηκαν και καταληστεύτηκαν. Για να γίνει αντιληπτή η σκληρότητα των Καταλανών αναφέρουμε πως όταν ο αρχηγός τους ντε Ροκαφόρ τους εγκατέλειψε αιφνιδιαστικά το 1308, έσφαξαν άλλους δεκαπέντε μικρότερους στην ιεραρχία, αρχηγούς τους για να εκτονώσουν την οργή τους.
Αμέσως μετά την καταστροφή των περιοχών της Μακεδονίας και λόγω της πίεσης του Αυτοκρατορικού στρατού υπό τον ικανό αρχιστράτηγο Χανδρηνό , αναχώρησαν κατέλαβαν και λεηλάτησαν την Θεσσαλία με ευκολία, εισερχόμενοι πλέον στις Φράγκικες κτήσεις. Φτάνοντας στην Θήβα το 1310 μ.Χ. ήρθαν σε συνεννόηση με τον ισχυρό Δούκα της Αθήνας Βάλτερ ντε Μπριεν συνεχιστή του οίκου ντε Λα Ρος και πολέμησαν κατακτώντας πολλά κάστρα (Ζητούνι, Φάρσαλα, Αλμυρός, Σιδηρόκαστρο) για λογαριασμό του. Τις τάξεις της «Καταλανικής Εταιρείας» είχαν πυκνώσει νέοι εθελοντές από την Καταλονία αλλά και πολλοί Οθωμανοί Τούρκοι.
Τον Σεπτέμβριο ο Βάλτερ ντε Μπριεν φοβούμενος την αύξηση της ισχύος της «Εταιρείας», ζήτησε από τους Καταλανούς να εγκαταλείψουν τα εδάφη του, παραδίδοντας όλα τα κάστρα που κέρδισαν πολεμώντας για λογαριασμό του. Η Καταλανική Εταιρεία ζήτησε να κρατήσει κάποια από αυτά για να εγκατασταθεί μόνιμα, αλλά ο Δούκας αρνήθηκε με προσβλητικό τρόπο και ετοιμάστηκε να συντρίψει τους Καταλανούς καλώντας όλους τους Φράγκους συμμάχους του για βοήθεια, κατά την συνήθεια της εποχής. Πολύ σύντομα 2000 σιδερόφρακτοι ιππότες και 20.000 πεζοί είχαν μαζευτεί στην Αθήνα, δύναμη τεράστιας ισχύος για τα δεδομένα της εποχής. Οι σιδερόφρακτοι Φράγκοι ιππότες αποτελούσαν την πιο επίλεκτη μονάδα της εποχής καθώς η επίθεση τους ήταν συντριπτικής ισχύος έναντι οποιουδήποτε αντιπάλου και απολάμβανε μεγάλης φήμης τότε.
Οι Καταλανοί ήταν πλέον παγιδευμένοι καθώς στην Θεσσαλία προήλαυνε ο ικανός Βυζαντινός στρατηγός Χανδρηνός με σημαντικές δυνάμεις που τους είχε νικήσει στο παρελθόν, έτσι η μάχη κατά των Φράγκων του Βάλτερ στις 15 Μαρτίου 1311, ήταν μονόδρομος. Οι Καταλανοί διάλεξαν με στρατιωτική σοφία, το πεδίο μάχης να είναι στην πεδιάδα του ποταμού Κηφισού (της Βοιωτίας) κοντά στην Κωπαΐδα, όπου το έδαφος ήταν ελώδες. Οι δυνάμεις τους (3500 ιππείς, 4000 πεζοί και πολλοί Τούρκοι) παρατάχθηκαν με το έλος μπροστά τους. Ο Βάλτερ ντε Μπριεν έπεσε στην παγίδα διατάσσοντας επέλαση στους ιππότες που τον περιστοίχιζαν. Το βαρύ Φράγκικο ιππικό κόλλησε στην λάσπη και ακολούθησε η μαζική σφαγή του, από τους πεπειραμένους Καταλανούς. Από την Φράγκικη στρατιά πολύ λίγοι επέζησαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν γλίτωσε ούτε ένας στρατιώτης για να μεταφέρει το νέο της καταστροφής στην Αθήνα.


Έτσι οι Καταλανοί κατέλαβαν την Θήβα (την λεηλάτησαν σφάζοντας τους κατοίκους της χωρίς να εξαιρέσουν ούτε τα νήπια) και την Αθήνα το 1311 εγκαθιστώντας μόνιμο δικό τους καθεστώς το οποίο άντεξε ως το 1387, χάρις την αλκή των πολεμιστών του και τις ισχυρές συμμαχίες που σύμπτυξε. Στα χρόνια που ακολούθησαν διεξήγαγαν πολλές επιδρομές και πολέμους στις γύρω περιοχές και στην μέγιστη ακμή τους έλεγχαν όλη την Θεσσαλία και την Στερεά Ελλάδα ως την Κόρινθο. Οι ανώτεροι αξιωματούχοι των Καταλανών έλαβαν για συζύγους τις γαλαζοαίματες γυναίκες των ευγενών που εξολόθρευσαν στην μάχη της Κωπαΐδας. Η καταλανική ορίστηκε ως  επίσημη γλώσσα του Αθηναϊκού κρατιδίου, ενώ οι Έλληνες κάτοικοι ζούσαν υπό την συνεχή καταπίεση των Καταλανών χωρίς να έχουν δικαίωμα να εμπορεύονται, να μεταβιβάζουν την περιουσία τους στα παιδιά τους και να ασκούν άλλα επαγγέλματα πλην των αγροτικών.
Λίγα χρόνια μετά, εξομάλυναν τις κάκιστες σχέσεις τους με τον Πάπα. Οι δύο επόμενες γενιές που ακολούθησαν όμως, δεν επέδειξαν την στρατιωτική αλκή των προγόνων τους, καθώς μεγάλωσαν στην χλιδή των δεσποτών της μεσαιωνικής φεουδαρχίας. Μετά την φυσιολογική εξέλιξη της πτώσης του καθεστώτος της καταλανικής Εταιρείας στην Αθήνα από τον οίκο Ατζαγιόλι το 1387, πολλά μέλη της επέστρεψαν στην Σικελία και στην Καταλονία....
Επίλογος
Η ιστορία της «Καταλανικής Εταιρείας» μαρτυρεί την μεγάλη αδυναμία τόσο του Βυζαντινού όσο και των Φραγκικών μικρότερων κρατών να προστατέψουν τα εδάφη τους ακόμη και από την απειλή ανοργάνωτων στιφών μισθοφόρων τυχοδιωκτών. Η επίδραση της Καταλανικής εταιρείας στην τύχη της Μεσαιωνικής Ανατολής ήταν πολύ μεγάλης σημασίας, καθώς λεηλάτησε και κατέστρεψε όλη την Βαλκανική Χερσόνησο (πλην Πελοποννήσου), ενώ συνέτριψε σε δύο πολύνεκρες και αποφασιστικές μάχες, το άνθος του Βυζαντινού στρατού και της Φράγκικης ιπποσύνης. Έτσι οι Οθωμανοί λίγα χρόνια μετά εκμεταλλεύθηκαν την καταστροφή και την αποδιοργάνωση των μεσαιωνικών κρατικών οργανισμών των Βαλκανίων, επικρατώντας και επιβάλλοντας την σκοταδιστική και δεσποτική εξουσία τους για τέσσερις αιώνες.
Η πρωτόγονη αγριότητα, η ασχήμια και η παντελής έλλειψη ατομικής καθαριότητας χαρακτήριζαν τα μέλη της «Εταιρείας» ενώ μακρινοί απόηχοι της παρουσίας της εντοπίζονται στην λαϊκή δημοτική μας παράδοση. Ο ιστορικός William Miller θεωρεί ότι η παρουσία της Καταλανικής Εταιρείας στην περιοχή, είχε ίσης σημασίας καταστροφικά αποτελέσματα με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους της δύσης το 1204 μ.Χ.
Η σημερινή πολιτική ηγεσία της περιοχής της Καταλανίας με πρωτοβουλία του Κάρλες Ντουάρτε επέδειξε αυξημένη πολιτισμική ανθρωπιστική και ιστορική ευαισθησία, χρηματοδοτώντας το 2004 την αναστήλωση της Μονής Βατοπαιδίου προσδοκώντας με αυτή την χειρονομία να εξιλεωθεί 700 χρόνια μετά για τις ανήκουστες καταστροφές που προκάλεσαν στον Ελλαδικό χώρο και στο Άγιο Όρος οι βάρβαροι πρόγονοι τους.
http://sfrang.blogspot.gr/2014/11/blog-post_20.html

Το ημερολόγιο της Έρνα

της Μαρίας Κατσουνάκη, Καθημερινή, 16/11/2014

Οπως συμβαίνει, σχεδόν πάντα, στα κινηματογραφικά φεστιβάλ, υπάρχει μία ταινία που σε ακολουθεί, επισκιάζοντας κάπως τις υπόλοιπες. Η επιρροή της βρίσκεται στα συνδηλούμενα, που πληθαίνουν αντί να αραιώνουν καθώς ο θεατής απομακρύνεται από την πρώτη προβολή. Αυτό συνέβη με το «In the Crosswind» («Πλευρικοί άνεμοι») από την Εσθονία, του 27χρονου Μάρτι Χέλντε. Απέσπασε το βραβείο Καλλιτεχνικής Επίτευξης (μόνο) αλλά συζητήθηκε ως μία από τις καλύτερες ταινίες του 55ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.


Θέμα, η εθνοκάθαρση που διεξήγαγαν οι σοβιετικές δυνάμεις κατοχής το 1941 στις χώρες της Βαλτικής. Εκατοντάδες χιλιάδες Εσθονοί, Λιθουανοί και Λεττονοί εξολοθρεύτηκαν επί Στάλιν.

«Δεν μπορώ να κατανοήσω τι κακό έχουμε κάνει εμείς, οι απλοί άνθρωποι, στην τεράστια Ρωσία. Ενα καθεστώς δεν μπορεί να κλέψει από χιλιάδες ανθρώπους αυτό που πιστεύουν και αγαπούν». Η Ερνα είναι μια νεαρή μητέρα που εκτοπίζεται στη Σιβηρία μαζί με την κόρη της. Ο σκηνοθέτης αξιοποιεί τα γράμματα που στέλνει η γυναίκα στον επίσης εκτοπισμένο σύζυγό της, Χέλντερ, για να περιγράψει ό,τι ζει, προσπαθώντας να επιβιώσει. Η ιστορία είναι πραγματική και τα γράμματα ανακάλυψε ο σκηνοθέτης σε αρχείο.

Η ασπρόμαυρη εικόνα παγώνει σε ταμπλό βιβάν που διαδέχονται το ένα το άλλο. Σαν καρτ ποστάλ που κανείς δεν θα επέλεγε να στείλει, γιατί δεν θα υπήρχε κανείς που να επιθυμούσε να παραλάβει. Η μόνη δράση της ταινίας είναι η αφήγηση· το ημερολόγιο της Ερνα.

«Είμαστε στοιβαγμένοι σε βαγόνια για 26 συνεχόμενες ημέρες. Κανείς δεν μπορούσε να γδυθεί ή να πλυθεί μπροστά στους άλλους. Η Ελίντε αρρώστησε με δυσεντερία», γράφει η Ερνα, για το πρώτο μέρος του ταξιδιού με τρένα, που οδηγούν εκείνη και τη μικρή κόρη της Ελίντε, μαζί με πολλούς άλλους, στην αχανή Σιβηρία. «Αναρωτιέμαι αν έχουν υπάρξει ποτέ αιχμάλωτοι με τόσο πολύ χώρο που να λαχταρούν τα όρια...», σημειώνει.

«Από τις 51 γυναίκες και παιδιά στο βαγόνι μας, οι 42 έφτασαν ώς εδώ. Χθες, μία γυναίκα σκότωσε τα παιδιά της και μετά αυτοκτόνησε. Είναι ο θάνατος πράγματι ευκολότερος από αυτό που μας περιμένει; (...) Χέλντερ, ο χρόνος έχει εδώ άλλη διάσταση. Το προσωρινό δεν ισχύει πια. Μετράμε τον χρόνο με τις ειδήσεις που φτάνουν σ’ εμάς. Οι μέρες και οι εβδομάδες φαίνονται μικρότερες. (...) Ρώτησα την Ελίντε τι θέλει για τα γενέθλιά της. Μου απάντησε “μια φραντζόλα ψωμί”. Τη ρώτησα πολλές φορές. Η απάντηση ίδια: “μια φραντζόλα ψωμί”. Η διαρκής πείνα δεν την αφήνει να ονειρευτεί τίποτα άλλο από ψωμί. (...)

Χήρα είναι μια γυναίκα που χάνει τον άντρα της, ορφανό ένα παιδί που χάνει τους γονείς του. Πώς λένε όμως τη γυναίκα που χάνει το παιδί της; Αυτό το συναίσθημα δεν αξίζει μια λέξη; (...) Πού πρέπει να πάει κανείς όταν του έχουν κλέψει ό,τι έχει και αγαπάει;».

Τα ερωτήματα δεν έχουν απάντηση. Είναι ο σιωπηλός θρήνος και διαρκής λυγμός της Ερνα, που δεν χάνει την ελπίδα και την πίστη της στην ανάγκη της ανθρώπινης σχέσης και συνύπαρξης. Επιστρέφει στο χωριό της, στην Εσθονία, ύστερα από πολλά χρόνια, μετά τον θάνατο του Στάλιν· επιστρέφει εκεί όπου βρισκόταν η ανθισμένη μηλιά, στο σημείο όπου διασταυρώνονται οι άνεμοι, αλλά όχι και στην «κανονικότητα». Αυτή έχει χαθεί μαζί με τα αγαπημένα της πρόσωπα.

Τι νόημα έχει, θα αναρωτηθείτε, να γράφει κανείς για μια ταινία που ενδεχομένως δεν θα προβληθεί ποτέ στις αίθουσες και, επιπλέον, το θέμα της δεν είναι καθόλου επίκαιρο. Μία υπάλληλος του αρχείου, στο οποίο πήγαινε καθημερινά ο σκηνοθέτης και έψαχνε φωτογραφίες, τον πλησίασε κρατώντας ένα μικρό ημερολόγιο και του είπε: «Πρέπει να διαβάσεις, νεαρέ. Μη μένεις μόνο στις εικόνες». Ισως, αυτό, να είναι το νόημα.http://sfrang2.blogspot.gr/2014/11/blog-post_17.html

Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2014

Η ιστορία γύρω από τον άνθρωπο με το Σιδηρούν Προσωπείον

Διάσημος πολιτικός κρατούμενος της ιστορίας και των θρύλων της Γαλλίας, που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για συγγραφείς, όπως ο Βολτέρος και ο Αλέξανδρος Δουμάς.
Δεν γνωρίζουμε το όνομα του, αλλά ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι το πρόσωπό του ήταν μονίμως καλυμμένο με μία μάσκα από μαύρο βελούδο, την οποία ο θρύλος τη μετέτρεψε σε σιδερένια.
Έτσι, ο άνθρωπος αυτός έμεινε στην ιστορία ως ο «άνθρωπος με το σιδηρούν προσωπείον», όπως αρχικά μεταφράστηκε στα ελληνικά το γαλλικό «L’ homme au masque de fer».
Ο άνθρωπος με το σιδηρούν προσωπείον φυλακίστηκε για τις πολιτικές του ιδέες πριν από το 1681 στις φυλακές του Πινιερόλ (σημερινό Πινερόλο της βορειοδυτικής Ιταλίας). Στις 18 Σεπτεμβρίου του 1698 μεταφέρθηκε στις φυλακές της Βαστίλης στο Παρίσι, όπου και πέθανε στις 19 Νοεμβρίου του 1703, επί βασιλείας του Λουδοβίκου του 14ου. Τάφηκε την επόμενη ημέρα στο νεκροταφείο του Αγίου Παύλου και καταγράφηκε στα αρχεία της ενορίας αυτής ως «Μαρσιολί (Marchioly), ετών 45».
Η άγνωστη ταυτότητά του προκάλεσε μία σειρά από υποθέσεις. Το 1711 ταυτίστηκε με τον άγγλο ευγενή Ρίτσαρντ Κρόμγουελ, γιο του Όλιβερ Κρόμγουελ, το 1745 με τον κόμη Λουδοβίκο του Βερμαντουά, εξώγαμο τέκνο του Λουδοβίκου του 14ου και της μετρέσας του Λουίζ ντε λα Βαλιέρ και το 1883 με τον Μολιέρο, που δήθεν φυλακίστηκε εξαιτίας του «Ταρτούφου».
Το 1771 ο Βολτέρος υποστήριξε ότι ο άνθρωπος με το σιδηρούν προσωπείον ήταν ο εξόριστος δίδυμος αδελφός του Λουδοβίκου του 14ου. Την εκδοχή αυτή υιοθέτησε ο Αλέξανδρος Δουμάς πατήρ στο μυθιστόρημά του «Ο Υποκόμης της Βραζελόνης: Δέκα χρόνια μετά», τελευταίο μέρος της επικής τριλογίας του «Οι Τρεις Σωματοφύλακες», που δημοσιεύτηκε σε συνέχειες το 1844.
Η ιστορία του ανθρώπου με το σιδηρούν προσωπείον κέντρισε από πολύ νωρίς και το ενδιαφέρον των ανθρώπων του κινηματογράφου. Το 1909 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη και πιο πρόσφατα σε μια πανάκριβη χολιγουντιανή παραγωγή, («Ο άνθρωπος με τη σιδερένια μάσκα», 1998).(sansimera)

Λεπτή κόκκινη γραμμή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η λεπτή κόκκινη γραμμή των Σκωτσέζων Highlander που φορούν τις χαρακτηριστικές κόκκινες στολές, σε πίνακα του Ρόμπερτ Γκιμπ (1881)
Η φράση Λεπτή κόκκινη γραμμή χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει το έσχατο όριο μιας υποχώρησης.
Η φράση χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τον ηρωισμό των ανδρών του βρετανικού 93ου Συντάγματος Πεζικού κατά τηΜάχη της Μπαλακλάβας, στις 25 Οκτωβρίου του 1854, κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου. Εκείνη τη μέρα το 93ο Σύνταγμα και μια δύναμη Βασιλικών Πεζοναυτών και Οθωμανών στρατιωτών, υπό τη διοίκηση του σερ Κόλιν Κάμπελ, αντιμετώπισαν επίθεση 400[1] ουσάρων της 6ης Ταξιαρχίας Ουσάρων του ρωσικού ιππικού. Το 93ο Σύνταγμα ήταν η μοναδική οργανωμένη δύναμη που μπορούσε να αντιμετωπίσει τους Ρώσους ουσάρους που είχαν ως στόχο το στρατόπεδο της Μπαλακλάβας, όπου βρισκόταν αποδιοργανωμένοι περί τους 20.000 άνδρες (Βρετανοί, Γάλλοι και Οθωμανοί). Ο Κάμπελ διέταξε τους άνδρες του να παραταχθούν σε βάθος δύο ανδρών, αντί του συνηθισμένου τεσσάρων, επειδή έπρεπε να καλυφθεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέτωπο. Το σκωτσέζικο απόσπασμα περίμενε να πλησιάσουν οι Ρώσοι ιππείς και στη συνέχεια άνοιξε ομαδικό πυρ, προκαλώντας σοβαρές απώλειες. Ο Ρώσος διοικητής, πιστεύοντας πως η παρουσία του εχθρικού αποσπάσματος αποτελεί αντιπερισπασμό, σήμανε υποχώρηση[2].
Ο ανταποκριτής των "Times" Ουίλιαμ Ράσελ, έγραψε αργότερα ότι δε μπορούσε να δει τίποτα άλλο μεταξύ των Ρώσων που επέλαυναν και του στρατοπέδου, παρά μόνο μια λεπτή κόκκινη γραμμή από ατσάλι[3].http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B5%CF%80%CF%84%CE%AE_%CE%BA%CF%8C%CE%BA%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%B7_%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%AE

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Άλμα πάνω Crimea: The Great Crimean War, 1854-56, by Trevor Royle, σελίδες 266 - 268
  2. Άλμα πάνω B. Perrett, "At All Costs!" Cassel Military Paperback, 1994
  3. Άλμα πάνω Στρατιωτική Ιστορία, Τεύχος 141, Μάιος 2008, σελ.7

Silfra: Κολυμπώντας ανάμεσα σε δύο ηπείρους!

Silfra: Κολυμπώντας ανάμεσα σε δύο ηπείρους!

Η Silfra είναι ένα καταδυτικό σημείο στην Ισλανδία όπου οι δύτες μπορούν να κολυμπήσουν ανάμεσα σε δύο ηπείρους: τη βόρεια Αμερική και την Ευρώπη. Πρόκειται για μια τεράστια ρωγμή στην...
επιφάνεια της γης, όπου οι ηπειρωτικές πλάκες συναντώνται, ενώ το άνοιγμα μεταξύ τους διευρύνεται περίπου δύο εκατοστά ανά έτος. Στα βαθιά νερά του Ατλαντικού Ωκεανού αυτή η ρωγμή είναι εντελώς αόρατη, αλλά στη Silfra το νερό είναι τόσο καθαρό από την τήξη των παγετώνων της Ισλανδίας που γίνεται πλήρως ορατό.

Η εκπληκτική ορατότητα κάνει τη Silfra ένα δημοφιλές σημείο κατάδυσης. Από πάνω μοιάζει με λίμνη, αλλά όταν οι δύτες βουτήξουν νιώθουν να αιωρούνται στο θαλάσσιο κενό ανάμεσα σε δύο τεκτονικές πλάκες. Το χάσμα οδηγεί σε μια σπηλιά 600 μέτρων, ενώ το νερό έχει θερμοκρασία -4 ° C καθώς προέρχεται από το λιώσιμο των παγετώνων περίπου 20 χιλιόμετρα μακριά, γεγονός που καθιστά ααδύνατη την ύπαρξη υδρόβιας ζωής. Η ορατότητα είναι εξαιρετική σε σχεδόν 100 μέτρα, ενώ το υποβρύχιο τοπίο συμπληρώνουν σπηλιές, χαράδρες και πολλαπλά τούνελ.








http://kosmoskaipolitismos.blogspot.gr/2013/08/silfra.html#more

Ξενοδοχείο αναδύεται και καταδύεται στη θάλασσα!

Στην παραλιακή πόλη Κανκούν στο νοτιοανατολικό Μεξικό ο αρχιτέκτονας Richard Moreta Castillo ετοιμάζεται να κάνει πραγματικότητα τα σχέδιά του. Ποια είναι αυτά; 
Ένα εντυπωσιακό υποθαλάσσιο ξενοδοχείο που αναδύεται και καταδύεται στο νερό, ένας πραγματικός θρίαμβος του φουτουριστικού design. Πιο ευγκεκριμένα το Grand Cancun, όπως ονομάζεται, διαθέτει ειδικό μηχανισμό ανάδυσης και κατάδυσης που επιτρέπει στους επισκέπτες να απολαύσουν την ομορφιά του βυθού και τη θαλάσσια ζωή, ενώ μπορούν να χαρούν παράλληλα τον ήλιο της μέρας και τις δραστηριότητες της ξηράς.



Ειδικά φυτά θα φυτευτούν τριγύρω, τα οποία είναι ανθεκτικά στο αλμυρό νερό, ενώ εξωτερικές και εσωτερικές πισίνες προσφέρουν ώρες χαλάρωσης και διασκέδασης. Πολλά γυάλινα ανοίγματα σε δωμάτια και εστιατόρια δίνουν τη δυνατότητα ανακάλυψης των μυστικών του βυθού όταν το ξενοδοχείο θα είναι βυθισμένο. «Με τη λογική του περισκοπίου που διαθέτει το υποβρύχιο αποφάσισα να δημιουργήσω ένα παρόμοιας φιλοσοφίας ξενοδοχείο, το οποίο θα μπορεί να μαπίνει και να βγαίνει στο νερό, προσφέροντας στους επισκέπτες του μια μοναδική εμπειρία διαμονής», λέει ο αρχιτέκτονας. Η κατασκευή του Grand Cancun αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στα επόμενα δύο χρόνια…







 perierga.gr