Η θεωρία τουΝιλς Μπορότι δεν υπάρχει αντικειμενική πραγματικότητα και οι αντιρρήσεις τουΑλβέρτου Αϊνστάιν.
Οι δύο πυλώνες της σύγχρονης Φυσικής, η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, που περιγράφει το πολύ μεγάλο, και η Κβαντομηχανική, που περιγράφει το πολύ μικρό, είναι δύσκολο να κατανοηθούν από τον μέσο πολίτη, επειδή χρησιμοποιούν έννοιες ξένες στην καθημερινή ζωή. Αν όμως είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τον τετραδιάστατο χωροχρόνο, στον οποίο «ζει» η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, η Κβαντομηχανική παρουσιάζει μια πολύ μεγαλύτερη πρόκληση: Φαίνεται να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει στον κόσμο γύρω μας αντικειμενική πραγματικότητα!
Η επιστήμη του μικρόκοσμου
Η Κβαντομηχανική είναι η σύγχρονη θεωρία της Φυσικής που περιγράφει τις κινήσεις των σωμάτων του μικρόκοσμου, όπως είναι τα πρωτόνια, τα ηλεκτρόνια και τα φωτόνια. Επί σχεδόν μία εκατονταετία όλα τα πειράματα επιβεβαιώνουν τις θεωρητικές προβλέψεις που επιτυγχάνει η μαθηματική πλευρά της, αλλά η ίδια η θεωρία «πάσχει» από ένα σημαντικό ελάττωμα: Οι φυσικές διεργασίες που περιγράφονται τόσο επιτυχώς από τα μαθηματικά δεν είναι καθόλου προφανείς!
Συγκεκριμένα, η Κβαντομηχανική διαφέρει σημαντικά από την υπόλοιπη Φυσική στο ότι δεν μπορεί να προβλέψει τη θέση ενός σωματιδίου στο μέλλον, αλλά μόνο την πιθανότητα το σωματίδιο αυτό να βρίσκεται στη θέση αυτή. Η διαφορά αυτή μπορεί να φαίνεται, σε πρώτη σκέψη, σαν μικρή λεπτομέρεια χωρίς σημασία, έχει όμως βαθύτατες συνέπειες στον τρόπο με τον οποίο καταλαβαίνουμε ότι «λειτουργεί» ο κόσμος γύρω μας. Καταργεί την αίσθηση που έχουμε από την καθημερινή ζωή ότι οι ίδιες αιτίες έχουν πάντοτε τα ίδια αποτελέσματα. Ας φανταστούμε, για παράδειγμα, ένα πείραμα στο οποίο εκτοξεύουμε ένα ηλεκτρόνιο με την ίδια πάντα ταχύτητα και προς την ίδια πάντα κατεύθυνση. Εστω ότι, θεωρητικά, βρίσκουμε πως το ηλεκτρόνιο έχει πιθανότητα 30% να περάσει από έναν ανιχνευτή. Πώς ελέγχουμε αυτό το αποτέλεσμα; Κάνουμε το πείραμα 100 φορές και, αν διαπιστώσουμε ότι στις 30 το ηλεκτρόνιο πέρασε από αυτόν τον ανιχνευτή, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η θεωρία δουλεύει σωστά. Πώς γίνεται, όμως, ηλεκτρόνια με τις ίδιες αρχικές συνθήκες να ακολουθούν διαφορετικές «διαδρομές»;
Στα μέσα της δεκαετίας του 1920 ο μεγάλος δανός φυσικός Νιλς Μπορ και οι συνεργάτες του κατέληξαν σε μια ερμηνεία του παραπάνω φαινομένου, που έκτοτε έμεινε γνωστή ως ερμηνεία της σχολής της Κοπεγχάγης. Σύμφωνα με την ερμηνεία αυτή, το κάθε ηλεκτρόνιο δεν ακολουθεί μια συγκεκριμένη διαδρομή, αλλά βρίσκεται «κάπου» μεταξύ της διάταξης εκτόξευσης και του ανιχνευτή. Αποκτάει μια συγκεκριμένη θέση μόνο τη στιγμή που ανιχνεύουμε την παρουσία του! Με άλλα λόγια εμείς, με τις μετρήσεις μας, διαμορφώνουμε την εξέλιξη των φυσικών φαινομένων. Το συμπέρασμα αυτό φαίνεται εντελώς παράλογο, κυρίως άμα δοκιμάσουμε να εφαρμόσουμε την ερμηνεία της Κοπεγχάγης σε αντικείμενα πολύ μεγαλύτερα από στοιχειώδη σωματίδια.
Πιο γνωστό σχετικό παράδειγμα είναι το περίφημο παράδοξο της γάτας, που διατύπωσε ο θεμελιωτής της Κβαντομηχανικής Ερβιν Σρέντιγκερ για να δείξει τις αδυναμίες της ερμηνείας της Κοπεγχάγης. Η γάτα βρίσκεται σε ένα κουτί που περιέχει ένα φιαλίδιο με υδροκυάνιο και μια ραδιενεργό ουσία. Αν μια ραδιενεργός ακτίνα «χτυπήσει» το πώμα του φιαλιδίου, το υδροκυάνιο σκορπίζεται στο κουτί και σκοτώνει τη γάτα. Το παράδοξο προκύπτει από το γεγονός ότι, σύμφωνα με τον Μπορ, η γάτα «καταλήγει» να είναι ζωντανή ή πεθαμένη μόνο όταν ανοίξουμε το κουτί!
Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι είτε ζωντανή είτε πεθαμένη, αλλά ότι εμείς δεν γνωρίζουμε τι από τα δύο συμβαίνει μόνο και μόνο επειδή το κουτί είναι κλειστό. Σημαίνει ότι, προτού ανοίξουμε το κουτί, η γάτα είναι «μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας», δηλαδή 50% ζωντανή και 50% πεθαμένη, ενώ η παρατήρησή μας, τη στιγμή που ανοίγουμε το κουτί, την οδηγεί στη ζωή ή στον θάνατο!
Με άλλα λόγια, σύμφωνα με την Κβαντομηχανική, δεν υπάρχει καν αντικειμενική πραγματικότητα, την οποία παρατηρούμε για να κατανοήσουμε τη φύση, αλλά εμείς, με την παρατήρησή μας, δημιουργούμε την πραγματικότητα. Προφανώς αυτό το συμπέρασμα είναι εντελώς παράλογο. Ωστόσο, παρ’ όλο που από τη διατύπωση της ερμηνείας της Κοπεγχάγης έχουν περάσει περίπου 80 χρόνια, δεν έχει βρεθεί καμιά καλύτερη φυσική ερμηνεία των μαθηματικών εξισώσεων της Κβαντομηχανικής, παρ’ όλες τις έως σήμερα προσπάθειες διακεκριμένων φυσικών.
Ενας από τους φυσικούς που δεν ένιωθε «άνετα» με την ερμηνεία της Κοπεγχάγης ήταν ο μεγάλος Αϊνστάιν. Παρ’ ότι ο ίδιος είχε βραβευτεί με το Νομπέλ Φυσικής για την πρώτη επιτυχημένη εφαρμογή της Κβαντομηχανικής, την ερμηνεία του φωτοηλεκτρικού φαινομένου, πίστευε πως η Κβαντομηχανική ήταν μια ατελής θεωρία. Στα συνέδρια εξέφραζε συχνά τη γνώμη του αυτή επιγραμματικά λέγοντας: «Δεν είναι δυνατόν ο Θεός να ρίχνει ζάρια» ή «ο Θεός είναι πολυμήχανος αλλά όχι κακεντρεχής», γεγονός που ανάγκασε μια φορά τον Μπορ να του απαντήσει: «Αϊνστάιν, σταμάτα να λες στον Θεό τι να κάνει». Σε μια συζήτηση που είχε ένα βράδυ με τον μεγάλο μαθηματικό φυσικό Πάσκουαλ Τζόρνταν, ο Αϊνστάιν διερωτήθηκε φωναχτά, κοιτάζοντας τη φωτεινή πανσέληνο: «Αραγε το φεγγάρι είναι στη θέση του όταν δεν το κοιτάζει κανείς;». Και αυτό το «παράδοξο» προκύπτει από την προσπάθεια να εφαρμόσουμε την ερμηνεία της Κοπεγχάγης σε αντικείμενα σημαντικά μεγαλύτερα από ένα ηλεκτρόνιο ή πρωτόνιο.
Η εξήγηση του καθηγητή
Νομίζω ότι την καλύτερη παρουσίαση της παράδοξης φύσης της Κβαντομηχανικής έκανε ο βραβευμένος με το βραβείο Νομπέλ Φυσικής αμερικανός φυσικός Ρίτσαρντ Φάινμαν, στην ομιλία που έδωσε κατά την τελετή απονομής του βραβείου: «Κυρίες και κύριοι, θα προσπαθήσω να σας εξηγήσω όσα διδάσκω στους μεταπτυχιακούς φοιτητές μου. Βασικός σκοπός μου είναι να σας πείσω να μη βαρεθείτε επειδή δεν τα καταλαβαίνετε. Βλέπετε, ούτε και οι φοιτητές μου τα καταλαβαίνουν, ακριβώς επειδή δεν τα καταλαβαίνω ούτε εγώ. Η αλήθεια είναι ότι δεν τα καταλαβαίνει κανείς!».
Η ερμηνεία των πολλαπλών κόσμων
Η ερμηνεία της Κοπεγχάγης, παρ’ ότι έχει ήδη ηλικία 80 ετών, είναι η «φυσική» πλευρά της Κβαντομηχανικής που είναι γενικά αποδεκτή σήμερα και παρουσιάζεται στα σύγχρονα διδακτικά εγχειρίδια. Πρόσφατα όμως εμφανίστηκε και μια νέα ερμηνεία, ακόμη πιο «παράδοξη» από αυτή της Κοπεγχάγης, η ερμηνεία των πολλαπλών κόσμων. Σύμφωνα με αυτή, σε κάθε στιγμή που συμβαίνει ένα γεγονός το οποίο έχει μια κβαντική πιθανότητα να συμβεί ή να μη συμβεί, ο κόσμος «διχάζεται». Στον έναν βρίσκεται ο «παρατηρητής» που βλέπει το γεγονός να συμβαίνει και στον άλλον βρίσκεται ο «παρατηρητής» που βλέπει το γεγονός να μη συμβαίνει. Το «ελάττωμα» αυτής της ερμηνείας είναι ότι προβλέπει την ύπαρξη ενός πολύ μεγάλου αριθμού κόσμων, ίσως άπειρων, γεγονός που είναι δύσκολο να το αποδεχτεί κανείς λογικά.
***************
του Χάρη Βάρβογλη, καθηγητή του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ. – tovima
Ο Sidney Reilly θεωρείται από πολλούς ως ο μεγαλύτερος κατάσκοπος της ιστορίας. Γεννήθηκε ωςSigmund Georgievich Rosenblum στην Οδησσό της Ρωσίας το 1874 και ήταν μοναχοπαίδι του πλούσιου Εβραίου γαιοκτήμονα Hersh Yakov Rozenblum και τηςPaulina Bramson. Απέκτησε τις βασικές γνώσεις στο σχολείο αλλά κατά κύριο λόγο ήταν αυτοδίδακτος, αφού με την πάροδο των ετών, έμαθε να μιλά τουλάχιστον επτά γλώσσες με άνεση.
Ο Sidney Reilly σε νεαρή ηλικία.
Από την Ρωσία έφυγε σε ηλικία 19 ετών, επιβιβαζόμενος σε πλοίο με προορισμό την Βραζιλία, όπου εργάστηκε σε διάφορα επαγγέλματα, μεταξύ των οποίων λαντζέρης, μάγειρας και μπράβος. Εκεί συμμετέχοντας ως μάγειρας σε αποστολή εξερεύνησης της ζούγκλας, όταν η ομάδα δέχθηκε επίθεση από ιθαγενείς, ο Reilly πυροβολώντας τους απώθησε, σώζοντας τα μέλη της ομάδας. Οι εξερευνητές από ευγνωμοσύνη προσκάλεσαν τον Reilly να επιστρέψει μαζί τους στην Αγγλία και όντας εντυπωσιασμένοι από τις γλωσσικές δεξιότητές του, τον συνέστησαν στις υπηρεσίες πληροφοριών.
Αφού εκπαιδεύτηκε στην κατασκοπεία αποστέλλεται από τους Βρετανούς στην Ρωσία για συλλογή πληροφοριών και όταν ολοκλήρωσε με επιτυχία την αποστολή του αποκτά μόνιμη θέση στο British Naval Intelligence Department (N.I.D Βρετανικό Ναυτικό Τμήμα Πληροφοριών).
Ethel Lilian Voynich
Υπήρξε πολύ δημοφιλής στο γυναικείο φύλο έχοντας συνάψει πολλές σχέσεις στο ενεργητικό του. Είχε μια σύντομη σχέση με την γνωστή συγγραφέα Ethel Voynick, ενώ αργότερα ξεκίνησε μια άλλη με τηνMargaret Callahan, νεαρή σύζυγο του ΑιδεσιμότατουHugh Thomas. Ο Reilly γνώρισε τον Αιδεσιμότατο παρέχοντας συμβουλές για θεραπευτικές αγωγές σχετικά με τα νεφρά του. Όταν ο Thomas βρέθηκε νεκρός στο δωμάτιό του στο ξενοδοχείο Newhaven Harbor Station κάποιος γιατρός με το όνομα T.W.Andrew ο οποίος έμοιαζε με τον Reilly, πιστοποίησε ως αίτιο θανάτου την γρίπη με αποτέλεσμα να μην γίνει νεκροψία. Παρά το γεγονός ότι εκείνη την περίοδο δεν υπήρχε γιατρός με αυτό το όνομα στην Μεγάλη Βρετανία, η σύζυγος του Αιδεσιμότατου κληρονόμησε περίπου 800.000 λίρες στερλίνες και ο Reilly την παντρεύτηκε στις 22 Αυγούστου 1898. Έκτοτε αλλάζει το όνομά του σε Sidney George Reilly και αποκτά την Βρετανική ιθαγένεια.
Ο Reilly ως κατάσκοπος είχε έμφυτη κλίση, ήταν ψυχρός, εφευρετικός και τολμηρός. Όντας εξπέρ στις μεταμφιέσεις, διέθετε αξιόλογες υποκριτικές ικανότητες, γεγονός που του επέτρεπε να προσποιείται οιοδήποτε πρόσωπο, ενώ ταυτόχρονα είχε αυτοπεποίθηση και γενναιότητα, στοιχεία που του επέτρεπαν να αναλαμβάνει τις πιο επικίνδυνες και αδύνατες αποστολές.
Sidney Reilly
Στην διάθεσή του υπήρχαν τραπεζικοί λογαριασμοί για δωροδοκίες – αμοιβές πληροφοριοδοτών, ενώ ταυτόχρονα εισέπραττε παχυλό μισθό, στοιχεία που του επέτρεπαν να απολαμβάνει πολυτελή διαβίωση και να συναναστρέφεται με όμορφες γυναίκες χρησιμοποιώντας την γοητεία του για να αποσπά πολύτιμες πληροφορίες. Λέγεται δε ότι είχε τόσο πολλές συντρόφους όσα και τα διαβατήρια που κατείχε (τα οποία ήταν πολυάριθμα).
Ενώ υπηρετούσε τις Βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, η αληθινή αφοσίωση του Reilly ήταν στον εαυτό του και στον τραπεζικό του λογαριασμό. Ήταν ικανός να μεταβεί οπουδήποτε προκειμένου να φέρει σε πέρας την πιο επικίνδυνη αποστολή αρκεί να ενίσχυε τη θέση του, έναντι των ανωτέρων του οι οποίοι τον θεωρούσαν αναντικατάστατο. Ειδικά η προθυμία του να διακινδυνεύει τη ζωή του τον έκανε μοναδικό έναντι των άλλων πρακτόρων της N.I.D, αλλά και η αδυναμία του στα χρήματα αποτελούσε το δόλωμα της Ν.Ι.D για να του αναθέτει τις πλέον απίθανες αποστολές.
Δράση
Όταν εστάλη το 1899 από την N.I.D στην Ολλανδία κατά τη διάρκεια του Πολέμου των Μπόερ, προκειμένου να συλλέξει πληροφορίες για τις αποστολές όπλων στην Νότιο Αφρική, εμφανίζεται ως Ρώσος έμπορος όπλων κατορθώνοντας να εισχωρήσει σε αρκετές Ολλανδικές εγκαταστάσεις διακίνησης οπλισμού, με αποτέλεσμα να στεφθεί η αποστολή του με απόλυτη επιτυχία εντυπωσιάζοντας τους ανωτέρους του. Έχοντας παρόμοιες επιτυχίες και σε άλλες αποστολές σε σύντομο χρονικό διάστημα αναδεικνύεται σε κορυφαίο πράκτορα της N.I.D.
William Knox D’Arcy
Το 1904 το Βρετανικό Ναυτικό Συμβούλιο εξέταζε την δυνατότητα αντικατάστασης του άνθρακα από το πετρέλαιο ως βασικό καύσιμο για το Βασιλικό Ναυτικό. Κατά την διάρκεια της έρευνας, προέκυψε ότι ένας Αυστραλός μηχανικός ονόματι William Knox D’Arcy – ο οποίος ίδρυσε την Αγγλο-Περσική Εταιρεία Πετρελαίου (AP.O.C) – είχε εξασφαλίσει από τον ΣάχηMozaffar al-Din Shah Qajar έγκριση εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων πετρελαίου νότια της Περσίας. Ο D’Arcy διαπραγματευόταν επίσης μια ανάλογη έγκριση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία για τα δικαιώματα πετρελαίου στην Μεσοποταμία. Το Ναυτικό Συμβούλιο προσπάθησε να προσεγγίσει τον D’Arcy προκειμένου να πουλήσει τα δικαιώματα πετρελαίου στην Βρετανική κυβέρνηση αντί στην Γαλλικών συμφερόντων εταιρείαRothschild.
Ο Reilly, κατόπιν αιτήματος του Ναυτικού Συμβουλίου, εντοπίζει τον D’Arcy στις Κάννες της Γαλλίας όπου τον προσεγγίζει ως καθολικός ιερέας και με πρόσχημα δωρεές για θρησκευτικούς – φιλανθρωπικούς λόγους συναντάται μαζί του αρκετές φορές στο γιοτ του Rothschild, όπου κάποια στιγμή τον ενημερώνει εμπιστευτικά ότι οι Βρετανοί θα μπορούσαν να του εξασφαλίσουν μια καλύτερη οικονομική συμφωνία. Ο D’Arcy σταματά αμέσως τις διαπραγματεύσεις με τους Rothschilds και επιστρέφει στο Λονδίνο για να συναντηθεί με το Βρετανικό Ναυτικό Συμβούλιο. Ωστόσο, ο συγγραφέας Andrew Cook αμφισβητεί την εμπλοκή συμμετοχή του Reilly στην υπόθεση D’Arcy αφού τον Φεβρουάριο του 1904, ο Reilly βρισκόταν στο Port Arthur της Μαντζουρίας.
Αν και η έκταση της συμμετοχής του Reilly στο συγκεκριμένο περιστατικό είναι αβέβαιη, έχει εξακριβωθεί ότι μετά το συμβάν έμενε στην Γαλλική Ριβιέρα στην Κυανή Ακτή, πολύ κοντά στο γιοτ Rothschild.
Εκτύπωση ukiyo-e της νυχτερινής επίθεσης στο Πορτ Άρθουρ από το Ιαπωνικό ναυτικό κατά τον Ρωσο- Ιαπωνικό πόλεμο. Η αιφνιδιαστική επίθεση κατέστη δυνατή λόγω των πληροφοριών των Reilly και Ho Liang Shuang
Το 1904 εστάλη στην Κίνα στο Port Arthur της Μαντζουρίας, μια ναυτική βάση του Ρωσικού στόλου της Άπω Ανατολής. Συνοδευόμενος από την σύζυγό του, του διατέθηκε ένας τεράστιος τραπεζικός λογαριασμός, με τα χρήματα του οποίου αγόρασε μια μικρή εταιρεία ξυλείας καθώς και μια Δανική εταιρεία (στην οποία διετέλεσε διευθυντής). Στην πραγματικότητα, αυτά ήταν κάλυψη για την πραγματική του αποστολή, να κατασκοπεύει τις Ρωσικές κινήσεις στο Port Arthur. Ο Reilly παρακολούθησε και κατέγραψε τις θέσεις και τα χρονοδιαγράμματα των Ρωσικών πολεμικών πλοίων, εκτιμήσεις του εξοπλισμού, των πληρωμάτων και των δυνατοτήτων τους, καθώς και σχεδιαγράμματα του λιμένα και των πλοίων. Ο Reilly απέστειλε αυτές τις πληροφορίες στην Αγγλία, αλλά ορισμένοι εκτιμούν ότι ταυτόχρονα είχε οικονομικές συναλλαγές με Ρώσους και Ιάπωνες αξιωματικούς.
Mansfield Smith-Cumming επικεφαλής της SIS.
Το 1909 εντάσσεται στην Secret Ιntelligence Service/Μυστική Υπηρεσία Πληροφοριών (S.I.S αργότερα γνωστή ως MΙ6) όπου υπηρέτησε υπό τον ΠλοίαρχοMansfield Smith – Cumming. Παρόλο που S.I.S και N.I.D ήταν ικανοποιημένες με τις ικανότητες και τα αποτελέσματα του Reilly, ο Smith έλεγε γι’ αυτόν: «Είναι ένας άνδρας με αδάμαστο θάρρος, ιδιοφυής ως πράκτορας, αλλά ταυτόχρονα τόσο επικίνδυνος που ουδέποτε θα μπορούσα να εμπιστευθώ πλήρως».
Το 1909 στάλθηκε στο Έσσεν της Γερμανίας για να παρακολουθήσει την τεράστια ανάπτυξη της Γερμανικής πολεμικής μηχανής. Εκεί υιοθέτησε κάλυψη με το όνομα Karl Khan εργαζόμενος ως συγκολλητής στο ναυπηγείο Βαλτικής της εταιρείας Krupp. Σκοπός του αρχικά ήταν η φωτογράφιση του εργοστασίου και της γραμμής παραγωγής, αλλά σύντομα διαπιστώνει ότι δεν μπορούσε να πάρει φωτογραφίες των εγκαταστάσεων και το γραφείο σχεδίασης φρουρείτο κατά την διάρκεια της ημέρας. Αλλάζοντας σχεδιασμό προσφέρεται εθελοντικά να ενταχθεί στην νυχτερινή βάρδια της πυροσβεστικής υπηρεσίας και μερικές νύχτες αργότερα, εξουδετερώνει τον υπεύθυνο νυχτερινής ασφάλειας και έναν ακόμη αξιωματικό, αποκτώντας έτσι πρόσβαση στο γραφείο. Στην ουσία, αντί να ασχοληθεί με την φωτογράφηση των σχεδίων, τα κλέβει, επιβιβάζεται σε ένα τρένο και κατόπιν σε βάρκα αποφεύγοντας τους Γερμανούς πράκτορες και επιστρέφει στην Αγγλία.
Το εργοστάσιο εξοπλισμών Krupp στο Έσσεν φωτο 1915. πηγή
Με την Αγγλία να ενδιαφέρεται για τις ναυτικές και στρατιωτικές δυνατότητες της Γερμανίας, ο Reilly το 1912 μεταβαίνει στη Ρωσία όπου εμφανίζεται ως έμπορος όπλων. Πιστεύοντας ότι η εναέρια αναγνώριση ήταν η καλύτερη μέθοδος για να δει και να εκτιμήσει την δύναμη του Γερμανικού στόλου, χρησιμοποιεί τον τραπεζικό του λογαριασμό προκειμένου να υποστηρίξει αεραθλητικούς αγώνες για τους Ρώσους αεροπόρους. Αυτή η κίνηση του εξασφαλίζει μία θέση στην κοινωνική ελίτ και του δίνει την δυνατότητα να πετά πάνω από περιοχές της Βαλτικής Θάλασσας, φωτογραφίζοντας τα Γερμανικά πλοία. Μέσω κοινωνικών σχέσεων, γνωρίζει κάποιον ονόματι Massino, ο οποίος ήταν βοηθός του Ρώσου υπουργού Ναυτικών. Ο Reilly γοητεύει την σύζυγο του Massino, Nadine, η οποία του αποκαλύπτει ότι η Γερμανική εταιρεία, Blohm & Voss, επιδιώκει να κερδίσει τις συμβάσεις για την ναυπήγηση του Ρωσικού στόλου. Ο Reilly αγοράζει μια μικρή εταιρεία (Mendrochovich & Lubersky) και πείθει τον Massino να μεσολαβήσει στην Blohm & Voss προκειμένου να επιλέξει την εταιρεία του ως αντιπρόσωπο της Αγίας Πετρούπολης. Μετά την ανάθεση των συμβάσεων για την ανακατασκευή του Ρωσικού στόλου, οι Blohm & Vos αποστέλλουν αντίγραφα των σχεδίων τους στην επιχείρηση του Reilly, τα οποία βασίζονταν στο Γερμανικό στόλο. Αυτός προωθεί τα σχέδια στο Ρωσικό υπουργείο Ναυτιλίας και ταυτόχρονα αποστέλλει πλήρες αντίγραφο στην Αγγλία.
Με την ολοκλήρωση της αποστολής καταλήγει σε συμφωνία με το S.I.S, ώστε να κρατήσει τα κέρδη που αποκόμισε μέσω των επιχειρήσεων «κάλυψης». Σημειωτέον ότι ο Reilly έγινε πολύ πλούσιος μέσω των αποστολών που χρηματοδοτούνταν από το S.I.S.
Το πρωτόκολλο ανάκρισης του Sidney Reilly_1925
Παραμένει στην Ρωσία, ζώντας πολυτελή ζωή και απολαμβάνοντας κοινωνική καταξίωση. Αγοράζει ένα μικρό παλάτι όπου στεγάζει την Nadine Massino και άλλες όμορφες γυναίκες, ενώ ταυτόχρονα διοχετεύει πληροφορίες στις Ρωσικές εφημερίδες ισχυριζόμενος ότι η σύζυγός του Μαργαρίτα είχε πεθάνει σε δυστύχημα τρένου. Αργότερα καταβάλλει στον Massino ένα μεγάλο χρηματικό ποσό προκειμένου να χωρίσει την Nadine, την οποία παντρεύεται στην Νέα Υόρκη το 1916. Ο Reilly εργάστηκε για την Ρωσία αγοράζοντας όπλα για λογαριασμό της από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία.
Τον Απρίλιο του 1918 του ανατίθεται νέα αποστολή με εντολή του Βρετανού Πρωθυπουργού David Lloyd George. Με την Ρωσική κυβέρνηση κατακερματισμένη (μετά την ανατροπή του Τσάρου Νικολάου) ο Alexander Kerensky αναλαμβάνει καθήκοντα πρωθυπουργού προσπαθώντας να κρατήσει τους Ρώσους στον 1οΠαγκόσμιο Πόλεμο. Τελικά, οι Μπολσεβίκοι υπό την ηγεσία του Βλαντιμίρ Λένιν ανατρέπουν την Ρωσική κυβέρνηση και υπογράφουν το 1918 συνθήκη ειρήνης με τους Γερμανούς. Ο Reilly, σε συνεργασία με τονRobert Bruce Lockhart, τον Βρετανό σύμβουλο στη Ρωσία, σχεδιάζει να ανατρέψει την Ρωσική κυβέρνηση (Μπολσεβίκικη) ώστε να επανέλθει η Ρωσία στον πόλεμο και προς τούτο σκόπευε να δολοφονήσει τονΛένιν, δωροδοκώντας δύο από τους σωματοφύλακες του οι οποίοι συμφώνησαν να τον βοηθήσουν. Παράλληλα εργάσθηκε για την ενοποίηση των αντιφρονούντων προκειμένου να συμμετάσχουν στην συνωμοσία και συνέταξε λίστα Ρώσων στρατιωτικών ηγετών για να αναλάβουν την εξουσία μετά την πτώση της κυβέρνησης των Μπολσεβίκων. Η δολοφονία θα γινόταν το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου, κατά την διάρκεια της συνεδρίασης του Συμβουλίου των Λαϊκών Κομισάριων υπό τον Λένιν στο θέατρο Μπολσόι.
Πίνακας του Vladimir Pchelin που απεικονίζει την απόπειρα δολοφονίας του Lenin από την Fanya Kaplan_πηγή
Συμβαίνει όμως ένα αναπάντεχο γεγονός το οποίο ματαιώνει τα σχέδια του Rilley. Στις 30 Αυγούστου 1918, ο Λένιν μιλούσε στο Hammer & Sickle, ένα εργοστάσιο όπλων της Michelson στην νότια Μόσχα. Μετά την ομιλία καθώς αναχωρούσε και πριν εισέλθει στο αυτοκίνητό του, η σοσιαλίστρια Fannya Efimovna Kaplan τον καλεί και όταν ο Λένιν στρέφεται προς αυτήν, τον πυροβολεί τρεις βολές με ένα πιστόλι Browning. Η μια σφαίρα διαπερνά το παλτό του χωρίς να τον τραυματίσει, ενώ οι άλλες δύο τον χτυπούν η μία στον αριστερό πνεύμονα και η άλλη στον αριστερό ώμο.
Ο Λένιν επιστρέφει στην Μόσχα και φοβούμενος άλλες απόπειρες αρνείται να εγκαταλείψει την ασφάλεια του Κρεμλίνου για να λάβει ιατρική φροντίδα. Οι θεράποντες ιατροί μεταβαίνουν στο Κρεμλίνο, αλλά αδυνατούν να αφαιρέσουν τις σφαίρες χωρίς νοσοκομειακή υποστήριξη. Τελικά παρά την σοβαρότητα των τραυματισμών, ο Λένιν επέζησε, αλλά η υγεία του ουδέποτε ανέκαμψε πλήρως από την επίθεση και εκτιμάται ότι οι σφαίρες προκάλεσαν τα εγκεφαλικά επεισόδια από τα οποία τελικά πέθανε το 1924. Μετά την απόπειρα η «Cheka/Τσεκά» (μυστική υπηρεσία των Μπολσεβίκων) εξαπολύει πογκρόμ συλλήψεων και η επιχείρηση του Reilly ματαιώνεται.
Κατά την διάρκεια των ερευνών οι Μπολσεβίκοι ανέκριναν τους δύο σωματοφύλακες που είχε δωροδοκήσει ο Reilly, οι οποίοι συνεργάστηκαν και αποκάλυψαν τα ονόματα του Reilly και του Lockhart. Ο Reilly τελικά δραπέτευσε την τελευταία στιγμή επιβιβαζόμενος σε Ολλανδική φορτηγίδα, αλλά καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο για συνωμοσία κατά της κυβέρνησης και κατά της ζωής του Βλαντιμίρ Λένιν.
Ο Robert Lockhart συνελήφθη και ανακρίθηκε, αλλά αργότερα ανταλλάχθηκε με έναν Σοβιετικό διπλωμάτη, ονόματι Litvinov, ο οποίος είχε συλληφθεί στο Λονδίνο ως αντίποινα. Ο Lockhart έγραψε ένα άρθρο μετά την απελευθέρωσή του, στην οποία εξήρε τον Reilly αφηγούμενος μια συναρπαστική ιστορία για την προσπάθειά τους να υποκινήσουν πραξικόπημα στη Ρωσία. Το άρθρο έδωσε στον Reilly την αύρα του κατασκόπου θρύλου, μια εικόνα που διατηρείται μέχρι σήμερα.
Παρά την αποτυχία, την απόδραση και την θανατική καταδίκη, ο Reilly ήταν πεπεισμένος ότι μπορούσε ακόμα να εξουδετερώσει τον Λένιν και να ανατρέψει την κυβέρνηση, ζητώντας από τον Smith-Cumming να τον αφήσει να επιστρέψει στην Ρωσία, αλλά ο επικεφαλής του S.I.S αρνήθηκε. Ο Reilly τότε προσπάθησε να ολοκληρώσει μόνος του την αποστολή.
Boris Savinkov
Συμμάχησε με τον αντικομμουνιστή Boris Savinkov, επικεφαλής της επαναστατικής οργάνωσης «Ένωση για την Άμυνα της Πατρίδας και της Ελευθερίας» ο οποίος είχε συγκροτήσει στράτευμα από 30.000 άνδρες, αλλά ηττήθηκε από τις κυβερνητικές δυνάμεις πριν κατευθυνθεί στην ενδοχώρα. Παρ’ όλα αυτά, οSavinkov συνεργάζεται με την «αντικαθεστωτική»Ένωση Μοναρχίας της Κεντρικής Ρωσίας στο Παρίσι η οποία δέχεται να χρηματοδοτήσει την αντεπανάστασή του και τον στέλνει στην Ρωσία για να συναντηθεί με τους κρυφούς υποστηρικτές της οργάνωσης.
Felix Dzerzhinsky, επικεφαλής της διαβόητης μυστικής οργάνωσης Cheka. Βιβλιοθήκη εικόνων της Mary Evans / Global Press
Στην πραγματικότητα, η «Ένωση Μοναρχίας της Κεντρικής Ρωσίας» ήταν μια οργάνωση «βιτρίνα» που δημιουργήθηκε από Feliks Dzerzhinsky επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας O.G.P.U/ОГПУ (Συμβούλιο των Λαϊκών Επιτροπών – διάδοχος της Τσεκά) με την κωδική ονομασία «Trust/Εμπιστοσύνη». Ο Reily εντάσσεται στα μέλη της οργάνωσης και αναχωρεί για την Ρωσία προκειμένου να συναντηθεί με τους ηγέτες της. Στις 27 Φεβρουαρίου 1925 μετά την διέλευση των Φινλανδικών συνόρων, συλλαμβάνεται και μεταφέρεται στην φυλακή Lubyanka όπου ανακρίνεται και του ανακοινώνεται η θανατική καταδίκη. Ο Reilly, σύμφωνα με Σοβιετικές αναφορές, προσπάθησε να συνδιαλλαγεί με τον Dzerzhinsky, αποκαλύπτοντας απόρρητες Βρετανικές και Αμερικανικές πληροφορίες σε αντάλλαγμα για τη ζωή του………..αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Εκτελέστηκε στις 5 Νοεμβρίου 1925 έξω από τη Μόσχα και τάφηκε σε ανώνυμο μνήμα.
Επιμύθιο
Η ζωή του Reilly υπήρξε εξίσου συναρπαστική με αυτήν του James Bond, αφού περιλάμβανε περιπέτεια, απίθανες αποδράσεις, κομψά ρούχα, δολοπλοκίες, όμορφες γυναίκες, γρήγορα αυτοκίνητα, άφθονη δράση και πολυτέλεια. Ο Reilly ήταν εφευρετικός, παράτολμος, τυχοδιώκτης, αδίστακτος και γενικά διέθετε όλα τα προσόντα ενός υπερ κατασκόπου. Υπήρξε πηγή έμπνευσης για τον Ian Fleming στην δημιουργία του James Bond από τις αφηγήσεις του Robert Lockhart. Αυτός όμως ο προικισμένος κατάσκοπος, ο «Άσσος των κατασκόπων», έχασε την ζωή του ως θύμα επιχείρησης με την κωδική ονομασία «Εμπιστοσύνη».
Ένα έργο του Banksy, με τίτλο «Devolved Parliament», εκτίθεται ξανά στο κοινό με αφορμή το Brexit, μετά από προτροπή του ίδιου του καλλιτέχνη. Στο έργο απεικονίζεται η βρετανική βουλή των κοινοτήτων γεμάτη με χιμπατζήδες αντί για ανθρώπους.
Η νέα έκθεση του έργου γίνεται στο Bristol Museum & Art Gallery με αφορμή την επίσημη ημερομηνία του Brexit, που τελικά μετατέθηκε.Στον επίσημο λογαριασμό του στο Instagram, o Banksy ανέβασε μια φωτογραφία του έργου του με την εξής λεζάντα: «Devolved Palriament. Έφτιαξα αυτό το έργο, δέκα χρόνια πριν. Το Μουσείο του Μπρίστολ απλά πρέπει να το εκθέσει εκ νέου για την ημέρα του Brexit», έγραψε ο αινιγματικός καλλιτέχνης. «Γελάστε τώρα, αλλά μία μέρα δεν θα κάνει κανείς κουμάντο», συνέχισε. Η τελευταία φράση αποτελεί αναφορά στο έργο του «Laugh Now». ο 2002, o Banksy φιλοτέχνησε στο Μπράιτον ένα στένσιλ με έναν χιμπατζή, ο οποίος φοράει μια πινακίδα όπου αναγράφεται η φράση που ο καλλιτέχνης παρέθεσε.
Η Γιόμα Σμιθ, εκ μέρους του Μουσείου του Μπρίστολ, περιέγραψε τον καλλιτέχνη ως ένα παιδί της πόλης ενώ ανέφερε πως αναμένει το έργο να έχει μεγάλη απήχηση. «Πρόκειται για σπουδαία τέχνη. Και σπουδαία τέχνη είναι μια αντανάκλαση της κοινωνίας», υπογράμμισε χαρακτηριστικά. Πριν δέκα χρόνια, το Μουσείο είχε διοργανώσει την έκθεση «Banksy vs Bristol Museum», που αποτέλεσε μια από τις πιο επιτυχημένες εκθέσεις παγκοσμίως.
Το όνειρο κάθε βιβλιοφάγου είναι ένα ξενοδοχείο στην Πορτογαλία, που διαθέτει 50.000 βιβλία για τους επισκέπτες του!
Βρίσκεται στο Όμπιντος (Óbidos), μια πόλη 700 ετών, που βρίσκεται περίπου 90 λεπτά από την πορτογαλική πρωτεύουσα, Λισαβόνα.
Ονομάζεται The Literary Man («Ο Λογοτέχνης») και εκεί μπορεί ο επισκέπτης να αγοράσει τα βιβλία που θέλει ή όσα δεν πωλούνται να τα διαβάσει στο άνετο σαλόνι, όπου υπάρχει και τζιν μπαρ.
Τα βιβλία βρίσκονται σε κάθε χώρο του ξενοδοχείου, από το εστιατόριο, την κουζίνα, μέχρι τις κρεβατοκάμαρες, καθώς αποτελούν το βασικό ντεκόρ του.
Οι Βορειοκορεάτες καλούνται σήμερα να εκλέξουν τα μέλη της Βουλής, στη δεύτερη τέτοια εκλογική διαδικασία από τότε, που ανέλαβε την εξουσία ο Κιμ Γιονγκ Ουν. Η ψήφος είναι υποχρεωτική, όπως και το... ποιον θα ψηφίσεις, αφού δεν υπάρχει επιλογή υποψηφίων. Οποιαδήποτε διαφωνία θεωρείται αδιανόητη.
Η συμμετοχή αναμένεται να προσεγγίσει το 100% και η έγκριση των επιλογών του ηγέτη να είναι ομόφωνη, με την εκλογική διαδικασία αντί για έκφραση της λαϊκής βούλησης να είναι ακόμη μία ευκαιρία των πολιτών να αποδείξουν την απόλυτη αφοσίωσή τους στην δυναστεία των Κιμ.
Δικαίωμα ή καλύτερα υποχρέωση ψήφου έχουν όλοι οι πολίτες από την ηλικία των 17 ετών. «Ως ένδειξη αφοσίωσης πρέπει να εμφανιστείς στα εκλογικά κέντρα νωρίς, κάτι που σημαίνει ότι σχηματίζονται από την έναρξη της διαδικασίας μακριές ουρές» εξηγεί στο BBC o Φίοντορ Τερτίσκι, αναλυτής θεμάτων Βόρειας Κορέας, ο οποίος διαμένει στη Σεούλ.
Όταν έρχεται η σειρά τους, οι ψηφοφόροι παίρνουν στα χέρια τους ένα χαρτί, το οποίο γράφει μόνο ένα όνομα. Δεν υπάρχει τίποτα να συμπληρώσουν, δεν βάζουν πουθενά σταυρό ή άλλη ένδειξη. Απλώς παίρνουν το χαρτί και το ρίχνουν στην κάλπη. Σύμφωνα με τον Τερτίσκι θεωρητικά οι Βορειοκορεάτες έχουν το δικαίωμα να διαγράψουν τον μοναδικό υποψήφιο στο χαρτί. Αν όμως το κάνουν είναι μάλλον βέβαιο ότι η μυστική αστυνομία θα τους συλλάβει και θα διαγνωστούν ως παράφρονες.
Η υποκρισία εκ μέρους του καθεστώτος είναι τέτοια, ώστε στα εκλογικά κέντρα υπάρχουν παραβάν, τα οποία δίνουν τυπικά τη δυνατότητα μυστικής ψήφου. Ωστόσο πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν πως σχεδόν κανείς δεν το τολμά, καθώς κάτι τέτοιο θα κινούσε άμεσα υποψίες.
Από τη στιγμή που φεύγει κάποιος από το εκλογικό κέντρο, έχει την υποχρέωση να ενταχθεί σε μία από τις «αυθόρμητες» ομάδες πολιτών, που πανηγυρίζουν στους δρόμους για να δείξουν την ευγνωμοσύνη τους που μπόρεσαν να δώσουν την ψήφο τους στη σοφή ηγεσία της χώρας.
Στις εκλογές του 2014 η συμμετοχή ήταν 99,97%. Οι ελάχιστοι που δεν ψήφισαν ήταν πιθανότατα ασθενείς, αν και κυκλοφορεί το πικρό αστείο πως στην ημέρα των εκλογών κανείς δεν πεθαίνει και όλοι χαίρουν άκρως υγείας.
Η μάχη του Ulundi ήταν η τελική μάχη του πολέμου μεταξύ Αγγλίας – Ζουλού, έλαβε χώρα στις 4 Ιουλίου 1879, όπου τα στρατεύματα του Λόρδου Chelmsford συνέτριψαν τον στρατό του βασιλέα των Ζουλού Cetshwayo.
Ιστορικά στοιχεία
Ο Αγγλο – Ζουλού πόλεμος διεξήχθη το 1879 (11 Ιαν. – 4 Ιουλ.) μεταξύ της Βρετανικής αυτοκρατορίας και του βασιλείου Ζουλού. Μετά την επιτυχή ένταξη του Καναδά στην Βρετανική Ομοσπονδία ο ΛόρδοςCarnarvon, θεώρησε ότι παρόμοια πολιτική, σε συνδυασμό με στρατιωτικές εκστρατείες, θα μπορούσε να εφαρμοσθεί στα Αφρικανικάβασίλεια, τις φυλετικέςπεριοχές και τις ΔημοκρατίεςτωνBoer στη ΝότιαΑφρική. Το 1874, ο Sir Henry BartleFrere εστάλη στη Νότια Αφρική ως Ύπατος Αρμοστής για την Βρετανική Αυτοκρατορία προκειμένου να προετοιμάσει το έδαφος. Μεταξύ των εμποδίων ήταν η ύπαρξη των ανεξάρτητων κρατών της Νοτίου Αφρικής και του Βασιλείου της Χώρας των Ζουλού (Zululand) και του στρατού της.
Sir Henry Bartle Frere
Ο Frere, με δική του πρωτοβουλία, χωρίς την έγκριση της Βρετανικής κυβέρνησης και με πρόθεση να υποκινήσει πόλεμο με τους Ζουλού, στις 11 Δεκεμβρίου του 1878 επέδωσε τελεσίγραφο, στον βασιλέα των Ζουλού Cetshwayo το οποίο ο βασιλιάς των Ζουλού απέρριψε, αφού προέβλεπε να διαλύσει τον στρατό του και να εγκαταλείψει βασικές πολιτιστικές παραδόσεις. Κατόπιν τούτου ο Frere ανέθεσε στον Λόρδο Chelmsford να εισβάλει στην Zululand. Ο πόλεμος έληξε με νίκη των Βρετανών και σηματοδότησε το τέλος της κυριαρχίας του έθνους Ζουλού στην περιοχή.
Πριν την τελική μάχη στο Ulundi προηγήθηκαν οι ακόλουθες μάχες: μάχη της Isandlwana (νίκη Ζουλού) – πολιορκία του Rorke’s Drift (Βρετανική νίκη) – πολιορκία του Eshowe (Βρετανική νίκη) – μάχη τουIntombe (νίκη Ζουλού) – μάχη του Hlobane (νίκη Ζουλού) – μάχη του Kambula (Βρετανική νίκη) – μάχη του Gingindlovu (Βρετανική νίκη).
Οι πολεμιστές Ζουλού παρατάσσονταν σε συντάγματα ανά ηλικία, φέροντας ασπίδα και λόγχη. Ο σχηματισμός της επίθεσης, που περιγράφεται ως «κέρατα του θηρίου», λέγεται ότι επινοήθηκε από τον Σάκα Ζουλού, τον βασιλέα που καθιέρωσε την ηγεμονία των Ζουλού στη Νότια Αφρική. Το κύριο σώμα του στρατού εκδήλωνε μετωπική επίθεση, ενώ τα άκρα αναπτύσσονταν πλευρικά του εχθρού και επέφεραν την δευτερεύουσα και συχνά θανατηφόρα επίθεση στα εχθρικά μετόπισθεν.
Βασιλέας Cetshwayo kaMpande (Σετσουάϊο Καμπάντε)
Ο βασιλέας των Ζουλού Cetshwayo, φοβούμενος την Βρετανική επιθετικότητα, άρχισε να αγοράζει πυροβόλα όπλα απ’ όπου μπορούσε. Μέχρι το ξέσπασμα του πολέμου, οι Ζουλού είχαν δεκάδες χιλιάδες μουσκέτα και τυφέκια, τα οποία όμως δεν ήταν σε καλή κατάσταση και επιπλέον δεν ήσαν καλά εκπαιδευμένοι στη χρήση τους. Οι Ζουλού διέθεταν ήδη περίπου 1.000 τυφέκια Martini Henry και μεγάλη ποσότητα πυρομαχικών από την μάχη της Isandlwana.
Βρετανικό πεζικό
Το τακτικό Βρετανικό πεζικό ήταν εξοπλισμένο με τυφέκια Martini Henry και ξιφολόγχες και φορούσε κόκκινα χιτώνια, λευκά αντηλιακά κράνη και σκούρο μπλε παντελόνι με σιρίτι στο πλάι. Οι έφιππες μονάδες φορούσαν μπλε χιτώνια και καπέλα.
Ιστορικό μάχης
Μετά την μάχη στο Gingindlovu στις 2 Απριλίου 1879, το στράτευμα του Λόρδου Chelmsford προχώρησε στο οχυρό του Eshowe και ανέλαβε την διοίκηση από τονσυνταγματάρχη Pearson, που βρισκόταν εκεί από τα τέλη Ιανουαρίου 1879. Οι άνδρες του Pearson είχαν καταβάλει κάθε προσπάθεια για να οικοδομήσουν το στρατόπεδο, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως προωθημένη βάση για την τελική επίθεση στον βασιλέα Cetshwayo στο Ulundi. Προς απογοήτευση των ανδρών του Pearson, ο Chelmsford διέταξε υποχώρηση στην Tugela, σκοπεύοντας να δημιουργήσει μια βάση πλησιέστερα στο ποτάμι.
Frederic Augustus Thesiger, 2nd Baron Chelmsford
Αρχικά οι Ζουλού, φαίνονταν να έχουν απωθήσει τους Βρετανούς πίσω στην αφετηρία τους. Αλλά οι μάχες των Kambula και Gingindlovu προκάλεσαν μεγάλες απώλειες στους ιθαγενείς που δεν μπορούσαν να τις αναπληρώσουν. Αντιδρώντας στη φρίκη της Isandlwana, η Βρετανική κυβέρνηση στέλνει μεγάλο αριθμό ενισχύσεων με αποτέλεσμα η Natal (επαρχία της Νότιας Αφρικής) να γεμίσει με Βρετανούς στρατηγούς. Ο Sir Garnet Wolseley και η ομάδαAshantee Ring βρίσκονταν καθ’ οδόν για να αντικαταστήσουν τον Λόρδο Chelmsford στην διοίκηση.
Ο Chelmsford, περί τα μέσα Απριλίου 1879, προετοιμαζόταν να εισβάλει ξανά στην Zululand (Χώρα των Ζουλού) με δύο συντάγματα ιππικού (την βασιλική φρουρά Δραγόνων και το 17ο σύνταγμα λογχοφόρων) 5 συστοιχίες πυροβολικού και 12 τάγματα πεζικού (1.000 ιππικό, 9.000 πεζικό και 7.000 άνδρες με 24 όπλα, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης συστοιχίας Gatling) για να καταλάβει το πεδίο για τον βρετανικό στρατό. Ο Zulus μπορούσαν να αναπτύξουν 24.000 πολεμιστές.
Sir Evelyn Wood
Η δύναμη του στρατηγού Evelyn Wood δυτικά μετονομάστηκε σε Flying Column (Ιπτάμενη δύναμη). Ο νεοαφιχθείς υποστράτηγος Henry Crealock, που είχε υπηρετήσει στο 90ο Σύνταγμα του Perthshire στην Κριμαία και αντικατέστησε τον Pearson, ανέλαβε την 1ημεραρχία στην Κάτω Tugela και η 2η μεραρχία υπό τονυποστράτηγοNewdigate, συνοδευόμενη από τον ίδιο τον Chelmsford, ετοιμάζονταν να εισβάλουν στη Zululand στην κεντρική περιοχή και να ενωθούν με τον Wood.
Οι Άγγλοι διακατέχονταν από νευρικότητα έναντι των Ζουλού, επηρεασμένοι από τα τρομερά γεγονότα στην Isandlwana. Από την πλευρά του, ο Cetshwayo είχε χάσει την πίστη του στην δυνατότητα να αποκρούσει τη Βρετανική εισβολή. Ο Wood άρχισε να βαδίζει νότια από την Khambula, ενώ ο Chelmsford προετοιμαζόταν να διασχίσει το Tugela. Υπήρχε όμως ένα σοβαρό καθήκον που έπρεπε να εκτελέσει πριν στρέψει την προσοχή του στον Cetshwayo.
Στις 21 Μαΐου 1879, ο υποστράτηγος Marshall, με μία ταξιαρχία ιππικού αποτελούμενη από δυο τακτικά συντάγματα, προχώρησε στην Isandlwana και ανέλαβε το έργο της ταφής των Βρετανικών θυμάτων από τη μάχη στις 22 Ιανουαρίου 1879. Η προώθηση του δεύτερου τμήματος του Chelmsford ξεκίνησε τελικά την 1η Ιουνίου 1879. Αλλά οι δυσάρεστες εκπλήξεις δεν είχαν τελειώσει για τους Βρετανούς. Καθώς ο Chelmsford βρισκόταν στο αντίσκηνό του εκδίδοντας εντολές, ένας αξιωματικός εισήλθε αιφνιδιαστικά για να του ανακοινώσει τον θάνατο του Γάλλου πρίγκηπα Λουδοβίκου – Ναπολέοντα, από τους Ζουλού.
Βρετανός λογχοφόρος
Το 1871 ο αυτοκράτορας Ναπολέων ΙΙΙ της Γαλλίας παραιτήθηκε και αποσύρθηκε στην Αγγλία, όπου πέθανε. Η χήρα του, η αυτοκράτειρα Ευγενία, έγινε στενή φίλη της βασίλισσας Βικτωρίας. Ο γιος του πρίγκιπας Λουδοβίκος – Ναπολέων, φοίτησε στο Βασιλικό Στρατιωτικό Κολλέγιο στο Woolwich. Με τη μεσολάβηση της βασίλισσας, επετράπη στον πρίγκιπα να συνοδεύει τον στρατό στο Natal και να ενταχθεί στην δύναμη του Chelmsford. Ενώ λοιπόν βρισκόταν σε αναγνωριστική περιπολία αποσπάστηκε από την υπόλοιπη ομάδα με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να θανατωθεί από τους Ζουλού. Ο θάνατος του πρίγκιπα προκάλεσε κατακραυγή στη Γαλλία, ενώ ο υπολοχαγός Carey του 98ου Συντάγματος, επικεφαλής της περιπόλου, δικάστηκε, αλλά αθωώθηκε.
Καθώς ο πόλεμος βρισκόταν σε εξέλιξη η Ιπτάμενη Δύναμη και η 2η Μεραρχία συναντήθηκαν και ακολούθησαν παράλληλη πορεία προς το Ulundi.
Οπλισμός Zulu
Στις 5 Ιουνίου 1879, οι άτακτοι ιππείς του Buller αντιμετώπισαν μια ισχυρή δύναμη ακροβολιστών Ζουλού. Μετά από ανταλλαγές πυρών, έγινε σαφές ότι οι Ζουλού δεν θα υποχωρούσαν και ο Buller υποχώρησε.
Σε βοήθεια έφθασε το 17ο σύνταγμα Λογχοφόρων οι οποίοι από υπερβάλλοντα ζήλο, μετέβησαν στην κοιλάδα, αναζητώντας τους Ζουλού, αλλά βρέθηκαν σε διασταυρούμενα πυρά με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο επικεφαλής. Μετά απ’ αυτό επέστρεψαν στο στρατόπεδο στο στρατόπεδο, όπου ο θάνατος του αξιωματικού επηρέασε αρνητικά το ηθικό των Βρετανών.
Στις 6 Ιουνίου 1879, ένας σκοπός έδωσε λάθος συναγερμό και τα Βρετανικά στρατεύματα έσπευσαν να λάβουν θέσεις μάχης στην περιοχή του στρατοπέδου. Ακολούθησαν άσκοποι πυροβολισμοί και μετά από 1.200 σφαίρες διαπιστώθηκε ότι πυροβολούσαν στο κενό. Το περιστατικό είναι ενδεικτικό της νευρικότητας των άπειρων στρατιωτών και του φόβου τους για τους Ζουλού.
Χάρτης της Μάχης του Ulundi από τον John Fawkes_https://www.britishbattles.com/zulu-war/battle-of-ulundi/
Ο Wolseley έφτασε στο Κέιπ Τάουν στις 28 Ιουνίου 1879 και κάλεσε τον Chelmsford, ο οποίος ανέφερε ότι οι δυνάμεις του βρίσκονταν σε απόσταση 17 μιλίων από το Royal Kraal του Ulundi (πρωτεύουσα του βασιλείου των Ζουλού).
Ο Cetshwayo προσπάθησε να διαπραγματευτεί με τους Βρετανούς, ενώ οι πολεμιστές του συγκεντρώθηκαν στο Ulundi για την τελευταία μάχη. Οι όροι που απαίτησε ο Chelmsford απορρίφθηκαν με αγανάκτηση από το Βασιλικό Συμβούλιο των Ζουλού.
Στις 30 Ιουνίου 1879, η Ιπτάμενη Δύναμη και η 2ηΜεραρχία προχώρησαν στην κοιλάδα του White Mfonzi προς το Ulundi και στρατοπέδευσαν στον ποταμό.
Στις 3 Ιουλίου 1879, ο συνταγματάρχης Buller με τους ιππείς του προσπαθεί να αναγνωρίσει τις θέσεις των Ζουλού και την τελευταία στιγμή αποφεύγει την ενέδρα.
Κατά την διάρκεια εκείνης της νύχτας, τα Βρετανικά στρατεύματα άκουγαν τα πολεμικά τραγούδια από το στρατόπεδο των Ζουλού, γεγονός που προξενούσε νευρικότητα στους στρατιώτες.
Στις 4 Ιουλίου 1879, ο Chelmsford αναχώρησε με το μεγαλύτερο μέρος της δύναμης του, έχοντας μόνο πυρομαχικά και νερό και διέσχισε τον ποταμό, βαδίζοντας προς τον καταυλισμό των Ζουλού. Τα Βρετανικά στρατεύματα κινούνταν σε κοίλο τετράγωνο, με το ιππικό να καλύπτει τα πλευρά και τα μετόπισθεν.
Λίγο πριν τις 9 το πρωί οι Ζουλού εξαπέλυσαν ολόπλευρη επίθεση, κατά την έναρξη της οποίας το Βρετανικό ιππικό ενσωματώθηκε στον σχηματισμό.
Τα πυρά από τα Βρετανικά συντάγματα, το πυροβολικό και τα πυροβόλα όπλα Gatling ήταν καταιγιστικά. Ήταν η μεγαλύτερη επίδειξη Βρετανικής δύναμης στη Νότια Αφρική μέχρι εκείνη την ημερομηνία. Οι αιχμάλωτοι Ζουλού είπαν, μετά την μάχη, ότι ήταν συγκλονισμένοι από το θόρυβο των όπλων και τον αντίκτυπο των σφαιρών και έκπληκτοι από το μέγεθος της Βρετανικής δύναμης. Χρειάστηκε μόλις μισή ώρα πριν αρχίσουν οι Ζουλού να καταρρέουν.
Έφοδος του 17ου συντάγματος λογχοφόρων στη μάχη του Ulundi – πίνακας του Orlando Norie_https://www.britishbattles.com/
Σε αυτό το σημείο, το 17ο σύνταγμα έφιππων λογχοφόρων πέρασε από το πίσω μέρος της παράταξης και επιτέθηκε με δύναμη σε ό, τι απέμεινε από τους σχηματισμούς Ζουλού οι οποίοι διαλύθηκαν καταδιωκόμενοι από τους λογχοφόρους και τις άτακτες ομάδες του Chelmsford. Η σφαγή των οπισθοχωρούντων Ζουλού που παρατηρήθηκε στο Campus και στο Gingindlovu επαναλήφθηκε σε πολλαπλάσιο μέγεθος. Ήταν το τέλος των Ζουλού και ο πόλεμος, αν και ο πόλεμος συνεχίστηκε σε μικρή κλίμακα για μερικές εβδομάδες. Μόλις τελείωσε η μάχη, ο Chelmsford διέταξε τα στρατεύματά του να κάψουν το Ulundi.
Οι απώλειες των Βρετανών ήσαν 13 -18 νεκροί & 69 – 85 τραυματίες, ενώ των Ζουλού 473 νεκροί και περισσότεροι από 1.000 τραυματίες.
Μετά την μάχη οι Βρετανοί έκαψαν τα στρατόπεδα πέριξ του Ulundi και οι φύλαρχοι των Ζουλού άρχισαν να να παραδίδονται στις Βρετανικές δυνάμεις. Οι βασιλιάς Cetshwayo συνελήφθη στις 28 Αυγούστου 1879 και εξορίσθηκε στο ακρωτήριο Colony. Οι Βρετανοί αποσύρθηκαν αφού προηγουμένως εγκατέστησαν φιλική κυβέρνηση στην Χώρα των Ζουλού (Zululand).
Βιβλιογραφία – πηγές
The Washing Of The Spears: The Rise And Fall Of The Zulu Nation_Donald R. Morris1998
The Zulu War 1879 (Essential Histories) by Ian Knight 2003
Η θεωρία του Νιλς Μπορ ότι δεν υπάρχει αντικειμενική πραγματικότητα και οι αντιρρήσεις του Αλβέρτου Αϊνστάιν.
