Translate

Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2013

Έχει η Γαλλία στρατηγική αποχώρησης από το Μάλι;

 

Η επίτευξη μιας ισορροπίας μεταξύ της κατοχής και της αποχώρησης
Περίληψη: 
Η παρέμβαση της Γαλλίας στο Μάλι είναι μέχρι τώρα επιτυχημένη, αλλά η εκδίωξη των ισλαμιστών μαχητών ήταν το εύκολο κομμάτι. Τώρα το Παρίσι πρέπει να στρέψει τα τακτικά επιτεύγματά του σε μια διαρκή νίκη - η οποία θα απαιτήσει μία διακριτική αλλά διαρκή παρουσία στην χώρα.
Ο ETIENNE DE DURAND είναι διευθυντής του Κέντρου Μελετών Ασφαλείας στο Γαλλικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων. Οι απόψεις που εκφράζονται εδώ είναι προσωπικές.
Παρά τα ακανθώδη πολιτικά ζητήματα που βρίσκονται μπροστά, η συνολική επιτυχία της παρέμβασης της Γαλλίας στο Μάλι δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Σε λίγες εβδομάδες, τα γαλλικά στρατεύματα απώθησαν τους ισλαμιστές μαχητές από τα αστικά κέντρα στο βόρειο Μάλι, αποκαθιστώντας, σε ένα βαθμό, τον έλεγχο της κυβέρνησης. Επίσης, κατάφεραν να διαλύσουν την άποψη ότι οι Ευρωπαίοι είναι απαραίτητα εσωστρεφείς, στερούνται σημαντικών στρατιωτικών δυνατοτήτων και είναι ανίκανοι να χρησιμοποιήσουν βία. Αλλά, αν οι αμερικανικές ήττες στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ αποτελούν κάποιου είδους «μπούσουλα», το Παρίσι αντιμετωπίζει τώρα μια πολύ πιο μεγάλη πρόκληση: να μετατρέψει τα τακτικά επιτεύγματά του σε μια διαρκή νίκη ή τουλάχιστον να αποχωρήσει από την χώρα ομαλά.
Φαινομενικά, μια στρατηγική εξόδου είναι ήδη σε ισχύ. Μια δύναμη που αποστέλλεται από την Οικονομική Κοινότητα των Κρατών της Δυτικής Αφρικής και το Τσαντ υποτίθεται ότι θα αντικαταστήσει τους Γάλλους, και μια ευρωπαϊκή εκπαιδευτική αποστολή θα επιχειρήσει να ανασυστήσει τον στρατό του Μάλι. Αλλά οι προσπάθειες αυτές είναι πιθανό να αποτύχουν στο Μάλι, όπως απέτυχαν και αλλού, δεδομένου ότι είναι τεχνικές απαντήσεις σε αυτό που στον πυρήνα του είναι ένα πολιτικό πρόβλημα. Προχωρώντας, η Γαλλία θα πρέπει να επικεντρωθεί στην τοπική πολιτική διαδικασία και να βρει την σωστή ισορροπία ανάμεσα σε δύο εξίσου επικίνδυνες επιλογές: την άμεση απόσυρση και μια παρατεταμένη, μεγάλη, και ιδιαίτερα εμφανή κατοχή.
Η κατάσταση στο Μάλι υποβάλλει την Γαλλία σε μια σειρά από προκλήσεις. Τα εδάφη είναι η πρώτη. Το Βόρειο Μάλι, αλλά και ολόκληρη η περιοχή του Σαχέλ, είναι μια μεγάλη και επιβλητική έρημος. Οι Γάλλοι θα το βρουν απογοητευτικά δύσκολο να κυνηγήσουν τις άπιαστες μαχητικές ομάδες, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν αρκετά τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη ή άλλες πληροφορίες, επιτήρηση και πλατφόρμες αναγνώρισης στην περιοχή. Η Γαλλία, επίσης, δεν διαθέτει τα στρατεύματα για να «καθαρίσει, να κρατήσει και να οικοδομήσει» τον βορρά, όπως απαιτεί μια εξελισσόμενη κανονική εκστρατεία αντιεξέγερσης, ούτε έχουν αρκετά χρήματα για να κρατήσουν επ' αόριστον στην χώρα κάποιες χιλιάδες στρατιώτες. Το γεγονός ότι η αλ Κάιντα στην ισλαμική Μαγκρέμπ (AQIM) και οι σύμμαχοί της έχουν κρατήσει δυτικούς ως ομήρους, μεταξύ των οποίων επτά Γάλλους υπηκόους, θα περιπλέξει επίσης τα ζητήματα για τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ.
Πέρα από τέτοιου είδους τακτικές ερωτήσεις, η Γαλλία θα πρέπει επίσης να εξετάσει ορισμένες μεγαλύτερες πολιτικές και στρατηγικές προκλήσεις. Στρατηγικά, το Παρίσι θα πρέπει να αποφύγει την εξέγερση από την πλευρά των Τουαρέγκ, που, ως ξεχωριστή εθνοτική ομάδα, κατ’ επανάληψιν έχει ζητήσει περισσότερη αυτονομία από την Μπαμάκο και έχει πάρει κατά καιρούς τα όπλα για το σκοπό αυτό. Εκτός από τις πρόσφατες επιθέσεις αυτοκτονίας στην Γκάο, δεν έχει υπάρξει ακόμη καμιά ευρεία λαϊκή αντίσταση απέναντι στην γαλλική παρουσία. Αλλά αυτό θα μπορούσε να αλλάξει αν οι Γάλλοι παρατείνουν την ευπρόσδεκτη παραμονή τους και δεν βοηθήσουν να ανασυσταθεί το κράτος του Μάλι, με τρόπο που να είναι (το κράτος) αποδεκτό από το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των Τουαρέγκ. Σε περίπτωση που διάφορες ομάδες ενωθούν σε μια εξέγερση, η Γαλλία θα έπρεπε να ανησυχεί για τα διάτρητα σύνορα του Μάλι και για τους αδιάφορους ή αδύναμους γείτονές του, μερικοί από τους οποίους είναι πιθανό να παράσχουν καταφύγιο στους αντάρτες.
Σε πολιτικό επίπεδο, το πιο σημαντικό βραχυπρόθεσμο έργο για τη Γαλλία είναι η πρόληψη πράξεων εκδίκησης και σφαγών εναντίον των Τουαρέγκ και των άλλων μειονοτήτων στον βορρά από τα χέρια των κυρίαρχων αφρικανικών εθνικών ομάδων ή των φατριών των Μαλιανών στρατιωτικών. Μακροπρόθεσμα, ο στόχος θα είναι να αποφευχθεί η πλήρης διάλυση της χώρας, η οποία μπορεί να απαιτήσει την ειρήνευση στο βόρειο Μάλι, χορηγώντας του έναν βαθμό αυτονομίας. Μια πολιτική διεργασία τέτοιας κλίμακας θα απαιτήσει πραγματική γνώση της τοπικής πολιτικής, σημαντική εμπειρία στην διακυβέρνηση και την ανάπτυξη, μεγάλους στρατιωτικούς και οικονομικούς πόρους και πολλή υπομονή. Αν αυτό ακούγεται σαν ένας υψηλός στόχος, τούτο συμβαίνει γιατί όντως είναι: Πώς θα μπορούσε η Γαλλία να πετύχει κάνοντας αυτό που οι Ηνωμένες Πολιτείες, παρ’ όλες τους τις δυνάμεις, απέτυχαν να ολοκληρώσουν στο Αφγανιστάν;
Ωστόσο, οι βιαστικές συγκρίσεις μπορεί να είναι παραπλανητικές. Στο Μάλι, όπου γενικά έχει επικρατήσει η ανοχή, δεν υπάρχει αντιστοιχία στον αφγανικό συνδυασμό του ριζοσπαστικού ισλαμικού κλάδου «Deobandi» με την ενίσχυση των πεποιθήσεων της τζιχάντ, που πραγματοποιήθηκε υπό την σοβιετική κατοχή. Σε αντίθεση με τους Παστούν, οι οποίοι αποτελούν σχεδόν το ήμισυ του πληθυσμού του Αφγανιστάν και πυροδότησαν την εξέγερση εκεί, οι Τουαρέγκ είναι μια μικρή μειοψηφία στο Μάλι. Επίσης, είναι διαιρεμένοι - οι Τουαρέγκ που ζουν στην κοιλάδα του Νίγηρα, και κατάγονται από σκλάβους, δεν έχουν καμία επιθυμία να κυβερνηθούν και πάλι από τους ευγενείς από τα βορειοανατολικά, τους κυβερνήτες των προγόνων τους. Και, σε αντίθεση με το Πακιστάν στον πόλεμο του Αφγανιστάν, η Αλγερία φαίνεται απίθανο να παρέχει ενεργό καταφύγιο για την AQIM και τους συμμάχους της, τις ομάδες που στάθηκε τόσο δύσκολο να εκδιωχθούν σε πρώτη φάση.
Επιπλέον, η Γαλλία δεν είναι ξένη προς το Μάλι, μία από τις πρώην αποικίες της, όπου τα γαλλικά έχουν παραμείνει η επίσημη γλώσσα. Υπάρχει επίσης μια αρκετά μεγάλη μειονότητα Γάλλων πολιτών και κατοίκων της Γαλλίας που έχουν οικογενειακούς δεσμούς στο Μάλι. Όλα αυτά θα πρέπει να βοηθήσουν την Γαλλία, δεδομένου ότι αγωνίζεται να κατανοήσει την κοινωνία του Μάλι, να συλλέξει πληροφορίες και να κερδίσει εσωτερική υποστήριξη για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της. Όπως έχουν δείξει οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις, οι Γάλλοι ήταν πολύ πιο πιθανό να αναγνωρίσουν την ανάγκη να αναλάβουν δράση στο Μάλι, ακόμη και ρισκάροντας να έχουν ανθρώπινες απώλειες, από ό, τι ήταν ποτέ για το Αφγανιστάν.Ο ETIENNE DE DURAND είναι διευθυντής του Κέντρου Μελετών Ασφαλείας στο Γαλλικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων. Οι απόψεις που εκφράζονται εδώ είναι προσωπικές.http://www.foreignaffairs.gr/articles/69198/etienne-de-durand/exei-i-gallia-stratigiki-apoxorisis-apo-to-mali

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου