Το αβέβαιο μέλλον της Κεντρικής Ευρώπης

Οι έπαινοι του Trump για τον Πούτιν πρέπει να ανησυχούν τους φιλελεύθερους της περιοχής

Dariusz Kalan

24/11/2016

Περίληψη Κειμένου και Βιογραφικό Συγγραφέα

• Print
• Send to friend
• • Decrease font size
  • Text
  • Increase font size

Εμφάνιση άρθρου σε περισσότερες σελίδες

Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να γράψετε το σχόλιο σας. Εγγραφείτε στο newsletter για να λαμβάνετε ενημέρωση από το ForeignAffairs.gr.

Το χειρότερο σενάριο για την κεντρική Ευρώπη μόλις ο Donald Trump αναλάβει την αμερικανική προεδρία μοιάζει κάπως σαν το εξής: Αφότου αμφισβητήσει το μέλλον του ΝΑΤΟ και συνεχίσει τους προεκλογικούς επαίνους του για την ηγεσία του προέδρου της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν [1], ο Trump δηλώνει μια έλλειψη ενδιαφέροντος σε ό, τι η Ρωσία κάνει δυτικά των συνόρων της και δέχεται μια προσφορά από τον Πούτιν να δημιουργήσει μια νέα γεωπολιτική συναλλαγή τύπου Γιάλτας. Όπως και με την Σοβιετική Ένωση το 1945, στην Ρωσία θα πρέπει να δοθεί αποτελεσματικός έλεγχος του ανατολικού τμήματος της Ευρώπης. Ο Πούτιν στην συνέχεια θα έχει ελεύθερη πρόσβαση στο υπόλοιπο της Ουκρανίας (υπό οιοδήποτε πρόσχημα επιλέξει), στις χώρες της Βαλτικής (με την δικαιολογία της ανάγκης να σωθούν οι ρωσικές μειονότητες από υποτιθέμενους διωγμούς), και, ενδεχομένως, στην Πολωνία, όλα με την σιωπηρή ευλογία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Είναι ποτέ πιθανό να συμβεί ένα τέτοιο δυνητικά χειρότερο σενάριο; Τα κολακευτικά σχόλια του Τραμπ για τον Πούτιν σίγουρα παρουσιάζουν μια αιτία ανησυχίας. Ωστόσο, αμφότερες οι διοικήσεις του Τζορτζ Μπους και του Μπαράκ Ομπάμα ξεκίνησαν την θητεία τους με ανοίγματα προς την Μόσχα. Το 2001, ο Μπους διαβόητα διέδιδε το πώς κοίταξε τον Πούτιν στα μάτια και τον βρήκε «πολύ απλό και αξιόπιστο». Αφότου οι αμερικανο-ρωσικές σχέσεις έγιναν πικρές στο τέλος της δεύτερης θητείας του Μπους, ο Ομπάμα άρχισε την προεδρία του με μια προσφορά για την «επαναφορά» (reset) της σχέσης. Ούτε ο ένας ούτε ο άλλος θα μπορούσε να αποτρέψει την Ρωσία από την αλλαγή των συνόρων στην Ευρώπη, αρχικά στην βόρεια Γεωργία σε ό, τι αποδείχθηκε ότι ήταν ο πρώτος ευρωπαϊκός πόλεμος του 21ου αιώνα το 2008, και στην συνέχεια, στο νότιο και ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας το 2014. Έτσι, τόσο ο Μπους όσο και ο Ομπάμα τερμάτισαν την θητεία τους στον Λευκό Οίκο απογοητευμένοι σχετικά με τις διαπραγματεύσεις τους με τον Πούτιν.

Στην περίπτωση του Τραμπ, το μοτίβο μπορεί κάλλιστα να αντέξει. Το θεμελιώδες ερώτημα είναι πόσο μακριά θα πάει στην αρχική προσέγγιση του με τον Πούτιν. Ο χάρτης της Κεντρικής Ευρώπης το 2020 μπορεί να εξαρτάται από αυτό.

Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ ΚΟΙΤΑΖΕΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΔΥΣΗ

Η Κεντρική Ευρώπη, η ομάδα των χωρών ανατολικά της Γερμανίας που προσχώρησαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση μεταξύ 2004 και 2007, έχει από καιρό διατεθεί θετικά προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Υπό την ηγεσία του Αμερικανικού προέδρου Ρόναλντ Ρήγκαν, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαδραμάτισαν ενεργό ρόλο στην υποστήριξη της αντικομμουνιστικής αντιπολίτευσης σε σχεδόν όλα αυτά τα κράτη και υιοθέτησαν μια όλο και πιο σκληρή γραμμή κατά των κομμουνιστικών κυβερνήσεών τους. Μετά την άνοδο της δημοκρατίας και της ελεύθερης αγοράς στην περιοχή το 1989, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, προώθησε την επέκταση του ΝΑΤΟ στην κεντρική Ευρώπη στην δεκαετία του 1990, σηματοδοτώντας τον πλήρη διαχωρισμό της από το Ανατολικό Μπλοκ. Ο Μπους, αντιμέτωπος με την 11η Σεπτεμβρίου 2011, έβλεπε την κεντρική Ευρώπη ως έναν νέο και αξιόπιστο σύμμαχο στον αγώνα κατά της παγκόσμιας τρομοκρατίας και της αντιδημοκρατικής οπισθοδρόμησης σε πολλά μετα-σοβιετικά κράτη.

Κατά την διάρκεια της πρώτης θητείας του Ομπάμα, η κεντρική Ευρώπη θεωρήθηκε μια ασφαλής και ειρηνική περιοχή που δεν αντιμετώπιζε καμιά πραγματική απειλή ασφάλειας˙ επομένως, θα μπορούσε να φροντίσει τον εαυτό της. Ως αντιπρόεδρος, ο Τζο Μπάιντεν το έθεσε σε μια ομιλία του το 2009 στο Βουκουρέστι [2]: «Στην Αμερική, δεν σκεπτόμαστε πλέον με όρους του τι μπορούμε να κάνουμε για την κεντρική Ευρώπη, αλλά, μάλλον, με όρους του τι μπορούμε να κάνουμε με την κεντρική Ευρώπη». Δύο χρόνια αργότερα, ο υπουργός άμυνας Ρόμπερτ Γκέιτς δήλωσε ότι είχε έρθει η ώρα όλη η Ευρώπη να επενδύσει στην δική της άμυνα.

Αλλά το 2014, ο πόλεμος στην Ουκρανία [3] βάζει και πάλι την περιοχή στον χάρτη. Ως η ανατολική πλευρά τόσο της ΕΕ όσο και του ΝΑΤΟ, οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης φοβούνται την ρωσική επιθετικότητα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις τρεις χώρες της Βαλτικής, την Εσθονία, την Λετονία και την Λιθουανία -πρώην σοβιετικές δημοκρατίες που συνορεύουν με το έδαφος της Ρωσίας, η καθεμιά με μια σημαντική σε πληθυσμό ρωσική μειονότητα. Και έχουν δίκιο να είναι νευρικές˙ σύμφωνα με τις εκθέσεις των πολεμικών παιγνίων που συντάχθηκαν από το RAND Corporation το 2014 και το 2015 [4], ρωσικά τανκς θα μπορούσαν να φθάσουν στα περίχωρα των πρωτευουσών της Λετονίας και της Εσθονίας σε μόλις 36 ώρες. Εν τω μεταξύ, η Πολωνία έχει ταραχθεί από την απόφαση του Πούτιν για μετακίνηση πυραύλων «Iskander-M» ικανών να μεταφέρουν πυρηνικά στην περιοχή του Καλίνινγκραντ [5], μια γειτονική ρωσική ομοσπονδιακή περιοχή που βρίσκεται στην ακτή της Βαλτικής Θάλασσας, καθώς και από τις αυξανόμενες στρατιωτικές δαπάνες [6] στον σχεδιαζόμενο ρωσικό προϋπολογισμό του 2017 (30,4%).

Στην πραγματικότητα, η Ρωσία δεν έχει ποτέ αποδεχθεί την στροφή της κεντρικής Ευρώπης προς την Δύση. Όπως σημείωσε κάποτε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι [7], η σημερινή ρωσική ηγεσία έχει την τάση να σκέπτεται την γεωπολιτική μέσα από ένα πρίσμα του 19ου αιώνα, με έμφαση στην αύξηση της στρατιωτικής ισχύος και της σφαίρας επιρροής της Ρωσίας. Η Μόσχα εξακολουθεί να θεωρεί αυτές τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης ως σαν να υπάγονται στην αρμοδιότητά της, κάτι που ο Ομπάμα έφτασε να το καταλάβει μόνο στο τέλος της θητείας του. Ως απάντηση, τετραπλασίασε τις στρατιωτικές δαπάνες στην Ευρώπη στον τελευταίο προϋπολογισμό του και υποστήριξε την ανάπτυξη τεσσάρων ταγμάτων του ΝΑΤΟ, 3.000 έως 4.000 στρατιωτών συνολικά, σε εκ περιτροπής στάθμευση στις χώρες της Βαλτικής και της Ανατολικής Πολωνίας, καθώς και την επέκταση των αμερικανικών στρατιωτικών υποδομών στην Πολωνία και την Ρουμανία (τις βάσεις εκτόξευσης πυραύλων SM-3).

Ο ΠΑΡΑΓΩΝ TRUMP

Ο Donald Trump σε μια προεκλογική εκδήλωση στην Βόρεια Καρολίνα, τον Νοέμβριο του 2016. CARLO ALLEGRI / REUTERS
----------------------------------

Ο Trump κατά πάσα πιθανότητα θα προτείνει την δική του «επαναφορά» με τον Πούτιν, μια «επαναφορά» που μπορεί να συνεπάγεται ακόμη και την άρση των κυρώσεων. Αυτή η χειρονομία δεν θα είναι ενοχλητική από μόνη της –και πάλι, ο Μπους και ο Ομπάμα έκαναν παρόμοια ανοίγματα. Αλλά το ποσό των ρητορικών επαίνων του Trump που έχει συσσωρευτεί στις πλάτες του Πούτιν μέχρι στιγμής δείχνει ότι το επόμενο reset ίσως να μην είναι μόνο ένα μικρό προοίμιο για μια ακόμα αφύπνιση, αλλά μάλλον θα μπορούσε να έρθει να καθορίσει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ για όλη την θητεία του Trump στην προεδρία. Σκεφτείτε τον Τραμπ να αναφέρεται στην Ουκρανία ως «χάος» και να αμφισβητεί ανοιχτά τις αμερικανικές δεσμεύσεις στο ΝΑΤΟ [8]. Σκεφτείτε, επίσης, τις αναφορές του συμβούλου του, Νιουτ Γκίνγκριτς, για την Εσθονία ως «προάστιο της Αγίας Πετρούπολης» [9] και την αμφισβήτηση της ανάγκης του ΝΑΤΟ να την υπερασπιστεί από εισβολή˙ τους δεσμούς του πρώην σύμβουλου του, Carter Page, με τον ρωσικό ενεργειακό κολοσσό Gazprom, και τους δεσμούς του πρώην επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας του, Paul Manafort, με τον Βίκτορ Γιανουκόβιτς [10], τον έκπτωτο φιλο-Ρώσο πρόεδρο της Ουκρανίας. Όλα αυτά αφήνουν πολλούς Κεντροευρωπαίους να ανησυχούν ότι ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ θα τους πουλήσει στην Ρωσία.

Το περίεργο παράδοξο είναι ότι ήταν παραδοσιακά οι Ρεπουμπλικάνοι που έβλεπαν την επαναπροσέγγιση με την Ρωσία με σκεπτικισμό και επεδείκνυαν ισχυρότερη προθυμία να υποστηρίξουν τους Κεντροευρωπαίους συμμάχους τους. Με αυτόν τον τρόπο, ο Trump θα πρέπει να αντιπαλέψει με τις θέσεις των Ρεπουμπλικάνων του Κογκρέσου (για παράδειγμα, τον γερουσιαστή Τζον Μακέιν, Ρεπουμπλικανό της Αριζόνα), όπου θα αντιμετωπίζει κάποια αντιπολίτευση.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ

Εκτός από τον αυταρχικό και θαυμαστή του Πούτιν, Ούγγρο Viktor Orbán [11], ο οποίος υποστήριξε τον Trump από νωρίς με την ελπίδα να σταματήσει το άνευ προηγουμένου επίπεδο της σκληρής κριτικής που κατευθυνόταν στο καθεστώς του από την Ουάσινγκτον υπό τον Ομπάμα, πολύ λίγοι από τους ηγέτες της Κεντρικής Ευρώπης φαίνεται να κατανόησαν την σοβαρότητα της εκλογής του Τραμπ. Το γεγονός ότι υπήρξε εντελώς ασυνάρτητος σχεδόν σε κάθε ζήτημα εξωτερικής πολιτικής σημαίνει ότι κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς θα κάνει μόλις αναλάβει την εξουσία. Ο Trump είναι το ίδιο πιθανό να οδηγήσει στο τέλος του ΝΑΤΟ, όπως και να είναι ο πιο επιθετικός πρόεδρος των ΗΠΑ του 21ου αιώνα μέχρι σήμερα. Έχοντας στο μυαλό αυτή την έλλειψη προβλεψιμότητας, η κεντρική Ευρώπη και η ήπειρος γενικότερα καλά θα κάνει να προετοιμαστεί για να χειριστεί όλο και περισσότερη από την δική της ασφάλεια, και να προβλέψει την προοπτική να ζει σύντομα σε έναν μετα-αμερικανικό κόσμο, ακολουθώντας την λαϊκή ρήση: Ήλπιζε για το καλύτερο και προετοιμάσου για το χειρότερο. Η νίκη του Trump θα πρέπει ως εκ τούτου να επιταχύνει τα σχέδια για την αμυντική εναρμόνιση της ΕΕ και για την ενίσχυση της βοήθειας της ΕΕ προς την Ουκρανία.

Με δεδομένη την άγνοια του Τραμπ για το τι συμβαίνει στον κόσμο, είναι σημαντικό για τους Κεντροευρωπαίους να αγωνιστούν για την προσοχή του και να του υπενθυμίσουν ότι ο απομονωτισμός ποτέ δεν έχει τελειώσει καλά είτε για τις Ηνωμένες Πολιτείες είτε για τον κόσμο γενικότερα. Θα πρέπει επίσης να καταστήσουν σαφές ότι η Εσθονία και η Πολωνία έχουν ηγηθεί στον δρόμο για να δείξουν στα μέλη του ΝΑΤΟ ότι πρέπει να ανταποκριθούν στους στόχους των αμυντικών δαπανών, με την Τσεχική Δημοκρατία και την Σλοβακία να σχεδιάζουν να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες το επόμενο έτος.

Επί του παρόντος, οι σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της κεντρικής Ευρώπης είναι ισχυρές: Η υποστήριξη για τις Ηνωμένες Πολιτείες στην περιοχή έχει διατηρήσει το παραδοσιακά υψηλό επίπεδό της, με την Πολωνία (74%) ως κορυφή σήμερα. Έχοντας αυτό κατά νου, οι Κεντροευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να δώσουν έμφαση στο ότι η αξιοπιστία των ΗΠΑ διακυβεύεται. Αν ο Trump επιλέξει τον ρόλο του καταλύτη του Πούτιν, αυτό θα βλάψει την εικόνα των Ηνωμένων Πολιτειών στις χώρες αυτές για δεκαετίες.

Copyright © 2016 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/europe/2016-11-21/central-europe...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.foreignaffairs.com/articles/russia-fsu/2016-04-18/russian-po...
[2] https://www.whitehouse.gov/the-press-office/remarks-vice-president-biden...
[3] https://www.foreignaffairs.com/articles/ukraine/2016-09-25/ukraines-next...
[4] https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/research_reports/RR1200/RR125...
[5] https://www.theguardian.com/world/2016/oct/07/russia-moving-nuclear-capa...
[6] http://www.kommersant.ru/doc/3145240
[7] https://www.foreignaffairs.com/interviews/2016-10-17/envoy
[8] https://www.washingtonpost.com/news/checkpoint/wp/2016/07/21/donald-trum...
[9] http://www.cbsnews.com/news/newt-gingrich-trump-would-reconsider-his-obl...
[10] https://www.washingtonpost.com/politics/inside-trumps-financial-ties-to-...
[11] https://www.foreignaffairs.com/articles/hungary/2015-02-08/hungarian-putin

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.grκαι στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition

“Ψέμα του αιώνα”, το ύψος του ελληνικού χρέους

Πολ Καζαριάν: “Ψέμα του αιώνα”, το ύψος του ελληνικού χρέους

03/12/2016 17:31 | Κατηγορίες: Ελλάδα - Κύπρος,Ενέργεια & Οικονομία  Αποστολή με email |

 Print  PDF

O Aμερικανός μεγαλοεπενδυτής Πολ Kαζαριάν, ο μεγαλύτερος ιδιώτης επενδυτής στην Ελλάδα, πιστεύει ότι η χώρα μας δεν έχει πρόβλημα χρέους, διότι αυτό απλούστατα ανέρχεται όχι στο 177% αλλά στο 71% του ΑΕΠ της. Συνεπώς «το ύψος του ελληνικού χρέους είναι το ψέμα του αιώνα», όπως είπε χαρακτηριστικά ο Kαζαριάν στην διαδικτυακή έκδοση του περιοδικού Spiegel.

Ο 61xρονος ιδρυτής της αμερικανικής επενδυτικής εταιρείας Japanica Partners, ο οποίος υπήρξε στο παρελθόν τραπεζίτης της Goldman Sachs, στηρίζει την άποψή του έχοντας ως κριτήριο το χρονικό και όχι το ονομαστικό ύψος του στον τρόπο προσδιορισμού του χρέους: Eάν υπολογίσει κανείς σωστά το ελληνικό χρέος, το ύψος του δεν ανέρχεται στο 177%, αλλά το ανώτερο στο 71% του ελληνικού ΑΕΠ.

Σύμφωνα με τον Καζαριάν ο υπολογισμός του χρέους θα πρέπει να γίνει λοιπόν όχι με βάση την ονομαστική του αξία, δηλαδή 312 δισ. ευρώ το 2015, αλλά με βάση την χρονική αξία των υποχρεώσεων της Ελλάδας. Θα πρέπει, δηλαδή, να συνυπολογισθεί «η κεκαλυμμένη διαγραφή» μέρους του ελληνικού χρέους, όχι μόνο δια του χαμηλού επιτοκίου, αλλά και δια της μεγάλης παρατάσεως της έναρξης αποπληρωμής του χρέους ήτοι δέκα χρόνια αργότερα από ό,τι είχε αρχικά συμφωνηθεί και αυτό σημαίνει «μικρότερη επιβάρυνση λόγω του πληθωρισμού», όπως είπε στο γερμανικό περιοδικό. «Η χρονική αξία είναι η βάση της χρηματοοικονομικής λογιστικής» τονίζει μάλιστα ο Αμερικανός μεγαλοεπενδυτής στο Spiegel.

Επισημαίνει δε επίσης ότι «η Ελλάδα πιέζεται να πάρει περισσότερη οικονομική βοήθεια από τις χώρες του ευρώ, αυτές δίνουν μόνο υπό την προϋπόθεση των δημοσιονομικών πλεονασμάτων και ωθούν την κυβέρνηση σε βαρύ πρόγραμμα λιτότητας και σε αντιλαϊκές και συχνά αμφισβητούμενες μεταρρυθμίσεις».

H λύση την οποία προτείνει ο Καζαριάν είναι να αποδείξει η Ελλάδα καταρχάς το αληθινό ύψος του χρέους της «με βάση τους διεθνώς αναγνωρισμένους κανόνες», διότι «τότε θα γίνονταν εμφανές ότι το χρέος της είναι στην πραγματικότητα μικρότερο από εκείνο άλλων χωρών».

ΠΗΓΕΣ: Spiegel, Deutsche Welle, ΑΠΕ-ΜΠΕhttp://www.defence-point.gr/news/?p=166342

Πού «κολλάει» ο εξωδικαστικός μηχανισμός

Πού «κολλάει» ο εξωδικαστικός μηχανισμός

Χωρίς συμφωνία ως προς το θέμα του εξωδικαστικού μηχανισμού διευθέτησης των οφειλών των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων, ολοκληρώθηκε σήμερα Δευτέρα η συνάντηση μεταξύ του οικονομικού επιτελείου και των επικεφαλής των θεσμών.

Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο υπουργός Ενέργειας και μέλος της διαπραγματευτικής ομάδας Γιώργος Σταθάκης, αν και οι δύο πλευρές είναι κοντά, απομένουν τρία τεχνικά ζητήματα τα οποία θα πρέπει να επιλυθούν:

• ο τρόπος υπολογισμού κάποιων επιτοκίων,
• η προσαρμογή των εγγυήσεων
• τα θέματα που αφορούν το Δημόσιο, ως προς του φόρους που θα πρέπει να «κουρεύονται».

Η συζήτηση για τη διευθέτηση αυτών των ζητημάτων θα συνεχιστεί σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, ώστε οι δύο πλευρές να συγκλίνουν και να επέλθει οριστική συμφωνία.

Ωστόσο, αν και δεν αναφέρθηκε από τον υπουργό, το μεγάλο «αγκάθι» της διαπραγμάτευσης προκύπτει από την ένσταση που προέβαλαν οι δανειστές σχετικά με το πόσες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους και πληρώνουν κανονικά, θα επιδιώξουν να υπαχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό.

Επ’ αυτού, οι δανειστές σημείωσαν ότι ενδέχεται να υπάρξει απώλεια φορολογικών εσόδων, λόγω του γεγονότος ότι κάποιες επιχειρήσεις που πληρώνουν κανονικά σήμερα τις οφειλές τους έναντι του Δημοσίου, με την υπαγωγή τους στον εξωδικαστικό μηχανισμό, θα πολλαπλασιάσουν τις δόσεις, με το αποτέλεσμα να είναι εις βάρος του Δημοσίου.

Το οικονομικό επιτελείο σημείωσε ότι ενδεχομένως να συμβεί αυτό που φοβούνται οι δανειστές, ωστόσο τα έσοδα θα καλυφθούν από επιχειρήσεις οι οποίες σήμερα δεν πληρώνουν και μέσω της υπαγωγής στον εξωδικαστικό μηχανισμό, θα μπουν στη διαδικασία εξόφλησης των οφειλών τους.

Παρόλα αυτά, επειδή οι δύο πλευρές δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν το όφελος και το κόστος αυτής της ρύθμισης, συμφώνησαν να εξετάσουν το θέμα και να επανέλθουν σε εύθετο χρόνο.

Στην ουσία πρόκειται για μια ανατροπή της τελευταία στιγμής την οποία η κυβέρνηση δεν είχε υπολογίσει, με αποτέλεσμα η επίτευξη συμφωνίας να απαιτεί ακόμα χρονικό διάστημα τουλάχιστον δύο – τριών εβδομάδων.

naftemporiki.grhttp://grafeiokratika.blogspot.gr/

Καφές εναντίον σφραγισμάτων

Καφές εναντίον σφραγισμάτων

Πληροφοριακά Στοιχεία

Γράφτηκε από τον/την Παναγιώτης Στασινάκης

Κατηγορία: Επιστημονικές Ειδήσεις

 Δημοσιεύθηκε : 28 Μάρτιος 2002

 Εμφανίσεις: 1458

Μια νέα έρευνα δείχνει ότι ο καφές μπορεί να βοηθήσει στο να αποφευχθούν τα σφραγίσματα. Τα ευρήματα αυτά αναφέρονται στο τεύχος του Φεβρουαρίου της επιτημονικής επιθεώρησης, Journal of Agriculture and Food Chemistry, που αποτελεί έκδοση της American Chemical Society

Μια νέα έρευνα δείχνει ότι ο καφές μπορεί να βοηθήσει στο να αποφευχθούν τα σφραγίσματα. Τα ευρήματα αυτά αναφέρονται στο τεύχος του Φεβρουαρίου της επιτημονικής επιθεώρησης, Journal of Agriculture and Food Chemistry, που αποτελεί έκδοση της American Chemical Society. Ο καφές που φτιάχνεται από ψημένους κόκκους καφέ, έχει αντιβακτηριακές ιδιότητες ενάντια σε διάφορους μικροοργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου και του Streptococcus mutans (S. mutans), που αποτελεί βασικό αίτιο για τερηδόνα. Εξετάζοντας βαθύτερα τις περίεργες αυτές ιδιότητες του καφέ, επιστήμονες από δύο ιταλικά πανεπιστήμια διενήργησαν εργαστηριακές δοκιμές οι οποίες έδειξαν ότι κάποια μόρια του καφέ εμποδίζουν την προσκόλληση του S. mutans στην αδαμαντίνη των δοντιών.

Η επικεφαλής της έρευνας Gabriella Gazzani από το πανεπιστήμιο της Pavia, λέει ότι όλα τα διαλύματα του καφέ έχουν αντικολλητικές ιδιότητες λόγω φυσικώς εμφανιζομένων μορίων αλλά και άλλων μορίων που εμφανίζονται λόγω του ψησίματος. Αυτή και ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Ancona ανέλυσαν δείγματα από καφέ arabica πράσινο και ψημένο καθώς και καφέ robusta από διαφορετικές χώρες. Όλα τα ελεγμένα δείγματα εμπόδιζαν την απορρόφηση του S. mutans και εμφάνισαν ανασταλτική δράση κυμαινόμενη από 40,5 έως 98,1%, σύμφωνα με το άρθρο της έρευνας. Ωστόσο, όπως προσθέτει το άρθρο, όλα τα μη ψημένα δείγματα καφέ, ήταν σαφώς λιγότερο δραστικά από άλλα δείγματα που είχαν ψηθεί.

Οι ερευνητές εξέτασαν δείγματα αλεσμένου και στιγμιαίου καφέ με και χωρίς καφεΐνη. Ο στιγμιαίος καφές είχε κάπως υψηλότερα επίπεδα ανασταλτικής δράσης ενάντια στο S. mutans. Όσον αφορά τον καφέ με και χωρίς καφεΐνη, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η καφεΐνη δεν εμπλέκεται στις αντικολλητικές ιδιότητες των διαλυμάτων του καφέ. Τα στοιχεία από τη μελέτη υποδηλώνουν ότι η trigonelline, που είναι ένα υδατοδιαλυτό μόριο στον καφέ που συμβάλλει στο άρωμα και στη γεύση του, μπορεί να φέρει την κύρια ευθύνη για την αντικολλητική δράση του καφέ.

Αλλά ενώ τα ευρήματα της μελέτης φαίνεται να είναι ενθαρρυντικά, η Gazzani και οι συνεργάτες της παραμένουν επιφυλακτικοί. Απουσία στοιχείων που να αφορούν ζωϊκό μοντέλο, συνιστάται προσοχή στην ερμηνεία της in vivo σημασίας των παρόντων αποτελεσμάτων. Παρόλαυτα, όπως συμπεραίνουν οι ερευνητές, μπορούμε να υποθέσουμε ότι λόγω της αντιβακτηριακής και της αντικολλητικής δράσης του, ο καφές μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματικός στην ελάττωση της αποίκισης της επιφάνειας των δοντιών από το S. mutans, και μπορεί να ελαττώσει τη φθ0ρά των δοντιών προκαλούμενη από S. mutans.http://www.sciencenews.gr/index.php/%CE%99%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE/20-%CE%95%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82/579-%CE%9A%CE%B1%CF%86%CE%AD%CF%82-%CE%B5%CE%BD%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BF%CE%BD-%CF%83%CF%86%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD

Η ιστορία μιας Pontiac στην Ελλάδα

Η ιστορία μιας Pontiac στην Ελλάδα

Σε μια σκηνή της ελληνικής ταινίας "Λάθος στον έρωτα" εμφανίζεται ένα αστραφτερό αμερικάνικο ταξί. Η ταινία είναι παραγωγής της "Αδελφοί Κυριακόπουλοι" και έκανε πρεμιέρα στις 9 Οκτωβρίου 1961. Το ταξί είναι μια Pontiac, μοντέλο του 1960, με αριθμό κυκλοφορίας 85199. Πρόκειται για το "Parisienne", με 6κύλινδρο μοτέρ, Καναδικής κατασκευής. Εώς τα τέλη του 1961, έτος που προβλήθηκε η ταινία, κυκλοφορούσαν στη χώρα μας περί τις 390 Pontiac*, οι περισσότερες δημόσιας χρήσης (ταξί & αγοραία). Η συγκεκριμένη κυκλοφορούσε σίγουρα έως τα μέσα της δεκαετίας του '70, εφόσον εντοπίζεται σε φωτογραφία του 1975, με τον οδηγό της, σε δρόμο του Ψυχικού. Μέσα σε 15 χρόνια, έχει μετατραπεί από το καλογυαλισμένο, λαμπερό αυτοκίνητο της ταινίας, σε ένα εμφανώς ταλαιπωρημένο και ελλειπώς συντηρημένο αμάξι , που σε τίποτα δεν θυμίζει το ένδοξο παρελθόν. Η πινακίδα κυκλοφορίας εξακολουθεί να είναι η ίδια (85199). Άγνωστος ο αρχικός χρωματισμός, όμως φαίνεται ότι έχει εν τω μεταξύ αλλάξει στο γνωστό υποχρεωτικό γκρι, ενώ έχει προστεθεί και το καπέλο του Taxi, επίσης υποχρεωτικό από το 1962. 

.
Οδηγός της Pontiac στη ταινία, ήταν ο Παναγιώτης Καπάνταης. Ο οδηγός που ποζάρει δίπλα στη Pontiac το 1975, είναι ο Ιωάννης Καπάνταης. Το αυτοκίνητο, βάσει του αριθμού κυκλοφορίας, είχε (κατά πάσα πιθανότητα) αγοραστεί καινούργιο στην Ελλάδα. Αποσύρθηκε το 1976, με πάνω από 1 εκατομμύριο χιλιόμετρα στο κοντέρ και με τέσσερις οδηγούς να έχουν βρεθεί πίσω από το τιμόνι της όλα αυτά τα χρόνια. 

Billy

(*στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ)
Τις πληροφορίες για το αυτοκίνητο και τους ανθρώπους πίσω από αυτό, έδωσε ο Βασίλης Καπάνταης, μέλος της ομάδας Hellenic Motor History (facebook). Η φωτογραφία του 1975 προέρχεται από το αρχείο του. Τον ευχαριστώ πολύ. 
Το screenshot είναι από τη ταινία "Λάθος στον έρωτα" και η ταυτοποίηση του ταξί έγινε από τον γράφοντα.

Μία Χίλαρι και ένας Τραμπ

Μία Χίλαρι και ένας Τραμπ

Στο κέντρο της πρωτεύουσας, απάνω σ'έναν καταπράσινο λόφο, στέκεται αγέρωχο το Καπιτώλιο. Που είναι σημαντικό για ένα ζίλιον λόγους. Κατ'αρχάς, ορίζει τα τεταρτημόρια στα οποία χωρίζεται η Ουάσινγκτον κι αποτελεί σημείο εκκίνησης των δρόμων. Η σημειολογία είναι προφανής: το κτήριο αυτό βρίσκεται στο κέντρο της πόλης που αποτελεί την διοικητική καρδιά της χώρας. Το Καπιτώλιο είναι το σύμβολο και η ουσία της αμερικανικής Δημοκρατίας.

Τίποτις δεν είναι τυχαίο, στο μέρος αυτό. Η λέξη "Καπιτώλιο" παραπέμπει προφανώς στη Ρώμη. Αποτελεί αναφορά στην παρακαταθήκη που άφησε το ρωμαϊκό δίκαιο και προσπαθεί να συνδέσει το αυτοκρατορικό μεγαλείο της Αιώνιας Πόλης με την ισχύ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Το κτήριο σχεδιάστηκε από τον Γουίλιαμ Θόρτον και σκόπιμα μιμείται τη δυτική πρόσοψη του Λούβρου και το Πάνθεον του Παρισιού, ως ένδειξη θαυμασμού στην πρωτεύουσα του Δυτικού Πνεύματος, την Πόλη του Φωτός.

Εδώ στεγάζεται το Κογκρέσο, το νομοθετικό σώμα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών που αποτελείται από τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Και το οποίο αναφέρεται στο πρώτο άρθρο του αμερικανικού Συντάγματος. Εννοείται πως θα μπούμε, σιγά μην σε έβαλα να σκαρφαλώσουμε απάνου στο λόφο για να μετρήσουμε μόνο τις κολόνες της εισόδου.



Όπως αντιλαμβάνεσαι, βρισκόμαστε σε χώρο ύψιστης ασφάλειας, τύπου σε παρακολουθούμε με κάμερες, έχουμε κρυμμένους πάνοπλους αστυνομικούς παντού και σε περνάμε από εξονυχιστικούς ελέγχους όπου μαθαίνουμε από πούθε κρατάει η σκούφια σου και τι καπνό φουμάρεις ως το χρώμα του εσωρούχου που φοράς (πάλι αυτό με τα Στρουμφάκια, έβαλες;). Μη φοβάσαι, θα μπεις άνετα, διότι έχεις το πτηνό μαζί σου που είναι τελοσπάντων βέρι ρισπέκτεντ εδώ, αλλά καλού/κακού φόρα το πιο λαμπερό χαμόγελό σου -μετράνε αυτά στην Αμερική.

Αυτή είναι η κεντρική αίθουσα υποδοχής στα υπόγεια του κτηρίου. Ο κόσμος σχηματίζει τεράστιες ουρές, αλλά η οργάνωση είναι παροιμιώδης: πριν το πολυκαταλάβεις, έχεις τσεκαριστεί, σούχουμε δώκει ειδικό πάσο, σούχουμε περάσει κορδέλα στο λαιμό με το καρτελάκι σου, σούχουμε ορίσει ξεναγό υπεύθυνο για την πάρτι σου και σε έχουμε μπάσει σε ειδική αίθουσα προβολής για πατριωτικό βίδεο που περιγράφει τη σημασία του κτηρίου και τα τεχνικάλιτίς του και καταλήγει στο πόσο ζούπερ γουάου υπερήφανος πρέπει να είσαι αν γεννήθηκες σε αυτή την ευλογημένη από το Θεό, χώρα. Άλλωστε, το λέει ξεκάθαρα και στο ταβάνι: In God We Trust.

Πριν σε περάσω στα ενδότερα, θα ήθελα να κάτσεις για μία αναμνηστική πόζα δίπλα στον αρχηγό Washakie, εκεί δεξιά. Που υπήρξε από τους πρώτους Ινδιάνους που συνεργάστηκαν με τους αποίκους και εκπροσώπησε τη φυλή του στα θεσμικά όργανα του νέου κράτους. Ναι, θέλουμε πολύ να σου δείξουμε πόσο βέρι κονσέρντ είμαστε για θέματα σεβασμού της πολυπολιτισμικότητας και προστασίας των μειονοτήτων μας. Τον καουμπόι δεν θα τον βρεις, σε άγαλμα.

Ακόμα πιο κάτω, σε μία αίθουσα που μοιάζει με κρύπτη, υπάρχουν διάφορες κεφαλές του έθνους. Όπως ο Αβραάμ Λίνκολν, ο δέκατος έκτος Πρόεδρος της χώρας, γιος ενός αγρότη πατέρα και μιας βαθιά θρησκευόμενης μητέρας από το Κεντάκι. Όλα τα παιδάκια μαθαίνουμε στην ιστορία ότι ο Λίνκολν θεμελίωσε τη σύγχρονη Αμερική, με τη μαχητική του στάση υπέρ της κατάργησης της δουλείας και την καθυπόταξη των αποσχιστικών τάσεων του Νότου. Στις 14 Απριλίου 1865 και ενώ ο Αμερικανικός Εμφύλιος είχε πλέον ουσιαστικά κριθεί, σε ένα θεωρείο του θεάτρου Φορντ -όχι μακριά από το σημείο που βρισκόμαστε- ο Τζον Γουίλκς Μπουθ, φανατικός υποστηρικτής των Νοτίων, πυροβόλησε τον Λίνκολν στο κεφάλι και αμέσως μετά φώναξε στα λατινικά: "Sic semper tyrannis!". Που πάει να πει -για εσέ που δεν ήσουν καλός στα φιλολογικά- "Έτσι πάντα στους τυράννους!". Ο Λίνκολν υπέκυψε λίγες ώρες αργότερα, ενώ ο Μπουθ κυνηγήθηκε και οχυρώθηκε σε έναν αχυρώνα στη Βιρτζίνια για 12 μέρες, ώσπου τραυματίστηκε θανάσιμα από τους διώκτες του.



Το ξεύρω ότι ο κόσμος είναι αρκετός και νιώθεις κάπως ασφυκτικά υπό το άγρυπνο βλέμμα των φρουρών, αλλά νομίζω πως αξίζει λιγάκι να σταθείς και ν'αναλογιστείς. Πως βρίσκεσαι σε ένα σημείο με ειδικό βάρος και έντονο συμβολισμό. Όχι μόνο για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, αλλά εντέλει για όλον τον πλανήτη. Βρισκόμαστε στην κεντρικότερη αίθουσα του Καπιτωλίου.



Θα ήθελα να σηκώσεις τα μάτια σου ψηλά. Πάνω από τους πίνακες και τ'αγάλματα. Πάνω από τις ανάγλυφες κολόνες και τις μνημειώδεις διακοσμήσεις. Θα ήθελα να σηκώσεις τα μάτια σου ψηλά. Όπως σε προκαλεί αυτή η αίθουσα να κάνεις.

Και ν'ατενίσεις το θόλο. Τον τεράστιο εντυπωσιακό θόλο. Που στεφανώνει το κτήριο και σου δημιουργεί μία αίσθηση ανάτασης. Λουσμένη στο φως (της αλήθειας και του δικαίου!), η αίθουσα υπηρετεί πλήρως το σκοπό της: να αποθεώσει το μεγαλείο της αμερικανικής δημοκρατίας. Η ζωγραφική απεικόνιση του Τζόρτζ Ουάγινγκτον στους ουρανούς, παρέα με τις μορφές της φτερωτής Νίκης, της Αθηνάς, του Ποσειδώνα, του Ερμή, του Ήφαιστου και της Δήμητρας, αποτυπώνουν τη θεμελίωση της δημοκρατίας επί της ελευθερίας, της επιστήμης, της ναυτοσύνης, του εμπορίου, της μηχανικής και της γεωργίας αντίστοιχα.



Παρότι το εν λόγω έργο χρονολογείται στα μέσα του 19ου αιώνα και αποτυπώνει την τότε θεώρηση των πραγμάτων, ο συμβολισμός του εξακολουθεί να ισχύει εν πολλοίς έως σήμερα. Η Αμερική είναι μία χώρα που πράγματι εκτιμά όλα τα παραπάνω και στηρίζει την ευημερία της στον επιτυχή συνδυασμό τους.

Ο κόσμος -κυρίως Αμερικανοί τουρίστες και σπανιότερα, κάποιο γκρουπ Ασιατών- στέκεται εκστασιασμένο στο κέντρο της αίθουσας, ακολουθεί τη διαδρομή που υποδεικνύεται με ειδική σήμανση και θαυμάζει τους τεράστιους πίνακες και τα αγάλματα που βρίσκονται τοποθετημένα στις άκρες.



Αν έπρεπε να σου ξεχωρίσω δυοτρία ενδεικτικά, θα στεκόμουν στη Βάπτιση της Ποκαχόντας. Όχι αγαπητέ μου, δεν την έχουμε τυχαία τοποθετήσει σε περίοπτη θέση στον τοίχο και απολύτως δικαιολογημένα κοσμεί την κασετίνα, το τετράδιο και τ'αυτοκόλλητά μας: η ινδιάνα πριγκίπισσα Ποκαχόντας θεωρείται σπουδαία ηρωίδα της Αμερικής, καθώς έσωσε από τα χέρια του ινδιάνου πατέρα της τον άγγλο άποικο Τζον Σμιθ, ενώ αργότερα βαπτίστηκε χριστιανή και νυμφέφθηκε έτερο άποικο, εδραιώνοντας πολυετή ειρήνη ανάμεσα στους Άγγλους και τους Ινδιάνους. Μάλιστα, την εκάλεσε για να την τιμήσει ο ίδιος ο βασιλιάς της Αγγλίας Ιάκωβος ο Α' και η Ποκαχόντας έφθασε στο Λονδίνο το 1616 όπου έγινε δεκτή με ξέφρενους πανηγυρισμούς, καθώς είχε αποκτήσει χαρακτηριστικά σελέμπριτι. Και μπορεί να επέζησε από λογής λογής κακουχίες, απαγωγές, υπερατλαντικά ταξίδια και ταινίες της Ντίζνεϊ, αλλά εντέλει η βαριόμοιρη Ινδιάνα άρπαξε μία ανεκδιήγητη πούντα στο Λονδίνο και τη χάσαμε από πνευμονία. Δεν είναι να παίζει κανείς με τον ίνγκλις γουέδερ αναγνώστα, εγώ στο λέω πάντα να φοράς το χοντρό σου το πουλόβερ.

Λίγο πιο πέρα, στέκεται ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, μία εμβληματική μορφή του αγώνα των αφροαμερικανών για σεβασμό των δικαιωμάτων τους και εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων. Σε μία Αμερική, που δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς πως στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, σύρθηκε σε εμφύλιο, διότι όλος ο Νότος της, έβλεπε ως απολύτως φυσιολογική κατάσταση την ιδιοκτησία δούλων. Σε μία Αμερική, που ως τα μέσα του εικοστού αιώνα, θεωρούσε τους μαύρους, πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Σε μία Αμερική, που μέχρι και σήμερα, τους έχει εν πολλοίς γκετοποιήσει σε πόλεις όπως η Βαλτιμόρη ή η Νέα Ορλεάνη και δεν διστάζει να τους πυροβολεί σε τυχαίους αστυνομικούς ελέγχους. Σε μία Αμερική, που εξέλεξε οχτώ χρόνια πριν, έναν μαύρο Πρόεδρο, προσπαθώντας να ξεπλύνει τ'αμαρτήματά της.



Αλλά και η Αμερική των πολέμων, εκπροσωπείται στην αίθουσα. Η Αμερική που βοήθησε στον Πρώτο Παγκόσμιο τις Δυνάμεις της Αντάντ, η Αμερική που ουσιαστικά κέρδισε τις δυνάμεις του Άξονα στον Δεύτερο Παγκόσμιο, απελευθερώνοντας την Ευρώπη από τη ναζιστική θηριωδία και την Ασία από τους αιμοσταγείς Ιάπωνες. Η Αμερική που πολέμησε στην Κορέα, που τσαλακώθηκε στο Βιετνάμ, που ενεπλάκη στον Περσικό, που επενέβη στο Αφγανιστάν. Η Αμερική που παραμένει εδώ και κάποιες δεκαετίες, η στρατιωτικά ισχυρότερη χώρα του κόσμου. Και μην μου κουνιέσαι, διότι δεν τόχουμε σε τίποτα να σου στείλουμε ένα αεροπλανοφόρο να σε εξαφανίσει εκεί που κάθεσαι ήρεμος-ήρεμος στον καναπέ σου.

Καουμπόι δεν ζήτησες πριν; Βουαλά! Ο Ρόναλντ Ρίγκαν δεν είναι ένα τυχαίο πρόσωπο. Είναι ο Πρόεδρος που εγκαινίασε τον γενναίο (!) νέο κόσμο όπου ζούμε. Επί των ημερών του, κατέρρευσαν τα καθεστώτα υπαρκτού σοσιαλισμού (μη βλέπεις που κάποιοι στη δική μας την κυβέρνηση, δεν τόχουν καταλάβει ακόμα), ξεκίνησε η απελευθέρωση των αγορών και κυριάρχησε το δόγμα του οικονομικού φιλελευθερισμού. Ο Ρίγκαν παρέλαβε μία Αμερική λαβωμένη από την οικονομική κρίση του '70 και μπουρδουκλωμένη στις εύθραυστες ψυχροπολεμικές ισσοροπίες της και στο τέλος της δεύτερης θητείας του, παρέδωσε μία Αμερική σε οικονομική άνθιση, με αλματώδη ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας (σε τομείς όπως η τεχνολογία και οι υπολογιστές) σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, δίχως ανταγωνιστική υπερδύναμη. Δεν το λες και λίγο.

Τώρα βέβαια εσύ, τόχεις μάλλον καταλάβει. Πως η επίσκεψή μας εδώ συνδυάζεται με τις εκλογές. Τόχεις μάθει το πτηνό και σακουλεύεσαι τις προθέσεις του! Επέλεξα πράγματι σκόπιμα, να έρθουμε αυτή τη μέρα, στο Καπιτώλιο, εδώ στην Ουάσινγκτον.

Εκ πρώτης, θα πεις ότι μία αναμέτρηση τόσο χαμηλού επιπέδου, όπως αυτή που εκτυλίσσεται εδώ και μήνες, ανάμεσα στην Χίλαρι Κλίντον και τον Ντόναλντ Τραμπ, δεν μπορεί να έχει καμία σχέση με το μεγαλειώδες, το υπέρλαμπρο, το άριστο και το δίκαιο που αποθεώνονται στις αίθουσες τριγύρω μας. Εντούτοις εγώ θα σου πω ότι έχουν πάρα πολύ μεγάλη σχέση.

Διότι αγαπημένε αναγνώστα, αυτό που βλέπεις είναι μία υπέροχη βιτρίνα. Ένα ιδεατό είδωλο πούχει ζωγραφίσει η Αμερική στον καθρέπτη της για να κοιτάζει κάθε πρωί τον εαυτό της και να επιβεβαιώνει πόσο πεντάμορφη είναι. Ένα είδωλο πούναι φτιαγμένο με τα πιο ματαιόδοξα υλικά, με τις πιο σουπερφίσιαλ διαθέσεις. Προφανώς κι έχει καταφέρει πολλά αυτή εδώ η χώρα. Στην επιστήμη, στις τέχνες, στην οικονομία, στο εμπόριο. Αλλά ουδέποτε μπόρεσε να εξημερώσει τον άποικο μέσα της. Εκείνον τον τυχοδιώκτη τύπο που δεν διστάζει να σκοτώσει για ν'αποκτήσει αυτό που επιθυμεί, δεν βλέπει πέρα από τα όρια του κομιούνιτι και συνεχίζει να βλέπει μισαλλόδοξα και υποτιμητικά τον Ινδιάνο, παρότι παντρεύτηκε την Ποκαχόντας.

Η βαθιά διαπλεκόμενη Χίλαρι και ο επικίνδυνα δημαγωγός Τραμπ είναι ταυτόχρονα ένδειξη και αποτέλεσμα μίας βαθιά νοσηρής κοινωνίας. Μίας κοινωνίας έντονων ανισοτήτων που ολοένα οξύνονται, μίας κοινωνίας που κρύβει τους συμπλεγματισμούς της πίσω από μία πολίτικαλ κορεκτ κανονικότητα, μίας κοινωνίας που έχει εδώ και δεκαετίες εθιστεί στις εύπεπτες συνταγές του πατριωτισμού, του φτηνού συναισθηματισμού και μίας λαγνείας για κατανάλωση.

Φυσικά και υπάρχουν υγιείς και ελπιδοφόρες δυνάμεις εντός των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Φυσικά και δεν είναι όλα μαύρα ή γκρί ή μπλε μαρέν. Το εξαιρετικά απογοητευτικό όμως είναι ότι εν έτει 2016, μία χώρα με τις δυνατότητες και την οικονομική ευρωστία της Αμερικής, ξεπέφτει σε τέτοιου επιπέδου διλήμματα, σε τέτοιας υποστάθμης, πολιτικούς διαλόγους και σε τέτοιας τερατώδους μορφής επιλογές: τη βαθιά διαπλεκόμενη Χίλαρι και τον επικίνδυνα δημαγωγό Τραμπ.

Κατηφορίζοντας τις σκάλες της εξόδου, σκέφτομαι με θλίψη και τη δική μας περίπτωση. Τον δικό μας αντίστοιχο ξεπεσμό. Και αναγνωρίζω ομοιότητες. Πολύ φοβούμαι ότι δεν τελειώσαμε, αγαπημένε αναγνώστα. Πολύ φοβούμαι ότι μόλις αρχίσαμε. Επιλογές σαν τον Τραμπ στην Αμερική, τον Φάρατζ στο Ηνωμένο Βασίλειο και το δίδυμο Τσίπρα/Καμμένου στην Ελλάδα, παρά τις όποιες επιμέρους διαφορές τους, έχουν κατ'εμέ κάτι απελπιστικά κοινό: τη χρήση της δημαγωγίας και της πολιτικής χειραγώγησης ως μέσο κυριαρχίας. Η επίκληση των πιο χαμηλών ενστίκτων του εκλογικού σώματος (της οργής, της αγανάκτησης, της απελπισίας, του πατριωτισμού, της ξενοφοβίας) και η υποστήριξη βολικών ψεμάτων εις βάρος της λογικής (θα σκίσουμε τα μνημόνια και θα αποκαταστήσουμε τις συντάξεις, θα αποδώσουμε πίσω στους Βρετανούς την εθνική τους κυριαρχία που έχει αλωθεί από τις Βρυξέλλες, θα υψώσουμε τείχος στα σύνορά μας με το Μεξικό), οδηγεί σε φανατισμούς, περιχαρακώσεις, αδυναμία συναινέσεων, φαυλότητες και βεβαίως, διαψεύσεις. Στον ανηλεή και βρώμικο πόλεμο εντυπώσεων, οι λαϊκιστές κατασπαράσσουν τις όποιες φωνές λογικής, εξευτελίζουν τα επιχειρήματα των πιο συνετών και τους παραδίδουν ως βορά στην αρένα με το εξαγριωμένο πλήθος.

Κι όταν το σόου τελειώσει, όταν η πραγματικότητα έρθει να διαψεύσει τις λαϊκιστικές κορώνες, ελλείψει πια σοβαρών εναλλακτικών, το πλήθος στρέφεται πανικόβλητο προς τους διαπλεκόμενους. Γιατί τουλάχιστον αυτοί, είναι και ήταν πάντα, προφανείς. Και θα κάμουν ό,τι μπορούν για να διασφαλίσουν πως η αγελάδα θα παράγει γάλα -για να σιάχνουν εκείνοι πρώτα το τυρί τους.

Το άγαλμα της Ελευθερίας μοιάζει με ειρωνικό σχόλιο, σε έναν κόσμο που αντί να βελτιώνεται και να τη διεκδικεί ως ιδεώδες, κατρακυλά και την υπονομεύει. Σε έναν κόσμο που παρά την ευημερία που κερδήθηκε, δεν μπόρεσε να απαλλαγεί από τα λοιμώδη νοσήματά του. Και που φανατικά εμμένει σε ιδεολογικά σχήματα που διατυπώθηκαν πριν εκατόν πενήντα χρόνια, σε πρωτόγονα ορμέμφυτα, σε εμφυλιακά συμπλέγματα και ανόητους αναχρονισμούς. Θα σου το πω και θα σε πληγώσω: οι πολιτικές σου ταυτότητες έχουν λήξει προ πολλού. Ο κόσμος άλλαξε, όσο και να μη θέλεις να το παραδεχτείς. Είτε δηλώνεις δεξιός, είτε δηλώνεις αριστερός, είσαι πασέ. Τραγικά ανεπίκαιρος και εντέλει γραφικός. Διότι αυτός ο νέος κόσμος, μας αναγκάζει να βρούμε νέα σχήματα για να τον κατανοήσουμε -και ύστερα, βλέπουμε για το αν μπορούμε να τον κάμουμε λίγο καλύτερο ή πιο ανεκτό. Εδώ θα μου πεις, δεν καταφέρνει κοτζαμάν Αμερική να κάμει τέτοιες πολιτικές υπερβάσεις, θα τα καταφέρουμε εμείς; Δεν θα τα καταφέρουμε, το ξεύρω. Χίλαρι εναντίον Ντόναλντ. Αυτή είναι η μοίρα μας, δυστυχώς.

Το μόνο στο οποίο ελπίζω, αγαπημένε αναγνώστα, το μόνο στο οποίο προσδοκώ είναι οι επόμενες γενιές -στην Αμερική, στην Ελλάδα, στην Αγγλία, παντού- να μάθουν καλύτερα. Να αξιοποιήσουν τη γνώση, να αναπτύξουν το αισθητήριό τους, να βρούνε τρόπους για το παραπέρα και το παρακάτω. Όχι πηγαίνοντας πίσω, αλλά τολμώντας το μπροστά. Και διεκδικώντας καλύτερες επιλογές. Από μία Χίλαρι και έναν Τραμπ.